ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YEME FARKINDALIĞI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ: SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖRNEĞİ

Abstract

Amaç: Bu araştırmada üniversite öğrencilerinde yeme farkındalığının ölçülmesi ve yeme farkındalığının öğrencilerin sosyo-demografik özellikleri, yeme davranışları, var olan beslenme alışkanlıkları ve depresyon düzeyleri ile değişiminin incelenmesi hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntem: Araştırma Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencileri ile gerçekleştirilmiş olup, analitik-kesitsel bir çalışmadır. Kasım 2019 – Ocak 2020 tarihleri aralığında yüz yüze görüşme yöntemiyle veriler toplanmıştır. Verilerin toplanmasında YFÖ, BDÖ, ÜFYÖ ve katılımıcıların sosyo-demografik özellikleri ile beslenme özelliklerinin incelenmesi için literatür desteği ile araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Verilerin analizi için IBM SPSS 22 (Statistical Package for the Social Sciences) programı kullanılmıştır. Güç analizi için G-Power kullanılmış ve verilerin analizinde; Independent-Samples t Test, Kruskal Wallis, Mann Whitney-U, One-Way ANOVA testleri ve Pearson Korelasyon Analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırma katılan öğrencilerin yaş, BKİ, yaşadıkları yer, kronik hastalık varlığı gibi özellikleri ile YFÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0,05). Zayıf bireylerin, il merkezinde yaşayan bireylerin, kronik hastalığı olmayan bireyler YFÖ puan ortalamasının kıyaslandıkları gruplar arasında anlamlı olarak daha düşük olduğu saptanmıştır (p<0,05). Öğrencilerin cinsiyetleri, bölümleri, kaçıncı sınıfta eğitim almakta oldukları, yaşadığı kişi, gelir durumları ve spor yapma durumları ile toplam YFÖ puan ortalaması arasında anlamlı fark yoktur (p>0,05). Öğrencilerin YFÖ puanları ile ara öğün yapma durumları, öğün atlama durumları ve ara öğün sayıları arasında anlamlı fark saptanmıştır (p<0,05). YFÖ’nin farkındalık alt boyutu puan ortalamaları ile cinsiyet arasında anlamlı fark saptanmıştır (p<0,05). Erkeklerin farkındalık puanı, kadınlardan yüksektir(p<0,05). Öğrencilerin BKİ değerleri ile YFÖ alt boyutlarından olan düşünmeden yeme, duygusal yeme ve enterferans arasında anlamlı fark vardır (p<0,05). Obez bireylerin düşünmeden yeme ve enterferans puanları daha düşükken, duygusal yeme davranışının zayıf bireylerde daha az olduğu saptanmıştır (p<0,05). Duygusal yeme davranışı Ebelik Bölümü öğrencilerinde, Beslenme ve Diyetetik Bölümü ve Çocuk Gelişimi Bölümü öğrencilerine kıyasla daha yüksektir (p<0,05). Duygusal yeme davranışına sahip olan katılımcılar daha yüksek depresyon düzeylerine sahip bulunmuştur (p<0,01). Bireylerin düşünmeden yeme davranışları arttıkça depresyon düzeyleri artmaktadır (p<0,01). Sonuç: Bu çalışma yeme farkındalığı ve alt boyutlarının; bireylerin sosyo-demografik özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve depresyon düzeyleri ile ilişkili olduğunu göstermektedir.