Özet:
FRP SARGILAMANIN ETKINLIĞININ ARTTIRILMASI AMACIYLA KARE KESITLI
KOLONLARIN BIÇIMSEL MODIFIKASYONU
AL-TAMEEMI H. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat
Mühendisliği Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2021.
Amaç: Bu tez çalışması kare kesitli beton kolonlarda lifli polimer sargılamanın etkinliğinin
arttırılabilmesi amacıyla önerilen yeni bir biçimsel modifikasyon yönteminin irdelenmesi
amacıyla yürütülmüştür.
Materyal ve Yöntem: Çalışma kapsamında ölçekli kare kesitli beton kolonlar ve biçimsel
modifikasyon için gerekli beton parçalar üretilmiştir. Beton kolonların bir kısmı sivri köşelidir,
bir kısmında ise köşeler yuvarlatılmıştır. Sivri köşeli numunelerde uygulanan biçimsel
modifikasyon daha önceki çalışmalarda önerilen yöntemdir. Yuvarlatılmış köşeye sahip
kolonlarda uygulanan biçimsel modifikasyon ise bu tez çalışmasında önerilen yöntemdir.
Ayrıca köşeleri yuvarlatılmış numunelerden bazılarına biçimsel modifikasyon
uygulanmamıştır. Biçimsel modifikasyon uygulanmış ve uygulanmamış numunelerin çoğu tek
kat cam lifli polimer (GFRP) vasıtasıyla sargılanmıştır. Sargılamada tam ve parçalı olmak üzere
iki yöntem izlenmiştir. Güçlendirmenin etkinliğini ortaya koyabilmek amacıyla sargılama ve
biçimsel modifikasyon uygulanmamış numuneler de hazırlanmıştır. Tüm numuneler
monotonik eksenel yük altında test edilmiştir.
Bulgular: Beton basınç cihazı kullanılarak toplamda 24 numune test edilmiştir. Test sonuçları
sargılanmış betonda eksenel basınç dayanımı ve birim deformasyon kapasitesinin
arttırılmasında önerilen biçimsel modifikasyonun başarısını ortaya koymuştur. Dahası, önerilen
biçimsel modifikasyon yönteminde lifli polimer üzerinde ölçülen nihai çekme birim
deformasyon değeri kupon çekme deneylerinde aynı malzeme için elde edilen değerlere
yaklaşmıştır. Tam ve parçalı olmak üzere her iki sargılama yöntemi de numunelerin eksenel
basınç dayanımı ve birim deformasyon kapasitesini arttırmıştır. Her ne kadar parçalı
xvi
sargılamada elde edilen dayanım ve birim deformasyon artışı tam sargılamaya kıyasla daha az
olsa da daha ekonomiktir.
Sonuç: Bu çalışmayla GFRP’nin sargılamadaki etkinliğinin biçimsel modifikasyon yoluyla
ciddi oranda arttırılabileceği anlaşılmıştır. Önerilen biçimsel modifikasyon, sargı malzemesinin
etkinliğini arttırmada dikkat çekici bir yöntem olduğunu ortaya koymuştur. Artan eksenel
dayanım, birim deformasyon kapasitesi ve sargı malzemesi kopma dayanımı yanında, önerilen
güçlendirme yöntemiyle kullanılan sargı malzeme miktarı, daha önceki çalışmalarda önerilen
yöntemlere kıyasla %15 oranında azaltılmıştır; ayrıca kesit boyutundaki artışlar da daha az
olmuştur. Dolayısıyla, bu çalışmadaki biçimsel modifikasyon yöntemi kare kesitli beton
kolonların lifli polimerlerle sargılanmasında önerilmektedir.