Abstract:
DİJİTAL DÖNÜŞÜMDE BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİ
ve BITCOIN’İN EKONOMİYE ETKİSİ
Özgür GÜVEN
Yüksek Lisans Tezi, Ekonomi ve Finans Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi Şahin BULUT
2020, XIII + 84 sayfa
Teknolojinin hayatı kolaylaştıran etkisi finansal enstrümanlarda bitcoin ile kendini
göstermiştir. Bitcoin, 2009 yılında ortaya çıkmasının ardından ödeme sistemlerinde devrim
niteliğinde bir altyapı sunan kripto para türüdür. Bitcoinin temel teknolojisi olan blokzincir,
güvenilir bir üçüncü tarafa ihtiyaç duymayan, merkezi olmayan bir sistem olarak
tasarlanmış; geniş uygulama potansiyeli ile kamu ve iş dünyasında hızla kabul görmüştür.
Bu teknolojik altyapı üzerinde geliştirilen kripto paralar ile birey ya da kurumlar nakit
parayla yapılan her türlü harcamayı ve para transferini gerçekleştirmektedir.
Bu çalışmada, Ocak 2012 – Mart 2020 tarihleri arasında cumhuriyet altını, altın ons
fiyatı, ham petrol fiyatı, amerikan doları ve euro para birimleri ile bitcoin arasındaki
korelasyon ilişkisi incelenmiştir. Araştırma kapsamında tanımlayıcı istatistikler, Spearman
korelasyon analizinden faydalanılarak yapılmıştır. Yapılan analizlerinin sonucuna göre
piyasalarda yer edinmeye başladığı ilk dönem olan 2012’de bitcoinin diğer göstergelerle
arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkisi saptanmamıştır (p>0.05). Bitcoinin dolar
karşılığının bir önceki yıla göre üç katından fazla arttığı 2017 yılı ise bitcoinin zirve yılı
olup; euro ile arasında pozitif yönlü kuvvetli bir ilişki vardır (r=0.873; p<0.001). 2012-2020
döneminde istatistiksel olarak bitcoinin ham petrol fiyatı ile arasında negatif yönlü ve zayıf;
cumhuriyet altını, altın ons fiyatı, dolar ve euro ile arasında ise kuvvetli bir ilişki vardır ve
bu ilişki anlamlıdır. Yüksek hareketlilik, bitcoinin, istikrarlı bir ödeme aracından ziyade
spekülatif bir yatırım aracı olarak görülmesi olarak algılanabilir. Bitcoinin uzun dönemde en
çok euro ile arasında kuvvetli bir ilişki olduğu saptanmıştır
