dc.contributor.advisor |
ÜNAL, Serdar |
|
dc.contributor.author |
KORKUT, Rıdvan |
|
dc.date.accessioned |
2021-09-07T13:08:26Z |
|
dc.date.available |
2021-09-07T13:08:26Z |
|
dc.date.issued |
2020 |
|
dc.date.submitted |
2020 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4158 |
|
dc.description.abstract |
POST-TRUTH DÖNEMDE SİYASAL İÇERİKLİ BİLGİ ARAYIŞI, İÇERİK
TEYİDİ VE SİNİZM
Rıdvan KORKUT
Yüksek Lisans Tezi, Sosyoloji Ana Bilim Dalı
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Serdar ÜNAL
2020, + 188 sayfa + 36 Tablo
Bilgi teknolojilerinin son derece ilerlediği ve içinde yaşadığımız bu dijital çağda
yurttaşlık, siyasal bilgi edinimi, siyasal katılım ve elde edilen bilgilerin doğruluğu konusunda
pek çok belirsizlikler ortaya çıkmıştır. Yeni internet teknolojileri sayesinde, diğer toplumsal
alanlarda olduğu gibi, siyasal alanda da enformasyon üretimi ve paylaşımı ile başkalarınca
üretilmiş bilgilere erişim çok kolay bir hale gelmiştir. Yurttaşlar olarak bireylerin böyle bir
olanağa sahip olması demokrasi için olumlu bir olgu olarak görülmekle birlikte, erişimi çok
kolay olan bu kadar fazla “doğru” ve “yanlış” bilginin aynı mecrada aynı anda ve bazen de
yan yana var olması, onların gerçekliği ve doğruluğu konusunda dikkatli olunması
gerekliliğini beraberinden getirmektedir. Bu araştırmada, böyle bir ortamda katılımcıların
özellikle siyasal bilgiyle ilgili olarak “doğru ve gerçek olan bilgi” bağlamında nasıl bir tavır
içinde oldukları incelenmiştir.
Araştırmanın odağını, bireylerin siyasal alanın aktörlerini nasıl değerlendirdikleri,
genel olarak medya, özellikle de web 2.0 teknolojisinin sunduğu dijital mecralardan elde
ettikleri siyasal alana dair bilgileri nasıl değerlendikleri, bu bilgilerin doğruluğu konusunda
nasıl bir tavır takındıkları ile bu bilgilere alternatif olabilecek siyasal bilgi arayışına ne
derecede giriştikleri konuları oluşturmaktadır.
viii
Bu amaçla, hem nitel hem de nicel veriler toplanmıştır. Nicel veri toplama yöntemi
genellenebilir bilgilere ulaşmak amacıyla tercih edilirken, sosyal olguları bağlamları içinde
keşfetmeye çalışan yorumlayıcı anlayışa dayanan nitel yöntem konunun derinlemesine
anlaşılmasına yardımcı olması amacıyla kullanılmıştır. Nicel araştırma kapsamında, çalışma
evreni, İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması ikinci düzey (IBBS-2) seviyesinde Ege
Bölgesi temsiliyetine sahip illerden olan Aydın ilindeki 18 yaş ve üstü bireylerle
sınırlandırılmıştır. Araştırmaya dâhil edilecek kişiler belirlenirken kolay ulaşılabilir durum
örneklemesi ile orantılı tabakalı örneklem seçme yönteminin bazı ilkeleri kullanılmıştır. Bu
amaçla örneklem için Aydın merkez ilçe ve diğer ilçelerden nüfus sayılarına oranla katılımcı
tabakaları belirlenmiş ve alt tabakalarda da katılımcıların siyasi aidiyet, yaş, cinsiyet ve gelir
grubu açısından orantılı bir şekilde dağılmasına dikkat edilmiştir. Bu amaçla, 723 kişiden
oluşan bir örneklem grubuna ulaşılmış ve elde edilen 703 anket geçerli sayılarak
değerlendirilmeye alınmıştır.
Araştırmanın anlama ve yorumlamaya yönelik bakış açısından hareketle tasarlanan nitel
araştırma kapsamında ise veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış derinlemesine
görüşme tekniği kullanılmıştır ve 20 katılımcı ile görüşülmüştür. Bu amaçla görüşme
yapılacak kişilerin seçilmesinde cinsiyet, yaş, gelir algısı ve siyasal aidiyet kriterleri
çerçevesinde ‘maksimum çeşitlilik örneklemesi’ yöntemi kullanılmıştır. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iv
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI................................................................................v
ÖZET.....................................................................................................................................vii
ABSTRACT ...........................................................................................................................ix
ÖNSÖZ...................................................................................................................................xi
TABLOLAR DİZİNİ......................................................................................................... xviii
EKLER DİZİNİ ...................................................................................................................xxii
GİRİŞ.......................................................................................................................................1
1. ARAŞTIRMANIN KAPSAMI............................................................................................9
1.1 Araştırmanın Konusu ve Amacı.....................................................................................9
1.2 Araştırmanın Soruları...................................................................................................11
1.3 Araştırmanın Önemi.....................................................................................................12
1.4. Araştırmanın Yöntemi ve Tekniği ..............................................................................12
1.4.1. Veri toplama .........................................................................................................13
1.4.1.1. Siyasal sinizm ölçeği...........................................................................13
1.4.1.2. Siyasal içerikli bilgi kaynaklarına güven ölçeği .................................14
1.4.1.3. Bilgi bolluğuna karşı tepki ölçeği .......................................................14
1.4.2. Veri Analizi ..........................................................................................................15
1.5 Araştırmanın Evreni ve Örneklemi..............................................................................15
1.6 Araştırmanın Sınırlılıkları............................................................................................18
2. KURAMSAL ÇERÇEVE VE ARAŞTIRMALAR...........................................................21
2.1. Bilgi / Enformasyon....................................................................................................21
2.1.1. Bilgi Üzerine Tartışmalar.....................................................................................22
2.1.2. Hakikat, Gerçek ve Doğru....................................................................................23
xvi
2.1.3. Postmodernite ve Bilgi .........................................................................................26
2.1.4. Post-truth Dönem ve Bilgi....................................................................................31
2.2. Bayağılaşma ................................................................................................................35
2.3. Siyaset ve Bilgi ...........................................................................................................37
2.3.1. Tarih Boyunca Siyaset ve Bilgi İlişkisi................................................................37
2.3.2. Sinizm ve Siyasal Sinizm.....................................................................................40
2.4. Dijital Çağ, Yeni Medya ve Bilginin Yeni Statüsü.....................................................42
2.4.1 Dijital Çağ ve Yeni Medya....................................................................................42
2.4.2 Dijital Yerliler, Dijital Göçmenler ve Dijital Yurttaşlık .......................................50
2.4.3. Enfobezite.............................................................................................................53
2.5. Yeni Medya ve Siyasal İçerikli Bilgi Arayışı .............................................................54
2.5.1. Yeni Bir Kamusal Alan Olarak Sosyal Medya Ortamları....................................57
3. BULGULAR VE TARTIŞMA..........................................................................................63
3.1. Siyasal Sinizm.............................................................................................................63
3.1.1. Siyasal Aidiyet ve Siyasal Sinizm........................................................................63
3.1.2. Cinsiyet ve Siyasal Sinizm...................................................................................68
3.1.3. Yaş ve Siyasal Sinizm ..........................................................................................70
3.1.4. Gelir Düzeyi ve Siyasal Sinizm............................................................................74
3.1.5. Siyasetçilerin Söylemlerine Dair Düşünceler.......................................................76
3.2. Siyasal İçerikli Bilgi Edinmeye Yönelik Arayışlar.....................................................81
3.2.1. Siyasal İçerikli Bilgi Edinme Kaynakları.............................................................82
3.2.2. Siyasal Bilgi Edinme Amaçlı Sosyal Medya Kaynaklarını Kullanma Sıklıkları.84
3.2.3. Siyasal İçerikli Bilgi Edinme Kaynakları ve Sahip Olunan Görüşe Yakınlık .....89
3.2.4. Siyasal İçerikli Haberlere Gösterilen İlgi.............................................................91
3.2.5. Siyasal İçerikli Bilgi Kaynaklarına Yönelik Görüşler .........................................92
xvii
3.3. Tercih Edilen Siyasal İçerikli Bilgi Kaynakları ve Güven .........................................97
3.3.1. Siyasal Aidiyete Göre Tercih Edilen Bilgi Kaynaklarına Yönelik Güven...........97
3.3.2. Cinsiyete Göre Tercih Edilen Bilgi Kaynaklarına Yönelik Güven........................ 99
3.3.3. Yaşa Göre Tercih Edilen Bilgi Kaynaklarına Yönelik Güven ...........................100
3.3.4. Gelir Düzeyine Göre Tercih Edilen Bilgi Kaynaklarına Yönelik Güven ..........102
3.4. Sosyal Medyada Yer Alan Siyasal İçerikli Bilgilere Dair Düşünceler.....................104
3.5. Siyasal İçerikli Bilgilerin İçeriği Konusundaki Tavırları .........................................109
3.6. Edilen Siyasal İçerikli Bilgilerin Çelişmesi Durumunda Takınılan Tavırlar............113
3.7. Bilgi Fazlalığı Karşısındaki Tepkiler........................................................................124
3.7.1. Siyasal Aidiyete Göre Bilgi Fazlalığı Karşısında Açığa Çıkan Duyuşsal Tepkiler
......................................................................................................................................125
3.7.2. Cinsiyete Göre Bilgi Fazlalığı Karşısında Açığa Çıkan Duyuşsal Tepkiler ......126
3.7.3. Yaşa Göre Bilgi Fazlalığı Karşısında Açığa Çıkan Duyuşsal Tepkiler .............129
3.7.4. Gelir Düzeyine Göre Bilgi Fazlalığı Karşısında Açığa Çıkan Duyuşsal Tepkiler
......................................................................................................................................131
3.8. Sosyal Medyada Yapılan Siyasal İçerikli Paylaşımlara Karşı Takınılan Tavırlar....132
3.9. Filtreleme Sistemleri Konusundaki Farkındalıklar...................................................133
4. SONUÇ............................................................................................................................137
KAYNAKÇA ......................................................................................................................145
EKLER ................................................................................................................................177
ÖZGEÇMİŞ.........................................................................................................................188 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Siyasal İçerikli Bilgi (Enformasyon), Sinizm, Yeni medya, Hakikat Arayışı, Bilişsel Çelişki, İçerik Teyidi, Post-Truth |
tr_TR |
dc.title |
POST-TRUTH DÖNEMDE SİYASAL İÇERİKLİ BİLGİ ARAYIŞI, İÇERİK TEYİDİ VE SİNİZM |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SOSYOLOJİ ANA BİLİM DALI |
tr_TR |