BİR KAMU HASTANESİNDE ÇALIŞAN EBELERİN ADLİ EBELİK KONUSUNDAKİ BİLGİ VE DENEYİMLERİ

Abstract

Ebelik, mesleğin getirdiği yetkinlik alanları itibari ile obstetri ve jinekoloji alanlarında birçok adli olaylar ile karşı karşıya gelmektedir. Hukuk, tıbbi adli uygulamalar konusunda bu kadar açık iken sağlık profesyoneli olan ebelerin bu konuda yetersiz bilgiye sahip olması ve olayları tanımlayamaması olayın kendilerinin aleyhlerine dönmesine ayrıca olaylarda yer alan kişilerin zarar görmesine de sebebiyet verebilir. Bu çalışmanın amacı, ebelerin adli ebelik konusundaki bilgi ve deneyimlerini belirlemektir. Tanımlayıcı tipte olan bu çalışma, İstanbul ili Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesinde yürütüldü. Araştırmanın örneklemini, hastanede çalışan 117 ebe oluşturdu. Araştırma verilerinin toplanmasında, Tanıtıcı Bilgi Formu ve Ebelerin Adli Olgulara Yaklaşımda Bilgi Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Kontrol Listesi Formu kullanıldı. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatikler, student T testi, MannWhitney-U, Oneway ANOVA, Kruskal-Wallis test ve Dunn-Bonferroni test, Pearson ki-kare test, Fisher’s exact test ve Fisher-Freeman-Halton exact test kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık p<0.05 olarak kabul edildi. Ebelerin adli olgulara yaklaşımdaki bilgi puan ortalaması 66,97±9,28’ iken, adli olgularda uygulama basamakları puan ortalaması 90,11±19,35’ dir. Yaş ve meslekte çalışma süresi arttıkça ebelerin adli olgularla karşılaşma sıklığının arttığı bulundu. Meslekteki çalışma süresi arttıkça ebelerin adli olguları bildirme yükümlülüğü olduğunu bilme oranları azaldığı ve eğitim düzeyi arttıkça adli olguları bildirme oranının arttığı bulundu. Acil ve doğumhane birimlerinde ebelerin adli olgu ile karşılaşma sıklığı artmaktadır. En sık karşılaşılan adli olgunun cinsel saldırı olduğu görüldü. Adli olgular ile karşılaşınca ebelerin %76,7’si ne yapacağını bilemediğini, %98,3’ü bu konuda eğitim verilmesi gerektiğini ve %67,5’ i adli ebe olarak çalışmak istemediğini ifade etmektedir. Sonuç olarak bu araştırmada ebelerin hiç eğitim almadıkları adli ebelik konusunda ki mevcut bilgilerinin doğruluğunun, saha deneyimlerinin yansıması olduğu ve adli olgulara x ilişkin bilgi ve yaklaşımlarının yeterli olmadığı sonucuna varıldı. Bu konuda ki lisans ve/veya lisansüstü derslerin ve hizmet içi eğitimlerin yaygınlaştırılması ile sahada ki ebelerin adli ebelik konusundaki bilgi ve deneyimlerinin artırılmasına katkı sağlanabilir