Özet:
PAMUKTA ÇÖKERTEN HASTALIĞI ETMENİ
Rhizoctonia solani’ye KARŞI ANTAGONİST
BAKTERİLER İLE BİYOLOJİK MÜCADELE
Hasan Hüseyin BAYIRLI
Yüksek Lisans Tezi, Bitki Koruma Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi: Ümit ÖZYILMAZ
2020, 77 sayfa
Rhizoctonia solani kaynaklı çökerten hastalığı pamuklarda çıkış öncesi ve sonrası
önemli bitki kayıplarına neden olmaktadır. Bu çalışmada, pamuk tohumlarına
kaplanan antagonist bakterilerin hastalığa karşı biyolojik etkinliği araştırılmıştır.
Bu amaçla ilk önce sağlıklı pamuk bitkilerinin köklerinden antagonist bakteriler
izole edilmiş ve 16s rRNA sekans analizleriyle tanılanmaya çalışılmıştır. Daha
sonra bu bakterilerin antagonistik etkileri petride ikili kültür testleri ile
araştırılmıştır. Etkili bulunan bakteriler pamuk tohumlarına karboksimetil selüloz
ile tohuma tutturulmuş ve ardından tohumlar kil ile pelletlenmiştir. Tohumlar
polimer tohum boyası ile kaplanmış ve saksılardaki %1 inokulumlu topraklara
ekilmiştir. Uygulamaların etkileri çıkış öncesi ve sonrası çöken bitkiler sayılarak
belirlenmiştir. Sağlıklı pamuk bitkilerinin kök bölgesinden yapılan izolasyon
çalışmaları sonucunda 117 bakteri izolatı elde edilmiş ve bunlardan 17 tanesinin
ikili kültür testleri sonunda %40 ve üzerinde hastalığa karşı antagonist etkisi
olduğu bulunmuştur. Yapılan tanılama sonucunda bakterilerin 9 tanesinin floresan
Pseudomonas, diğerlerinin ise Bacillus spp. olduğu belirlenmiştir. Saksı
denemelerinde uygulama yapılmamış kontrol bitkilerinin tamamı ölürken, ilaçlı
kontrolde (Dynasty CST 125 FS) bitkilerin %78’i, S6-5 izolatında %25’i ve A1-
4’de ise %23’i (İkisi de P. fluorescens) sağlıklı olduğu gözlenmiştir. Çalışmamız
sonucunda antagonistlerin kaplama yöntemi ile tohumlara uygulanmasının, toprak
kaynaklı patojenlere karşı biyolojik savaşta ümit var sonuçlar verebileceği
belirlenmiştir.
