DÖVİZ KURU OYNAKLIĞININ EKONOMİK BÜYÜME  ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Yüksek Lisans
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Özdemir, Abdullah
dc.contributor.author	Bilgen, Alican
dc.date.accessioned	2021-09-17T10:13:33Z
dc.date.available	2021-09-17T10:13:33Z
dc.date.issued	2020
dc.date.submitted	2020
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/4284
dc.description.abstract	DÖVİZ KURU OYNAKLIĞININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Alican BİLGEN Yüksek Lisans Tezi, İktisat Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Abdullah ÖZDEMİR 2020, XV + 79 Sayfa Döviz kuru; bir ülkenin para biriminin başka bir para birimi cinsinden fiyatı olarak tanımlanmaktadır. Döviz kuru dalgalanması veya istikrarı ise ekonomik büyümenin kuantumunu ve yönünü belirleyen temel sorundur. Döviz kuru dalgalanması, döviz kurundaki öngörülemeyen hareketlerle ilişkili risk olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla bu konu, hem gelişmiş ekonomiler hem de Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomiler için oldukça önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın amacı, Türkiye’de döviz kurlarının ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Bu hususta 2003Q1 ile 2019Q4 yılları arasında çeyreklik veriler kullanılarak Vectör Otoregresif yöntemi yardımıyla analiz gerçekleştirilmiş ve bulgularda; Türkiye’de döviz kurundaki azalmaların veya azaltıcı politikaların, ekonomik büyümeyi pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Bu sonucun bağlayıcıları, politika yapıcıları tarafından uygulanan ekonomi politikalarıdır. Diğer bir ifadeyle bulgular, döviz kurlarının ticareti belirleyici yönünü Türkiye ekonomisi için yansıtmadığı görülmektedir.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI........................................................................................iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI.........................................................................iv ÖZET ................................................................................................................................ v ABSTRACT..................................................................................................................... vi ÖNSÖZ ...........................................................................................................................vii ŞEKİLLER DİZİNİ ........................................................................................................xii TABLOLAR DİZİNİ.....................................................................................................xiii GRAFİKLER DİZİNİ.................................................................................................... xiv KISALTMALAR DİZİNİ............................................................................................... xv GİRİŞ................................................................................................................................ 1 1. BÖLÜM ....................................................................................................................... 3 1. DÖVİZ KURU İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR................................................. 3 1.1. Genel Anlamda Döviz Kuru .................................................................................. 3 1.1.1. Döviz Kuru Tanımı......................................................................................... 3 1.1.2. Döviz Kuru Oynaklığı ve İstikrarı.................................................................. 4 1.1.3. Döviz Arzı ve Döviz Talebi............................................................................ 5 1.1.4. Döviz Kuru Çeşitleri....................................................................................... 7 1.1.4.1. Nominal döviz kuru ................................................................................. 7 1.1.4.2. Reel döviz kuru........................................................................................ 8 1.2. Tarihsel Çerçevede Uluslararası Para Sistemleri................................................... 8 1.2.1. Bimetalizm (1870 Öncesi)............................................................................ 10 1.2.2. Altın Sikke Sistemi (1870-1914).................................................................. 11 1.2.3. Savaşlar Dönemi (Ara Dönem 1918-1946) .................................................. 12 ix 1.2.4. Bretton Woods Sitemi (1944-1973).............................................................. 13 1.3. Döviz Kuru Rejimleri ve İşleyiş Biçimleri.......................................................... 14 1.3.1. Sabit Döviz Kuru Rejimleri .......................................................................... 15 1.3.2. Esnek Döviz Kuru Rejimleri......................................................................... 16 1.3.3. Karma Döviz Kuru Rejimleri ....................................................................... 17 1.4. Döviz Kuru Rejimlerinin Avantajları ve Dezavantajları ..................................... 17 1.5. Döviz Kurunun Ekonomik Önemi ve Etkileri ..................................................... 19 1.5.1. Döviz Kurunun Dış Ticaret Üzerindeki Etkileri........................................... 19 1.5.2. Döviz Kurunun Fiyatlar Üzerindeki Etkileri ................................................ 21 1.5.3. Döviz Kurunun Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri ............................. 22 2. BÖLÜM ..................................................................................................................... 24 2. EKONOMİK BÜYÜMENİN KAVRAMSAL VE KURAMSAL ÇERÇEVESİ ...... 24 2.1. Ekonomik Büyümenin Kavramsal Yönü............................................................. 24 2.1.1. Ekonomik Büyüme Tanımı........................................................................... 24 2.1.2. Ekonomik Büyümenin Gelişimi ve Özellikleri............................................. 25 2.2.Ekonomik Büyümenin Dinamikleri...................................................................... 26 2.2.1. Nüfus ve İşgücü ............................................................................................ 27 2.2.2. Doğal Kaynaklar........................................................................................... 28 2.2.3. Sermaye Birikimi.......................................................................................... 29 2.2.4. Teknolojik Gelişme....................................................................................... 30 2.3. Ekonomik Büyümenin Ülkeler Açısından Önemi ve Ölçümü ............................ 30 2.4. Ekonomik Büyümenin Kuramsal Yönü............................................................... 32 x 2.4.1. Geleneksel Büyüme Teorileri ....................................................................... 33 2.4.2. Modern Büyüme Teorileri ............................................................................ 34 2.4.3. Neo-Klasik Büyüme Teorileri ...................................................................... 36 2.4.4. İçsel Büyüme Teorileri ................................................................................. 38 2.5. Dünya Ülkelerinde Ekonomik Büyümelerin Seyri.............................................. 40 3. BÖLÜM ..................................................................................................................... 43 3. GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE’DE UYGULANAN DÖVİZ KURU REJİMLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME PERFORMANSI................................................. 43 3.1. Türkiye’de Uygulanan Döviz Kuru Politikaları .................................................. 43 3.1.1. 1923-1994 Yılları Arasında Uygulanan Döviz Kuru Politikaları ve Özellikleri......................................................................................................................... 43 3.1.2. 1994-1999 Yılları Arasında Uygulanan Döviz Kur Politikaları ve Özellikleri .......................................................................................................................................... 45 3.1.3. 2000 Yılından Günümüze Kadar Olan Süreçte Uygulanan Döviz Kuru Politikaları ........................................................................................................................ 45 3.2. Türkiye’nin Ekonomik Gelişimi ve Büyüme Performansı .................................. 46 3.2.1. Liberal Milli Ekonomi Dönemi (1923-1933). .............................................. 46 3.2.2. Kamu Sektörü Önderliğinde Kalkınma Dönemi (1933-1950). .................... 48 3.2.3. Liberal Politikalar Deneme Dönemi (1950-1960)........................................ 50 3.2.4. Planlı Ekonomi Dönemi / İthal İkameci Dönem (1960-1980)...................... 51 3.2.5. Küresel Dönem (1980-2002) ........................................................................ 52 3.2.6. Siyasi İstikrar Dönemi (2002 - ....) ............................................................... 53 4. BÖLÜM ..................................................................................................................... 55 4. TÜRKİYE’DE DÖVİZ KURUNUN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN AMPİRİK ANALİZİ...................................................................................... 55 xi 4.1. Literatür Taraması................................................................................................ 55 4.2. Veriler ve Yöntem ............................................................................................... 57 4.3. Ampirik Bulgular ve Model Doğrulama Testleri................................................. 58 4.3.1. ADF Birim Kök Testi ................................................................................... 59 4.3.2. Granger Nedensellik Analizi ........................................................................ 60 4.3.3. Model Doğrulama Testleri............................................................................ 60 4.3.4. Varyans Ayrıştırması ve Etki – Tepki Fonksiyonu Sonuçları ...................... 63 5. SONUÇ ...................................................................................................................... 65 6. KAYNAKÇA............................................................................................................. 69 ÖZGEÇMİŞ .................................................................................................................. 79	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	tr_TR
dc.subject	Döviz Kurları, Ekonomik Büyüme, VAR yöntemi, Ekonometri, Türkiye Örneği	tr_TR
dc.title	DÖVİZ KURU OYNAKLIĞININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ	tr_TR
dc.type	masterThesis	tr_TR
dc.contributor.department	AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İKTİSAT ANABİLİM DALI	tr_TR