dc.contributor.advisor |
YAPICI, Merve İrem |
|
dc.contributor.author |
YAMAN, Dilek |
|
dc.date.accessioned |
2021-09-07T13:10:38Z |
|
dc.date.available |
2021-09-07T13:10:38Z |
|
dc.date.issued |
2020 |
|
dc.date.submitted |
2020 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4162 |
|
dc.description.abstract |
2014 SONRASI TÜRKİYE-RUSYA İLİŞKİLERİ:
KOMPARTMANLAŞTIRMA STRATEJİSİ ETRAFINDA İTTİFAK
ARAYIŞLARI
Dilek YAMAN
Yüksek Lisans Tezi, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Merve İrem YAPICI
2020, XII+ 92 sayfa+ 4 Harita
Yeni dünya düzeninde uluslararası ilişkilerin aktörleri olarak devletlerin birbirleriyle
bağlarının artması, onları daha fazla işbirliği yapma eğilimine yöneltmektedir. Devletler
arasında uyuşmazlık yaşandığı zamanlarda, taraflardan birinin yaptırım uygulaması, artık
karşı tarafa olduğu kadar yaptırım uygulayan tarafa da zarar verebilmektedir. Bu nedenle
devletler kriz zamanlarında dahi ilişkileri sürdürebilmenin yollarını araştırmaktadırlar. Uzun
bir geçmişe sahip Türkiye ve Rusya devletlerinin, tarihsel süreçte farklı koalisyonlarda
bulunarak sık sık karşı karşıya gelmeleri sebebiyle, ilişkileri inişli çıkışlı bir halde
ilerlemiştir. Bu iki devletin uyuşmazlık ve çatışma alanlarında dahi ilişkilerini
koparmayışları, araştırılması gereken bir kapsam ortaya çıkarmaktadır. Kompartmanlaştırma
stratejisi, iki devletin aralarındaki rekabet konularını yok saymadan, belli noktalarda
diyaloğa devam etmelerini sağlayan ve böylece ilişkilerin tamamen kopmasını önlemeyi
amaçlayan bir stratejidir. Buradan hareketle çalışmada, kompartmanlaştırma stratejisiyle
Türkiye ve Rusya’nın ortak çıkar alanlarında ilişkilerini nasıl ilerletebildiği sorusundan yola
çıkılmıştır. Çalışmada iki devlet arasındaki krizler ve eş zamanlı ilerleyen işbirlikleri tespit
edilerek, farklı tarihlerde yapılan kompartmanlaştırmaların kıyasıyla Türkiye-Rusya
ilişkileri literatürüne farklı bir bakış açısı kazandırılmıştır. Literatürde çoğunlukla 2014 yılı
sonrasında iki devlet arasında bu stratejinin kullanılmadığına yönelik yorumlamalara
mukabil çalışmada söz konusu stratejinin bu tarihten sonra da kullanıldığı ve gelecekte de
kullanılabilecek bir yöntem olarak, tek bir döneme ya da teori içerisine sığdırılmaması
gereken bir araç olduğu fikri savunulmuştur. Bu minvalde kompartmanlaştırma stratejisinin
taraflar arasındaki ilişkilere sürdürülebilirlik sağladığı, ayrıca iki devletin birbirlerinin her
dış politika hamlesini onaylaması anlamına da gelmeyerek, aktörler arasındaki farklı
konumlanışlarını kabul ederek hareket etmelerini sağladığı tespiti yapılmıştır. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv
ÖZET....................................................................................................................................... v
ABSTRACT ...........................................................................................................................vi
ONSÖZ..................................................................................................................................vii
TABLOLAR DİZİNİ............................................................................................................... x
HARİTALAR DİZİNİ............................................................................................................xi
KISALTMALAR DİZİNİ .....................................................................................................xii
GİRİŞ....................................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM.............................................................................................................................. 4
1. TÜRKİYE-RUSYA İLİŞKİLERİNİN STRATEJİ VE KURAM BAĞLAMINDA
ARKAPLANI................................................................................................................. 4
1.1. Türkiye-Rusya İlişkileri Bağlamında Kuramsal Tartışmalar....................................... 4
1.1.1. Realist Yaklaşımlar............................................................................................ 4
1.1.2. Liberal Yaklaşımlar ........................................................................................... 7
1.1.3. İnşacı Kuram.................................................................................................... 12
1.2. Türkiye-Rusya İlişkilerinde Yöntem ve Strateji Perspektifinden Yorumlar ............. 13
1.2.1. Davranışsalcı Yaklaşım ................................................................................... 13
1.2.2. İşlevsel Yaklaşım............................................................................................. 14
1.2.3. Kompartmanlaştırma Stratejisi ........................................................................ 15
2. BÖLÜM............................................................................................................................ 18
2. TÜRKİYE-RUSYA İLİKİLERİNİN TARİHSEL ARKA PLANI................................... 18
2.1. İmparatorluklar Dönemi ............................................................................................ 18
2.2. Soğuk Savaş Dönemi: Potansiyel Yakınlık ............................................................... 24
2.3. Soğuk Savaş Sonrası Dönem: İlişkilerde Fizibilite Dönemi ..................................... 28
2.4. İlişkilerde 2000’ler:Artan Diyalog Dönemi............................................................... 37
ix
3. BÖLÜM............................................................................................................................ 43
3. KIRIM’IN İLHAKI VE ULUSLARARASI AKTÖRLERE ETKİSİ............................... 43
3.1. Kırım’ın İlhakı’na Giden Süreç ................................................................................. 43
3.1.1. Kırım Krizi’ne Tarihinin Yansımaları............................................................. 43
3.1.2. Kırım Etnik Nüfusu ve Tatarlar....................................................................... 44
3.1.3. Bağımsızlık Sonrasında Ukrayna Politikaları.................................................. 46
3.2. Maydan Olayları ve Rusya’nın Kırım’ı İlhakı........................................................... 49
3.3. Kırım’ın Önemi.......................................................................................................... 50
3.4. Kırım İlhakı’nın Uluslararası Hukukta Yeri.............................................................. 53
3.5. Kırım İlhakı’nın Rusya-Batı İlişkilerine Etkisi ......................................................... 54
4. BÖLÜM............................................................................................................................ 58
4. 2014 SONRASI KRİZLER VE UYUŞMAZLIKLARA RAĞMEN SÜRDÜRÜLEN
TÜRKİYE-RUSYA İLİŞKİLERİNİN KOMPARTMANLAŞTIRMA STRATEJİSİ
ETRAFINDA ANALİZİ.............................................................................................. 58
4.1. Kırım’ın İlhakı ile İlişkileri Etkileyen Meseleler ...................................................... 58
4.1.1. Kırım Türkleri.................................................................................................. 58
4.1.2. Kriz Ortamında Yapılan Anlaşma: Güney Akım ve Türk Akımı.................... 59
4.1.3. Karadeniz Jeopolitiğinde Dengelerin Değişmesi............................................. 63
4.2. Uçak Krizi ve İlişkilere Yansıması............................................................................ 64
4.2.1. Uçak Krizi’ne Giden Süreç.............................................................................. 64
4.2.2. 24 Kasım 2015 Uçak Krizi .............................................................................. 66
4.2.2.1. Türkiye’ye yaptırımlar ........................................................................ 68
4.2.3. Uçak Krizi Sonrası Artan Diyalog Dönemi..................................................... 70
4.3. Taraflar Arasında Yapılan Kompartmanlaştırmaların Karşılaştırılması.................... 74
5. SONUÇ ............................................................................................................................. 80
6. KAYNAKLAR................................................................................................................. 86
ÖZGEÇMİŞ ......................................................................................................................... 92 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Kompartmanlaştırma Stratejisi, Türkiye, Rusya, Karşılıklı Bağımlılık |
tr_TR |
dc.title |
2014 SONRASI TÜRKİYE-RUSYA İLİŞKİLERİ: KOMPARTMANLAŞTIRMA STRATEJİSİ ETRAFINDA İTTİFAK ARAYIŞLARI |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI |
tr_TR |