Özet:
2014 UKRAYNA KRİZİ SONRASI UKRAYNA-RUSYA İLİŞKİLERİ
Emrah SOYDAN
Yüksek Lisans Tezi, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Merve İrem YAPICI
2019, XI + 83 sayfa
Slav kökenli olan Ukraynalılar ve Ruslar, ortak tarihe sahip olsalar da kültürel ve
mezhepsel farklılıklara sahiptirler. Bu farklılıklar, Sovyet dönemi ve sonrasında ikili
ilişkilerde belli başlı sorunların ortaya çıkmasına yol açmıştır. 1991 yılında SSCB’nin
dağılmasıyla birlikte bağımsızlığını kazanan Ukrayna’nın kendi yolunu çizme isteğine karşın
Rusya Ukrayna’yı çeşitli yollarla kontrolünde tutmaya çalışmıştır. Bu kontrol, Ukrayna’nın
yönetimlerinde değişimler yaratmıştır. İki ülke arasında farklı boyutlarda yaşanan gerilimler
Rusya’nın Kırım’ı ilhakı sonrasında ortaya çıkan halk protestolarıyla derinleşmiş ve Ukrayna
Krizi olarak bilinen çözümsüz bir soruna dönüşmüştür.
Bu çalışmada, 2014 Ukrayna Krizi’nin, Ukrayna-Rusya ilişkilerinde hangi
değişimlere sebep olduğu araştırılmıştır. Çalışmada seçilen konu; ortak bir geçmişe sahip olan
Rusya ile Ukrayna’nın, 1990’lı yıllardan bu yana ikili ilişkilerinde yaşadıkları kırılmaların
ortaya çıkarılması ve bu kırılmaların dış politikalarında yol açtığı değişimler hakkında
değerlendirmelerin yapılabilmesi için ele alınmıştır.
Çalışmanın ilk bölümünde araştırma sorusunun cevaplanması sürecinde tarihsel bir
arka plan oluşturmak için Ukrayna-Rusya ilişkilerinin tarihine odaklanılmıştır. İkinci
bölümde, SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığını kazanan Ukrayna’nın Rusya Federasyonu
ile ilişkileri ele alınarak değişimler çözümlenmiştir. Son bölümde ise Ukrayna Krizi ile
beraber ilişkilerde oluşan kırılma süreci irdelenmiştir. Ukrayna Krizi başlığı altında “Turuncu
Devrim”, Euromeydan olayları, Kırım’ın ilhakı, Ukrayna’nın Donbas bölgesinde ortaya çıkan
savaş, sürecin önemli olayları olarak saptanmış ve incelenmiştir. Sonuç kısmında, devam
etmekte olan krizin çözümü doğrultusunda taraflar arasında yaşanan gelişmeler ele alınmış
ve krizin, ilişkilerin genel seyri içindeki konumu saptanmıştır.