dc.contributor.advisor |
ERDEM, Ali Rıza |
|
dc.contributor.author |
BALOĞLU, Cezmi |
|
dc.date.accessioned |
2021-09-07T13:04:13Z |
|
dc.date.available |
2021-09-07T13:04:13Z |
|
dc.date.issued |
2020 |
|
dc.date.submitted |
2020 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4148 |
|
dc.description.abstract |
SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİLİK İNANÇLARI İLE ÖRGÜTSEL
YARATICILIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ (KÜTAHYA MERKEZ
İLÇESİ ÖRNEĞİ)
Cezmi BALOĞLU
Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı
Tez Danışmanı Prof. Dr. Ali Rıza ERDEM
2020, XV + 105 sayfa
Bu çalışmada sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik inançları ile örgütsel yaratıcılığa
ilişkin görüşleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışmada sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik
inançları ile örgütsel yaratıcılığa ilişkin görüşleri arasında çeşitli demografik değişkenlere
(cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem, öğrenim durumu ve çalıştıkları okuldaki öğretmen
sayısı) aralarında istatistiksel olarak farklılaşma olup olmadığı ve sınıf öğretmenlerinin öz
yeterlilik inançları ve örgütsel yaratıcılığa ilişkin görüşleri arasındaki ilişki ortaya
konmuştur. Çalışmada öz yeterlilik inançları ve örgütsel yaratıcılık ile ilgili kuramsal
çerçeve literatür taramasıyla oluşturulmuştur. Örnekleme alınan Kütahya merkez ilçesinde
bulunan 261 sınıf öğretmenine Çolak, Yorulmaz ve Altınkurt (2017) tarafından geliştirilen
“Öğretmen Öz Yeterlilik İnancı Ölçeği” ile Balay (2010) tarafından geliştirilen ve
Karacabey (2011) tarafından uyarlanan “Öğretmenlerin Örgütsel Yaratıcılık Ölçeği”
uygulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler SPSS 21.0 paket programı ile analiz
edilmiştir. Verilerin analizinde; betimsel istatistik, t testi, ANOVA, Pearson korelasyon
katsayısı analizi teknikleri kullanılmıştır.
Sınıf öğretmenleri kendilerini öz yeterlilik inançları ile örgütsel yaratıcılık açısından
“oldukça yeterli” görmektedir. Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik inançları ile ilgili
görüşlerinde alt boyutlardan sosyal öz yeterlilik inançlarında cinsiyete göre, mesleki ve
entelektüel öz yeterlilik inançlarında ise eğitim durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı
bir farklılaşma bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin örgütsel yaratıcılık ile ilgili görüşlerinde
alt boyutlarda cinsiyet değişkeninde bireysel yaratıcılıkta, medeni duruma göre ise yönetsel
ve toplumsal yaratıcılıkta anlamlı bir farklılaşma olduğu görülmüştür. Sınıf öğretmenlerin
vi
öz yeterlilik inançları ile örgütsel yaratıcılığa ilişkin görüşleri arasında orta düzeyde pozitif
ilişki bulunmuştur. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI.............................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...........................................................................iv
ÖZET......................................................................................................................................v
ABSTRACT ..........................................................................................................................vi
ÖNSÖZ ................................................................................................................................viii
İÇİNDEKİLER.....................................................................................................................ix
SİMGELER DİZİNİ............................................................................................................xii
TABLOLAR DİZİNİ..........................................................................................................xiii
ŞEKİLLER DİZİNİ............................................................................................................xiv
EKLER DİZİNİ...................................................................................................................xv
GİRİŞ......................................................................................................................................1
1.BÖLÜM...............................................................................................................................8
KURAMSAL ÇERÇEVE VE İLGİLİ ARAŞTIRMALAR...............................................8
1.KURAMSAL ÇERÇEVE ..................................................................................................8
1.1. SINIF ÖĞRETMENLİĞİ......................................................................................................8
1.2. ÖZ YETERLİLİK İNANÇLARI...............................................................................................9
1.2.1. Öz Yeterlilik......................................................................................................................10
1.2.2. Öz Yeterlilik İnançlarının Kaynakları...............................................................................12
1.2.2.1. Tam ve doğru deneyimler (ustalık tecrübesi).........................................................12
1.2.2.2. Dolaylı yaşantılar (temsili deneyim) ......................................................................12
1.2.2.3. Sözel ikna ...............................................................................................................13
1.2.2.4. Fiziksel ve duygusal durumlar................................................................................14
1.2.3. Öğretmen Öz Yeterlilik İnançları......................................................................................14
1.2.4. Öğretmen Öz Yeterliliği İnançlarının Alt Boyutları .........................................................15
1.2.4.1. Akademik öz yeterlilik inançları ............................................................................15
1.2.4.2. Mesleki öz yeterlilik inançları ................................................................................16
1.2.4.3. Sosyal öz yeterlilik inançları ..................................................................................16
1.2.4.4. Entelektüel öz yeterlilik inançları...........................................................................16
1.2.5. Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlilik İnançları...................................................................16
1.3. ÖRGÜTSEL YARATICILIK ..................................................................................................19
1.3.1. Yaratıcılık..........................................................................................................................19
1.3.2. Yaratıcılık Süreci ..............................................................................................................21
1.3.3. Yaratıcılığın Alt Boyutları ................................................................................................23
x
1.3.4. Yaratıcılık Yaklaşımları....................................................................................................28
1.3.4.1. Psiko-analitik yaklaşım...........................................................................................28
1.3.4.2. Davranışsal yaklaşım..............................................................................................29
1.3.4.3. Hümanist yaklaşım .................................................................................................29
1.3.4.4. Çevresel yaklaşım...................................................................................................30
1.3.4.5. Bilişsel yaklaşım.....................................................................................................30
1.3.4.6. Geştalt yaklaşımı ....................................................................................................31
1.3.5. Yaratıcılığın Gerekleri ......................................................................................................32
1.3.6. Yaratıcılığı Engelleyen Faktörler......................................................................................33
1.3.6.1. Bireysel engeller.....................................................................................................33
1.3.6.2. Örgütsel engeller.....................................................................................................34
1.3.6.3. Toplumsal engeller .................................................................................................35
1.3.6.4. Eğitsel engeller .......................................................................................................35
1.3.7. Örgütsel Yaratıcılık...........................................................................................................36
1.3.8. Yaratıcı Örgütün Gerekleri ve Özellikleri.........................................................................39
1.3.9. Örgütsel Yaratıcılığın Boyutları........................................................................................40
1.3.9.1. Bireysel yaratıcılık boyutu......................................................................................40
1.3.9.2. Yönetsel yaratıcılık boyutu.....................................................................................41
1.3.9.3. Toplumsal yaratıcılık boyutu..................................................................................43
1.3.10. Sınıf Öğretmenlerinde Örgütsel Yaratıcılık ....................................................................43
1.3.11. Öz Yeterlik İnançları ve Örgütsel Yaratıcılık ile İlgili Araştırmalar ..............................45
1.3.11.1. Öz yeterlilik inançları ile ilgili yurt içinde yapılan araştırmalar...........................45
1.3.11.2. Öz yeterlilik inançları ile ilgili yurt dışında yapılan araştırmalar.........................48
1.3.11.3. Örgütsel yaratıcılık ile ilgili yurt içinde yapılan araştırmalar...............................49
1.3.11.4. Örgütsel yaratıcılık ile ilgili yurt dışında yapılan araştırmalar.............................52
2.BÖLÜM.............................................................................................................................55
YÖNTEM .............................................................................................................................55
2.1. Araştırma Modeli .....................................................................................................................55
2.2. Evren ve Örneklem ..................................................................................................................55
2.3. Veri Toplama Araçları ve Verilerin Toplanması .....................................................................56
2.4. Verilerin Analizi.......................................................................................................................59
3.BÖLÜM.............................................................................................................................61
BULGULAR.........................................................................................................................61
3.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular......................................................................................61
3.2. İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular........................................................................................62
xi
3.2.1. Cinsiyet Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlilik İnançlarına İlişkin
Görüşleri İle İlgili Bulgular.........................................................................................................62
3.2.2. Medeni Durum Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlilik İnançlarına İlişkin
Görüşleri İle İlgili Bulgular.........................................................................................................63
3.2.3. Mesleki Kıdem Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlilik İnançlarına İlişkin
Görüşleri İle İlgili Bulgular.........................................................................................................63
3.2.4. Eğitim Durumu Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlilik İnançlarına İlişkin
Görüşleri İle İlgili Bulgular.........................................................................................................64
3.2.5. Bulunduğu Okuldaki Çalışma Süresi Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Öz
Yeterlilik İnançlarına İlişkin Görüşleri İle İlgili Bulgular ..........................................................66
3.3. Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular.....................................................................................66
3.4. Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular.................................................................................67
3.4.1. Cinsiyet Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Yaratıcılık Düzeyine İlişkin
Görüşleri İle İlgili Bulgular.........................................................................................................67
3.4.2. Cinsiyet Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Yaratıcılık Düzeyine İlişkin
Görüşleri İle İlgili Bulgular.........................................................................................................68
3.4.3. Mesleki Kıdem Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Yaratıcılık Düzeyine
İlişkin Görüşleri İle İlgili Bulgular..............................................................................................69
3.4.4. Eğitim Durumu Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Yaratıcılık Düzeyine
İlişkin Görüşleri İle İlgili Bulgular..............................................................................................70
3.4.5. Bulunduğu Okuldaki Çalışma Süresi Değişkenine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel
Yaratıcılık Düzeyine İlişkin Görüşleri İle İlgili Bulgular ...........................................................70
3.5. Beşinci Alt Probleme İlişkin Bulgular .....................................................................................71
4.BÖLÜM.............................................................................................................................72
TARTIŞMAVE ÖNERİLER..............................................................................................72
4.1.Tartışma ....................................................................................................................................72
4.2. Öneriler ....................................................................................................................................78
4.2.1. Uygulamaya Dönük Öneriler ............................................................................................78
4.2.2. Araştırmaya Dönük Öneriler.............................................................................................79
5. KAYNAKÇA....................................................................................................................80
6. EKLER .............................................................................................................................98
Ek 1. Öğretmen Öz Yeterlilik İnançları Ölçeği ile Örgütsel Yaratıcılık Ölçeği .............................98
Ek 2. Ölçek Kullanma İzinleri ......................................................................................................102
Ek 3. Etik Kurul İzni .....................................................................................................................103
Ek 4. Milli Eğitim İzni ..................................................................................................................104
ÖZGEÇMİŞ .......................................................................................................................105 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Öz yeterlilik inançları, örgütsel yaratıcılık, sınıf öğretmeni, görüş, ilişki |
tr_TR |
dc.title |
SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİLİK İNANÇLARI İLE ÖRGÜTSEL YARATICILIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ (KÜTAHYA MERKEZ İLÇESİ ÖRNEĞİ) |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANA BİLİM DALI EĞİTİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI |
tr_TR |