Özet:
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN GRAFİK ALGILARININ VE GRAFİK
OLUŞTURMA YETERLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Tosun T. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik
Eğitimi Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın 2021
Amaç: Bu araştırmada Ortaokul Matematik Dersi Öğretim Programı “Veri İşleme” öğrenme
alanı kapsamında yer alan grafikler konusuna ilişkin sekizinci sınıf öğrencilerinin grafik
algılarının ve grafik oluşturma yeterliklerinin incelenmesi amaçlanmaktadır.
Materyal ve Yöntem: Araştırmanın yöntemi durum çalışmasıdır. Araştırmada veri toplamak
amacıyla, araştırmacı tarafından geliştirilmiş klinik görüşme görevleri kullanılmıştır.
Araştırmanın çalışma grubunu ölçüt örnekleme ile seçilen farklı iki devlet okulundan
akademik başarıları yüksek beş öğrenci oluşturmaktadır. Öğrencilerle bireysel olarak
gerçekleştirilen klinik görüşmeler kamera ile kayıt altına alınmıştır. Elde edilen veriler nitel
veri analizi yöntemlerine göre grafik algısı teorik çatısı kapsamında analiz edilmiştir.
Bulgular: Araştırmanın bulgularında öğrencilerin veri okuma düzeyindeki alt sorulara
kolaylıkla cevap verebildikleri, akıl yürütmelerini gerektirmeyen durumlarda başarılı
oldukları, veriler arası okuma ve veri ötesi okuma düzeyleri için gerekli akıl yürütme
becerilerine ve ön bilgilere sahip olmadıkları görülmüştür. Grafik oluşturma yeterlikleri
bakımından ise sütun grafiklerinde daha başarılı oldukları tespit edilmiştir.
Sonuç: Araştırmanın sonucunda, grafik algısı teorik çatısı bağlamında sekizinci sınıf
öğrencilerinin veri okuma düzeyinde herhangi bir sorun yaşamadıkları fakat üst düzey
beceriler gerektiren veriler arası okuma ve veri ötesi okuma düzeyindeki beceriler noktasında
zorluklar yaşadıkları tespit edilmiştir. Grafik oluşturma aşamasında elde edilen sonuçlarda ise
grafik eksenlerinin ölçeklendirilmesi, eksenlerin adlandırılması, verilen noktalardan geçen
doğrusal grafiği çizme ve uygun grafik türüne karar verme gibi bir takım zorluklarla
karşılaştıkları ve bu noktada yanılgılara sahip oldukları görülmüştür.
