dc.contributor.advisor |
Turgut, Cafer |
|
dc.contributor.author |
Özşirvan, Gülten |
|
dc.date.accessioned |
2021-09-13T11:33:41Z |
|
dc.date.available |
2021-09-13T11:33:41Z |
|
dc.date.issued |
2021 |
|
dc.date.submitted |
2021 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4209 |
|
dc.description.abstract |
MISIR BİTKİSİNDE KULLANILAN BAZI TOHUM İLAÇLARININ
ALINIM TAŞINIMI VE RİSKLERİNİN BELİRLENMESİ
Gülten ÖZŞİRVAN
Yüksek Lisans Tezi, Bitki Koruma Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Cafer TURGUT
2021, 74 sayfa
Mısır, ülkemizde geniş alanlarda yetiştirilen kültür bitkisidir. Mısır bitkisinin
yetiştirilmesi sırasında toprak kaynaklı ve erken dönem hastalık ve zararlılara karşı
en fazla kullanılan yöntem tohum ilaçlamasıdır. Tohuma kaplama yöntemiyle
uygulanan pestisitleri bitkiler kökler aracılığı ile alarak vejetasyon boyunca bitkiye
taşınarak hem bitkinin vejetatif organlarında hem de polen ve daneye kadar
ulaşabilmektedir. Bu tezde sistemik olarak bitkinin kökleri tarafından alınarak
bitkiye taşınan thiamethoxam ve cyantraniliprole aktif maddeli tohum ilaçlarının
vejetasyon boyunca toprakta, bitkinin kök, gövde, yaprak ve sonunda polende ve
danede zamansal olarak değişiminin belirlenmesi ve modelleme yardımıyla
risklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Mısır tohumları thiamethoxam ve
cyantraniliprole etken maddeli ilaçlarıyla ayrı ayrı kaplanarak bu tohumlar tarlaya
ekilmiştir. Mısır bitkisinin vejetasyonundan başlayıp hasat zamanında tamamlanan
sekiz farklı örnekleme yapılmıştır. Mısır bitkisinin vejetatif aksamında bulunan 7,34
mg/kg thiamethoxam miktarı hasat döneminde 0,362 mg/kg düzeyine kadar
düşmesine rağmen cyantraniliprole ise ilk örneklemede 0,305 mg/kg bulunmuş ve
hasat zamanında 0,002 mg/kg düzeyinde bulunmuştur. Kökte thiamethoxam ise
2,24 mg/kg’dan hasat zamanına 0,003 mg/kg seviyesine düşmüştür.
Cyantraniliprole konsantrasyonu ise 1,472 mg/kg başlangıç düzeyinden hasat
döneminde tespit edilememiştir. Hayvanlara yapılan modelleme sonucunda
thiamethoxam 0,006 ila 0,021 mg/kg cyantraniliprole ise 0,001 mg/kg vücut ağırlığı
günlük olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak tohum ekilmeden önce tohum kaplama
ile uygulanan tohum ilaçlarının vejetasyon süresi boyunca bitkide bulunabildiği ve
hasat zamanına kadar taşınabildiği gösterilmiştir. Bu bitkilerin yem olarak
tüketilmesi sonucu hayvanlarda risk oluşturabileceği ve tohum ilaçlarının riski
ortaya çıkarılmıştır. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI.............................................................................. iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ................................................................v
ÖZET .................................................................................................................... vii
ABSTRACT............................................................................................................ix
ÖNSÖZ ...................................................................................................................xi
KISALTMALAR VE SİMGELER DİZİNİ...........................................................xv
ŞEKİLLER DİZİNİ...............................................................................................xix
ÇİZELGELER DİZİNİ .........................................................................................xxi
1. GİRİŞ ...................................................................................................................1
1.1. Mısırın Dünya’da ve Türkiye’de Yeri...............................................................2
1.2. Neonikotinoid Grubu İnsektisitler.....................................................................4
1.3. Diamide Grubu İnsektisitler..............................................................................6
2. KAYNAK ÖZETLERİ ........................................................................................8
2.1. Polen ve Nektarda Pestisit Kalıntısı ile İlgili Yapılan Çalışmalar ....................8
2.2. Toprakta Pestisit Kalıntısı ile İlgili Yapılan Çalışmalar ...................................9
2.3. Bitkinin Organlarında (Gövde, Yaprak, Dane) Pestisit Kalıntısı ile İlgili
Yapılan Çalışmalar.......................................................................................13
3. MATERYAL VE YÖNTEM .............................................................................18
3.1. Denemelerde Kullanılan İnsektisitler..............................................................19
3.1.1. Thiamethoxam..............................................................................................20
3.1.2. Cyantraniliprole............................................................................................20
3.2. Mısır Bitkilerinden ve Topraktan Örnek Alınması .........................................21
3.3. Pestisit Kalıntılarının Ekstraksiyon İşlemi......................................................24
3.4. Analizde Kullanılan Cihaz Değerleri ..............................................................32
3.5. Gaz Kromatografi- Kütle Spektrometresi (GC-MS) Cihazı Şartları...............33
xiv
3.6. Toprakta Organik Madde (%) Miktarı ........................................................... 34
3.7. Zamansal Pestisit Kinetiğinin Modellenmesi................................................. 36
3.8. Pestisit Risk Analizi ve Canlılar Tarafından Alınımının Tahmin Edilmesi ... 36
4. BULGULAR VE TARTIŞMA.......................................................................... 39
4.1. Mısır Bitkisindeki ve Topraktaki Pestisit Analiz Sonuçları ........................... 39
4.1.1. Thiamethoxam Kalıntıları ........................................................................... 39
4.1.2. Cyantraniliprole Kalıntıları ......................................................................... 46
4.2. Toprak Analiz Sonuçları................................................................................. 51
4.2.1. Thiamethoxam Toprak Analiz Sonuçları .................................................... 51
4.2.2. Cyantraniliprole Toprak Analiz Sonuçları .................................................. 52
4.3. İnsektisitlerin Bitkideki Kalıntı Miktarının ve Bitkiye Etkisinin
Karşılaştırılması .......................................................................................... 54
4.4. İklim Verileri.................................................................................................. 57
4.5. Risk Hesaplaması ........................................................................................... 57
4.5.1. Thiamethoxam ile Kaplanmış Mısır Tohumlarından Elde Edilen Bitkilerin
Hasat Döneminde Yem Olarak Tüketilmesiyle Oluşan Riskin
Hesaplanması .............................................................................................. 58
4.5.2. Cyantraniliprole ile Kaplanmış Mısır Tohumlarından Elde Edilen
Bitkilerin Hasat Döneminde Yem Olarak Tüketilmesiyle Oluşan Riskin
Hesaplanması .............................................................................................. 59
5. SONUÇ ............................................................................................................. 60
KAYNAKLAR...................................................................................................... 61
ÖZGEÇMİŞ........................................................................................................... 73 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
tohum kaplama, sistemik, thiamethoxam, cyantraniliprole. |
tr_TR |
dc.title |
Mısır bitkisinde kullanılan bazı tohum ilaçlarının alınım taşınımı ve risklerinin belirlenmesi |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Bitki Koruma Ana Bilim Dalı |
tr_TR |