Özet:
BAZI CİN MISIRI (Zea mays everta Sturt.) GENOTİPLERİNDE
FOSFOR KULLANMA ETKİNLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Hatice ARI
Yüksek Lisans Tezi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Mehmet AYDIN
2020, 83 sayfa
Bu çalışma 2018 yılında, Aydın yöresinde yaygın olarak yetiştirilen cin mısırı
genotiplerinin erken gelişme dönemindeki fosfor alımı ve fosfor etkinliğini
belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Deneme, sekiz farklı mısır genotipi (N1517,
N15820 EVERTA, N341262, SH2662, SHXP1044, N34117, 2X6) ve üç farklı
fosfor dozu (0, 75 ve 150 mg P kg-1
) ile tesadüf parselleri deneme desenine göre üç
tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çıkıştan sonra toplam 46 günlük bir yetiştirme
süresinin ardından hasat edilmiştir.
Fosfor uygulama dozu, genotip ve P dozu x genotip interaksiyonu bitki boyu,
toprak üstü aksam yaş ağırlık, toprak üstü aksam kuru ağırlık, kök kuru ağırlık ve
kök fosfor konsantrasyonunu parametrelerinde istatistiki düzeyde önemli
bulunmuştur. Toprağa uygulanan P dozlarına paralel olarak bitkide agronomik P
etkinliği değerlerinde artış meydana gelmiştir. Kontrol uygulamasına göre 75 ve
150 mg P kg-1 uygulamalarında meydana gelen agronomik P etkinliği sırasıyla %
52.30 ve % 108.50 olmuştur. Agronomik etkinlik açısından genotiplerin sıralaması
SHXP1044, 2X6, N341262, N15820, N1517, EVERTA, SH2662, N34117
şeklinde belirlenmiştir. Bitkide P konsantrasyonlarına göre fizyolojik etkinlik
değerleri 0, 75 ve 150 mg P kg-1 uygulamalarında sırasıyla 4.54, 5.58 ve 7.00
olmuştur. Toprak üstü aksam ile kaldırılan P miktarına göre fizyolojik etkinlik
değerleri ise 0, 75 ve 150 mg P kg-1 uygulamalarında sırasıyla 6.37, 5.00 ve 4.58
şeklinde bir azalış meydana gelmiştir. Bu çalısma sonucunda P etkin çesit
seçiminde birden çok özelliğin dikkate alınması gerektiği, bunun ekonomik açıdan
oduğu gibi toprakların sürdürülebilirliğinin korunması bakımından da önemli
olduğu ortaya konulmustur
