ÖĞRETMENLERİN HİZMET ÖNCESİ EĞİTİM YETERLİK ALGILARI, MESLEKİ ADANMIŞLIK ALGILARI VE MESLEKİ DAYANIKLILIK İNANÇLARININ İNCELENMESİ

Abstract

ÖĞRETMENLERİN HİZMET ÖNCESİ EĞİTİM YETERLİK ALGILARI, MESLEKİ ADANMIŞLIK ALGILARI VE MESLEKİ DAYANIKLILIK İNANÇLARININ İNCELENMESİ Hidayet ÖRER Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Asuman Seda SARACALOĞLU 2020, XVİİİ + 108 sayfa Bu araştırmada Aydın ilinde bulunan ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki özel ve devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin hizmet öncesi eğitim yeterlik algıları, mesleki adanmışlık algıları ve mesleki dayanıklılık inançları ile ilgili tespitlerin yapılması; öğretmen adanmışlığını yordayan faktörlerin neler olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için 2018-19 eğitim-öğretim yılı içerinde aktif olarak görev yapan öğretmenlerin hizmet öncesi eğitim yeterlik algıları, mesleki adanmışlık algıları ve mesleki dayanıklılık inançları ile ilgili tespitlerin yapılması maksadıyla betimsel tarama modeline başvurulmuştur. Araştırma 2018- 2019 eğitim öğretim yılı içinde Aydın il sınırları içindeki Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki okullarda görev yapan toplamda 14647 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise basit tesadüfü örnekleme yöntemi ile seçilmiş 304 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmamızın veri toplama ve analizi süreçleri için nicel yöntem kullanılmış olup, veri toplama aracı olarak ölçek formları uygulanmıştır. Öğretmenler üzerinde yapılan araştırmadan toplanan verilerin değerlendirilmesinde SPSS 20 programı kullanılmıştır. Öğretmenlerin kişisel ve mesleğe ait özelliklerinin dağılımı, frekans ve yüzde ile belirtilmiştir. Araştırmada kullanılmış olan Hizmet Öncesi Eğitimin Yeterliğine İlişkin Öğretmen Algı Ölçeği, Öğretmenlik Mesleğine Adanmışlık Ölçeği ve Öğretmenler İçin Mesleki Dayanıklılık İnancı Ölçeği ve bu ölçeklerin alt boyutlarının normal dağılıma uyma durumları çarpıklık (skewness) ve basıklık (kurtosis) katsayıları ile belirlenmiştir. Araştırmada nonparemetrik testlerden Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis H testleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular %95 güven düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılım gösterenlerin, ölçeklerin ve alt boyutlarının birbiri ile arasındaki ilişkinin yönü ve şiddeti Spearman korelasyon katsayısı ile incelenmiştir. vi Sonuç olarak; araştırmaya katılım gösteren öğretmenlerin sunacakları eğitimi planladıkları ve uygulamalarını yaptıkları, ayrıca öğrenci, meslektaş, yönetici, veli ve toplumla ilişkiler konusunda kendilerini yeterli gördükleri belirlenmiştir. Yine benzer şekilde öğretmenlerin görev süreçlerinde mesleğe bağlı oldukları, özverili çalışma tutumları sergiledikleri ve kendilerini öğrencilere adadıkları belirlenmiştir. Bunun yanısıra öğretmenler kendilerini mesleki bakımdan dayanıklı olarak görmektedirler. Araştırmaya katılım gösteren öğretmenlerin öğretmenlik mesleğine adanmışlık düzeylerinin onların mesleki dayanıklılık inançları üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir.