dc.contributor.advisor |
Gündoğdu, Kerim |
|
dc.contributor.author |
Arpat, Soner |
|
dc.date.accessioned |
2021-09-09T12:56:27Z |
|
dc.date.available |
2021-09-09T12:56:27Z |
|
dc.date.issued |
2020 |
|
dc.date.submitted |
2020 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4172 |
|
dc.description.abstract |
ÖZ DÜZENLEYİCİ ÖĞRENMEYİ TEŞVİK ETME İLE YARATICI VE
ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNİN GELİŞİMİNE KATKI
ARASINDAKİ İLİŞKİ
Soner ARPAT
Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Kerim GÜNDOĞDU
2020, XVII + 100 sayfa
Nicel yaklaşıma sahip ilişkisel tama modeline sahip bu araştırmanın amacı, sınıf
öğretmenlerinin öğrencilerin öz düzenleyici öğrenmelerini ne düzeyde teşvik ettiklerinin ve
bu teşvik düzeylerinin öğrencilerde yaratıcı ve eleştirel düşünme becerilerine katkısı
arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırmanın çalışma evrenini Aydın ili, Efeler İlçe Milli
Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı ilkokullarda çalışan ve gönüllü olarak araştırmaya katılan 480
sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Ercoşkun ve
Gündoğdu (2017) tarafından geliştirilen Öz Düzenleyici Öğrenmeyi Teşvik Ölçeği, Yenilmez
ve Yolcu (2007) tarafından geliştirilen Öğretmen Davranışlarının Yaratıcı Düşünme
Becerilerinin Gelişimine Katkısı Anketi ve Semerci (1998) tarafından geliştirilen Kritik
Düşünme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi için frekans, yüzde,
aritmetik ortalama, t testi, ANOVA, Kruskal-Wallis H testi, Mann-Whitney U testi, Spearman
Sıra Farkları korelasyon testi ve regresyon testleri kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre sınıf
öğretmenlerinin öz düzenleyici öğrenmeyi teşvik etme durumları öğrenim türü değişkenine
göre anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Bunun yanında, öğrencilerde yaratıcı düşünme
becerilerinin gelişimine katkı durumları mesleki deneyim değişkenine bağlı olarak anlamlı
olarak farklılaşmaktadır. Bu teşvik mesleki deneyim, mezun olunan kurum ve öğrenim türü
değişkenine göre eleştirel düşünme becerilerinin gelişimi bağlamında anlamlı olarak
farklılaşmaktadır. Bunun yanı sıra öz düzenleyici öğrenmenin alt boyutları arasındaki
ilişkinin yüksek; eleştirel düşünme ile öz düzenleyici öğrenme ve alt boyutları arasındaki
ilişkinin orta; eleştirel düşünme ve yaratıcı düşünme arasındaki ilişkinin orta, yaratıcı
düşünme ile öz düzenleyici öğrenme ve alt boyutları arasındaki ilişkinin ise zayıf olduğu
görülmektedir. Ayrıca regresyon testi sonuçlarına göre öz düzenleyici öğrenmenin eleştirel
düşünmeyi anlamlı bir biçimde yordadığı da tespit edilmiştir |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv
ÖZET....................................................................................................................................... v
ABSTRACT ..........................................................................................................................vii
ÖN SÖZ ve TEŞEKKÜR .......................................................................................................ix
ŞEKİLLER DİZİNİ..............................................................................................................xiv
TABLOLAR DİZİNİ............................................................................................................. xv
EKLER DİZİNİ...................................................................................................................xvii
1. GİRİŞ ............................................................................................................................. 1
1.1. Problem Durumu............................................................................................................ 1
1.2. Araştırmanın Amacı....................................................................................................... 4
1.3. Araştırmanın Önemi....................................................................................................... 5
1.4. Araştırmanın Sınırlılıkları.............................................................................................. 6
1.5. Araştırmanın Sayıltıları.................................................................................................. 6
2. KURAMSAL ÇERÇEVE................................................................................................... 7
2.1. Öz Düzenleyici Öğrenme............................................................................................... 7
2.1.1. Öz Düzenleyici Öğrenme Modelleri............................................................................ 8
2.1.1.1. Winne’nin dört aşamalı öz-düzenlemeyle ögrenme modeli...................................... 9
2.1.1.2. Zimmerman’ın Öz Düzenlemeye Dayalı Öğrenme Modeli .................................... 10
2.1.2. Öz-Düzenleyici Öğrencilerin Özellikleri................................................................... 11
2.1.3. Öz Düzenleyici Öğrenmenin Öğretimi...................................................................... 14
2.1.4. Öz Düzenleyici Öğretmen Özellikleri....................................................................... 18
2.1.4.1. Model Alma.............................................................................................................. 19
2.1.4.2. Teşvik Etme.............................................................................................................. 19
2.1.4.3. Görev ve Strateji Analizi:......................................................................................... 19
2.1.4.4. Sonuç Kontrolü ve Strateji Geliştirilmesi:................................................................ 19
xii
2.2. Düşünme ...................................................................................................................... 20
2.3. Yaratıcılık ve Yaratıcı Düşünme.................................................................................. 22
2.3.1. Yaratıcılığın Gelişimini Etkileyen Faktörler............................................................. 24
2.3.1.1. Yaratıcılık ve Zekâ .................................................................................................. 25
2.3.1.2. Yaratıcılık ve Yaş.................................................................................................... 26
2.3.1.3. Yaratıcılık ve Cinsiyet............................................................................................. 27
2.3.1.4. Yaratıcılık ve Aile ................................................................................................... 28
2.3.1.5. Yaratıcılık ve Eğitim ............................................................................................... 29
2.3.2. Yaratıcı Birey Özellikleri .......................................................................................... 30
2.3.3. Yaratıcı Düşünmede Öğretmenin Rolü ..................................................................... 32
2.4. Eleştirel Düşünme ........................................................................................................ 35
2.4.1. Eleştirel Düşünmeyi Etkileyen Faktörler .................................................................. 36
2.4.1.1. Kalıtsal Faktörler..................................................................................................... 36
2.4.1.2. Çevresel Faktörler ................................................................................................... 37
2.4.2. Eleştirel Düşünen Bireyin Özellikleri ....................................................................... 39
2.4.3. Eleştirel Düşünme Öğretiminde Öğretmenin Rolü ................................................... 41
2.5. İlgili Araştırmalar......................................................................................................... 44
2.5.1.Öz Düzenleyici Öğrenme ile İlgili Yapılmış Araştırmalar .......................................... 44
2.5.2.Yaratıcı ve Eleştirel Düşünme ile İlgili Yapılmış Araştırmalar................................... 51
3. YÖNTEM ......................................................................................................................... 59
3.1. Araştırmanın Modeli .................................................................................................... 59
3.2. Çalışmanın Evreni ve Çalışma Grubu.......................................................................... 59
3.3. Veri Toplama Araçları ................................................................................................. 61
3.3.1. Öz Düzenleyici Öğrenmeyi Teşvik Ölçeği................................................................ 62
3.3.2. Öğretmen Becerilerinin Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişimine Katkısı Anketi
................................................................................................................................... 63
3.3.3. Kritik Düşünme Ölçeği.............................................................................................. 63
xiii
3.4. Veri Toplama Süreci .................................................................................................... 64
3.5. Verilerin Analizi........................................................................................................... 64
4. BULGULAR..................................................................................................................... 66
4.1. Öz Düzenleyici Öğrenmeyi Teşvikin Demografik Değişkenlerle İlişkisi ................... 66
4.2. Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişimine Katkının Demografik Değişkenlerle İlişkisi
...................................................................................................................................... 71
4.3. Eleştirel Düşünme Becerilerinin Gelişimine Katkının Demografik Değişkenlerle İlişkisi
...................................................................................................................................... 72
4.4. Öz Düzenleyici Öğrenmeyi Teşvik Etmenin Yaratıcı ve Eleştirel Düşünme
Becerilerinin Gelişimine Katkısı Arasındaki İlişki...................................................... 74
5. SONUÇ VE ÖNERİLER.................................................................................................. 78
5.1. Sonuçlar........................................................................................................................ 78
5.1.1. Sınıf Öğretmenlerinin Öğrencilerin Öz Düzenleyici Öğrenmeyi Teşvik Durumlarına
İlişkin Sonuçlar.......................................................................................................... 78
5.1.2. Sınıf Öğretmenlerinin Öğrencilerin Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişimine
Katkısına İlişkin Sonuçlar ......................................................................................... 80
5.1.3. Sınıf Öğretmenlerinin Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Gelişimine
Katkısına İlişkin Sonuçlar ......................................................................................... 82
5.1.4. Sınıf Öğretmenlerinin öğrencinin öz düzenleyici öğrenmesini teşvik düzeyleri ile
yaratıcı ve eleştirel düşünme becerilerinin gelişimine katkısı arasındaki ilişki ........ 83
5.2. Öneriler ........................................................................................................................ 84
KAYNAKÇA ........................................................................................................................ 86
EKLER .................................................................................................................................. 96
ÖZGEÇMİŞ......................................................................................................................... 100 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
: Öz Düzenleyici Öğrenmeyi Teşvik, Öz Düzenleme, Yaratıcı Düşünme, Eleştirel Düşünme, Sınıf Öğretmenleri. |
tr_TR |
dc.title |
ÖZ DÜZENLEYİCİ ÖĞRENMEYİ TEŞVİK ETME İLE YARATICI VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNİN GELİŞİMİNE KATKI ARASINDAKİ İLİŞKİ |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI EĞİTİM PROGRAMLARI VE ÖĞRETİM YÜKSEK LİSANS PROGRAMI |
tr_TR |