dc.contributor.advisor |
Çelik, Bülent |
|
dc.contributor.author |
Akmeşe, Yasin |
|
dc.date.accessioned |
2021-09-17T10:04:52Z |
|
dc.date.available |
2021-09-17T10:04:52Z |
|
dc.date.issued |
2020 |
|
dc.date.submitted |
2020 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4281 |
|
dc.description.abstract |
MORA MUHASSILIĞINA GÖNDERİLEN HÜKÜMLERİN
DEĞERLENDİRİLMESİ (1716-1749 TARİHLİ MORA AHKÂM
DEFTERLERİ’NE GÖRE)
Yasin AKMEŞE
Yüksek Lisans Tezi, Tarih Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi Bülent ÇELİK
2020, XII + 163 Sayfa + 2 Belge
Muhassıllık hakkında yapılan az sayıda çalışma bulunmaktadır. Ayrıca bu
çalışmalarda muhassıllık uygulamasının mali ve yönetimsel yönünü incelenmiştir. Osmanlı
Devleti’nde belli başlı sancaklar 17. yüzyıl sonrasında muhassıllık ile yönetilmeye
başlanmıştı. Bu uygulamanın oluşturulmasındaki başlıca etken olarak devletin vergi
gelirlerinin toplanmasındaki kayıplarını önlenmeye çalışılması görülebilir. Yani bu kurum 17.
yüzyılın başlarında mali kaygılar için kurulmuştu ancak daha sonra muhassıllar askeri,
ekonomik, idari, hukuki ve siyasi pek çok yetkiye sahip oldu.
Mora Muhassıllığı da aynı temeller üzerine kuruldu ve gelişti. Bu çalışmada
muhasıllığın mali ve diğer yetkilerini bir kenara bırakıp, daha çok Mora’daki hukuki işleyiş
içindeki rolünü inceledik. Çalışmanın ana kaynağı olarak ise; sadece Mora’daki davaların
kayıtlarının bir arada olduğu Mora Ahkâm Defterleri’de (1716-1749) doğrudan Mora
Muhassılı’na gönderilen hükümler üzerinde durduk. İlgili hükümler konularına göre
kategoriye ayrılıp değerlendirilmiştir. Ana problematiğimiz ise; muhassılların sadece mali bir
yetkili olmadığı, bölgesinde yaşanan pek çok hukuki, siyasi, ticari ve toplumsal sorunları
çözmede de belli bir yetkiye sahip olup olmadığı idi. Bu bağlamda muhassılların hukuki
yetkilerini ve Merkez tarafından hangi işlerde görevlendirildiğini açıklamaya çalıştık |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv
ÖZET....................................................................................................................................... v
ABSTRACT ...........................................................................................................................vi
ÖNSÖZ..................................................................................................................................vii
TABLOLAR DİZİNİ............................................................................................................... x
EKLER DİZİNİ......................................................................................................................xi
KISALTMALAR DİZİNİ .....................................................................................................xii
GİRİŞ....................................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM: OSMANLI DEVLETİ’NDE GELİRLERİN TOPLANMASI..................... 8
1.1.Osmanlı Devleti’nde İltizam, Malikâne ve Esham Sistemlerinin Tarihsel Gelişimleri .... 8
1.2. Tarihsel Süreçte Muhassıllık Uygulamasının Gelişimi ............................................. 17
2. BÖLÜM: MORA VE MORA MUHASSILIK.............................................................. 25
2.1. Mora Tarihi................................................................................................................ 25
2.1.1. Osmanlı Devleti’nin Mora’yı İlk Fehti ve Osmanlı Eğemenliğinin Kurulması
.......................................................................................................................... 25
2.1.2. Mora’nın Vededik Hakimiyeti Sonrasında Osmanlı Devleti Tarafından İkinci
Fethi ve Elden Çıkmasına Kadar...................................................................... 35
2.2. Mora Muhassıllığı...................................................................................................... 43
3. BÖLÜM: HÜKÜMLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ................................................ 46
3.1. Mora Muhassılığına Gönderilen Hükümler............................................................... 46
3.1.1. Mora’daki Yekililer ile İlgili Hükümler Mora Muhassıllara........................... 46
3.1.2. Vergi Toplamadaki Sorunlara Dair Hükümler ................................................ 52
3.1.3. Mora’daki Ticaret ve Tüccarlarla Alakalı Hükümler...................................... 63
3.1.4. Tercümanlık ve Tercümanların Davaları......................................................... 66
3.1.5. Mora’daki Arazi ve Timar Anlaşmazlığı ile İlgili Hükümler.......................... 68
3.1.6. Miras Davaları ile İlgili Hükümler .................................................................. 76
ix
3.1.7. Mora’daki Korsanlık Faaliyetleri Dair Hükümler........................................... 84
3.1.8. İltizam Mâlikâne Anlaşmazlıkları ile Alakalı Hükümler ................................ 86
3.1.9. Eşkiyalık ve Hırsıklı ile İlgili Hükümler (Mora’daki Reâyâ Sorunları).......... 86
3.1.10. Dini Unsurlar ile İlgili Hükümler .................................................................. 93
3.1.11. Mülkiyer Hakkının Gasp Edilmesi ile İlgili Hükümler................................. 86
3.1.12. Alacak-Verecek Davaları............................................................................. 122
3.1.13. Mora’daki Asayiş ile İlgili Mesalaler.......................................................... 145
3.1.14. İskan Problemi ile Alakalı Hükümler.......................................................... 147
3.1.15. Diğer ............................................................................................................ 148
4. TARTIŞMA VE SONUÇ.............................................................................................. 153
5. KAYNAKLAR............................................................................................................... 158
6. EKLER ........................................................................................................................... 164
ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................................... 166 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Muhassıllık, Mora, Ahkâm Defterleri |
tr_TR |
dc.title |
MORA MUHASSILIĞINA GÖNDERİLEN HÜKÜMLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ (1716-1749 TARİHLİ MORA AHKÂM DEFTERLERİ’NE GÖRE) |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI |
tr_TR |