dc.contributor.advisor |
Yapıcı, Merve İrem |
|
dc.contributor.author |
Aydın, Meryem |
|
dc.date.accessioned |
2021-09-17T10:04:41Z |
|
dc.date.available |
2021-09-17T10:04:41Z |
|
dc.date.issued |
2020 |
|
dc.date.submitted |
2020 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4280 |
|
dc.description.abstract |
TÜRKİYE VE RUSYA FEDERASYONU ARASINDAKİ DOĞAL GAZ
İLİŞKİLERİNİN BAĞIMLILIK VE KARŞILIKLI BAĞIMLILIK
TEORİLERİ ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
Meryem AYDIN
Yüksek Lisans Tezi, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Merve İrem YAPICI
2020, XIV + 111 sayfa
Enerji, antik çağlardan günümüze ekonomik faaliyetlerin yürütülebilmesindeki esas
güçtür ve fosil yakıtların keşfedilmesi ile bu kaynaklar birincil enerji kaynakları haline
gelmiştir. Sanayiden ulaşıma her alanda bu kaynaklara duyulan ihtiyaç, devletlerin de enerji
hedefli politikalar yürütmesine neden olmuştur. Türkiye, sahip olduğu doğal kaynakların
enerji ihtiyacını karşılayamaması sebebiyle, enerji ithalatı yapan bir ülkedir. Özellikle doğal
gaz alanındaki ticareti Türkiye’nin gerek ekonomi gerekse dış politika kararlarını
etkilemektedir. Bu doğrultuda Rusya Federasyonu sahip olduğu zengin doğal gaz kaynakları
ve Türkiye’ye yakın coğrafi konumu ile Türkiye’nin doğal gaz ticaretinde önemli bir rol
oynamaktadır.
Türkiye’nin Rusya Federasyonu ile yürütmüş olduğu ilişkilerin temelinde doğal gaz
ticareti yer almaktadır. Toplam doğal gaz ticaretinin yaklaşık yarısından fazlasını Rusya
Federasyonu ile gerçekleştiren Türkiye açısından, Rus gazına bağımlılık meselesi her zaman
gündeme gelen bir konu olmuştur. Bu soruna bağlı olarak ikili ilişkilerdeki doğal gaz
unsurunun teorik yaklaşımlar bağlamında açıklanması gerekmektedir. Çalışmanın amacı,
taraflar arasındaki doğal gaz ticaretini bağımlılık ve karşılıklı bağımlılık yaklaşımları
çerçevesinde açıklayarak, sürekli gündeme gelen bu meseleyi aydınlatabilmektir. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv
ÖZET....................................................................................................................................... v
ABSTRACT ...........................................................................................................................vi
ÖNSÖZ..................................................................................................................................vii
TABLOLAR DİZİNİ..............................................................................................................xi
HARİTALAR DİZİNİ...........................................................................................................xii
KISALTMALAR DİZİNİ ....................................................................................................xiii
GİRİŞ....................................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM.............................................................................................................................. 4
1. TEORİK ARKA PLAN....................................................................................................... 4
1.1. Bağımlılık Teorisi........................................................................................................ 5
1.2. Karşılıklı Bağımlılık Teorisi...................................................................................... 14
2. BÖLÜM............................................................................................................................ 22
2. TARİHSEL ARKA PLAN................................................................................................ 22
2.1. SSCB-Türkiye Siyasi ve Ekonomik İlişkileri (1919-1991)....................................... 22
2.1.1. 1984 Türkiye SSCB Doğal Gaz Anlaşması..................................................... 27
2.1.2. Rusya Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı (Batı Hattı).......................................... 28
2.2. 1990’larda Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu Arasındaki Ekonomik
İlişkiler..................................................................................................................... 29
2.2.1. Bavul Ticareti .................................................................................................. 32
2.2.2. Turizm Sektörü ................................................................................................ 33
2.2.3. İnşaat Sektörü .................................................................................................. 35
2.2.4. Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) Örgütü................................................... 36
2.3. 2000’li Yıllarda Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu Ekonomik İlişkileri . 37
2.3.1. Türkiye ve Rusya Federasyonu Arasındaki Doğal Gaz Boru Hatları.............. 42
ix
2.3.1.1. Mavi Akım doğal gaz boru hattı ......................................................... 43
2.3.1.2. Güney Akım doğal gaz boru hattı projesi ........................................... 46
2.3.1.3. Türk Akım doğal gaz boru hattı .......................................................... 49
2.3.2. Türkiye ve Rusya Federasyonu Arasındaki Nükleer Enerji Santrali Projesi... 52
3. BÖLÜM............................................................................................................................ 55
3. TÜRKİYE VE RUSYA FEDERASYONU’NUN ALTERNATİF DOĞAL GAZ
PROJELERİ................................................................................................................. 55
3.1. Türkiye’nin Alternatif Doğal Gaz Projeleri............................................................... 55
3.1.1. Doğal Gaz Boru Hattı Projeleri ....................................................................... 56
3.1.1.1. Türkiye ile İran arasındaki doğal gaz ilişkileri.................................... 57
3.1.1.2. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki doğal gaz ilişkileri....................... 62
3.1.2.Türkiye’nin LNG Ticareti................................................................................. 66
3.2. Rusya’nın Alternatif Doğal Gaz Projeleri ................................................................. 70
3.2.1. Rusya Federasyonu Avrupa İlişkileri .............................................................. 73
3.2.1.1. Yamal-Avrupa doğal gaz boru hattı.................................................... 75
3.2.1.2. Kuzey Akım doğal gaz boru hattı ....................................................... 76
3.2.1.3. Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattı projesi......................................... 77
3.2.2. Rusya Federasyonu ve Yakın Çevre Ülkeleri Doğal Gaz İlişkileri................. 78
3.2.2.1. Rusya Federasyonu Kafkasya ve Orta Asya ülkeleri doğal gaz
ilişkileri: Kazakistan, Özbekistan ve Azerbaycan, Kırgızistan............... 78
3.2.2.2. Rusya Federasyonu ile Baltık Devletleri doğal gaz ilişkileri:
Estonya, Letonya ve Litvanya ................................................................ 81
3.2.2.3. Rusya Federasyonu ile Doğu Avrupa Ülkeleri doğal gaz ilişkileri:
Ukrayna, Polonya, Beyaz Rusya............................................................. 82
3.2.3. Rusya Federasyonu’nun Alternatif Pazar Arayışları ....................................... 84
3.2.3.1. Kuzeydoğu Asya pazarı: Çin, Japonya, Güney Kore.......................... 84
3.2.3.2. Rusya Federasyonu ve Latin Amerika doğal gaz ilişkileri ................. 91
3.2.3.3. Rusya Federasyonu ve Afrika doğal gaz ilişkileri: Libya Cezayir,
Nijerya .................................................................................................... 91
x
4. TARTIŞMA VE SONUÇ................................................................................................ 93
5. KAYNAKLAR................................................................................................................. 99
ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................................... 111 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Bağımlılık, Karşılıklı Bağımlılık, Türkiye, Rusya Federasyonu, Doğal Gaz |
tr_TR |
dc.title |
TÜRKİYE VE RUSYA FEDERASYONU ARASINDAKİ DOĞAL GAZ İLİŞKİLERİNİN BAĞIMLILIK VE KARŞILIKLI BAĞIMLILIK TEORİLERİ ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI |
tr_TR |