Özet:
TÜRKİYE’DE ASKER-SİYASET İLİŞKİSİ;
28 ŞUBAT 1997 ve 27 NİSAN 2007 SÜREÇLERİ
Emre DOĞAN
Yüksek Lisans Tezi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Dr. Öğretim Üyesi Halil Mutioğlu
2020, xviii + 315 sayfa
Ordu ile siyaset arasındaki ilişki, ilişkinin boyutları ve bunun nasıl olması gerektiği
siyaset felsefesi açısından önemli bir konu olduğu bilinmektedir. Türkiye’de çok partili
hayata geçişle birlikte ordunun siyaset üzerindeki etkisi ve müdahaleleri görülmüştür.
Tezde, asker ve siyaset ilişkisi kavramsal açıdan açıklanmış, Türkiye’de asker ve siyaset
ilişkisinin boyutlarına bakılmış, gerçekleşen askeri müdahaleler üzerinde durulmuş ve 28
Şubat ve 27 Nisan süreçlerine klasik askeri müdahalelerin değişen şekli görülmesinden
dolayı ayrıntıyla analiz edilmiştir. Tez çalışmasının ilk bölümünde demokrasi, siyasi kültür,
askeri darbe, muhtıra, militarizm ve pretoryenizm gibi temel kavramların tanımlarına yer
verilerek konu için önemli kavramlar üzerinde durulmuştur. Tezin ikinci bölümünde ise,
Türkiye’de asker ve siyaset ilişkisinin açıklanması adına ordunun askeri müdahalelerindeki
tarihsel, siyasal, ekonomik ve hukuksal dayanaklar konu edilmiş, Osmanlı
İmparatorluğu’nun son döneminden tarihsel gelişim başlatılıp, sırasıyla 27 Mayıs 1960, 12
Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 askeri müdahalelerinin oluşumundaki süreçler ve askeri
darbelere değinilmiştir. Üçüncü bölüm; 28 Şubat 1997 askeri darbesinin nedenleri, süreci ve
sonrasındaki gelişmeleri konu edinmiştir. Dördüncü ve son bölümde ise, 27 Nisan 2007
tarihli askeri müdahalenin süreç ve nedenlerini, gelişmeleri ve asker siyaset ilişkisi
açısından gerçekleştirilen reformlar üzerinde durulmaktadır. Sonuç bölümünde ise, elde
edilen verilerin analizi yapılarak bir değerlendirmede bulunulmuştur. Bu tezde araştırma
tekniği olarak literatür taraması yapılarak birincil kaynaklara ulaşılmaya çalışılmış, kitap,
makale, bildiri ve çeviri yayınlardan yararlanılmış, konuyla benzer çalışmalara sahip yüksek
lisans ve doktora tezlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen dokümanlar arasında neden sonuç
ilişkisine varılarak analizler yapılmış ve metinlerin orijinalliklerini yitirtecek
yorumlamalardan kaçınılmıştır.
