Özet:
AYDIN İLİNDE BAZI SÜT SIĞIRI İŞLETMELERİNDE YETİŞTİRİLEN
SİYAH-ALACA İNEKLERDE VÜCUT KİRLİLİK PUANLARI İLE
MEME BAŞI PROFİLİNİN SÜT VERİM VE KALİTESİ ÜZERİNE
ETKİLERİ
Frederic NDIHOKUBWAYO
Yüksek Lisans Tezi, Zootekni
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Atakan KOÇ
2020, 62 Sayfa
Bu çalışmanın amacı, Aydın ilinde farklı süt sığırı işletmelerinde yetiştirilen
Siyah-Alacaların vücut kirlilik puanları ile meme başı profilinin süt verim ve
kalitesi üzerine etkilerini araştırmaktır. Çalışmada, 8 farklı işletmede yetiştirilen
toplam 265 baş ineğin sabah süt verimi (SSV, kg) ile 9 işletmedeki 432 ineğin
vücut kirlilik puanı (VKP), meme başı puanı (MBP), yağ oranı (YO, %), yağsız
kuru madde oranı (YKMO, %) ve somatik hücre sayısı (SHS, hücre/ml)
kullanılmıştır. SSV ile ilgili olarak, işletme ve laktasyon dönemi etkileri önemli
(P<0.01) ve en küçük kareler ortalaması 13.92±0.315 kg olarak hesaplanmıştır.
VKP için işletme ve laktasyon sırası (P<0.01) etkileri istatistiksel olarak önemli
bulunurken, MBP için işletme (P<0.01), laktasyon sırası (P<0.05) ve laktasyon
dönemi (P<0.01) ve ortalamaları sırasıyla 3.30±0.048 ve 2.17±0.038 olarak
hesaplanmıştır. YO üzerine işletme ve YKMO üzerine işletme, laktasyon sırası,
buzağılama mevsimi ve laktasyon dönemi etkileri önemli (P<0.01), diğer etkiler
önemsizdir (P>0.05). YO ve YKMO ortalamaları sırasıyla %3.58±0.039 ve
%10.14±0.032 olarak hesaplanmıştır. SHS üzerine işletme, laktasyon sırası ve
MBP etkileri önemli (P<0.01) ve ortalaması (165.958 hücre/ml) olarak
hesaplanmıştır. Çalışma sonunda VKP’nin süt kalitesi üzerine önemli bir etkisi
elde edilmemişken, makinalı sağım ve bakım-yönetimin etkisi altında olan
MBP’nin işletmelerde azaltılmasının çiğ sütteki SHS düzeyini düşürerek süt
kalitesinin artışına katkı sağlayacağı sonucuna varılmıştır.
