Animasyon destekli değerler eğitimi programının akademik başarıya, derse ve bilişim değerlerine yönelik tutuma ve kalıcılığa etkisi

Abstract

ANİMASYON DESTEKLİ DEĞERLER EĞİTİMİ PROGRAMININ AKADEMİK BAŞARIYA, DERSE VE BİLİŞİM DEĞERLERİNE YÖNELİK TUTUMA VE KALICILIĞA ETKİSİ Berkay ÇELİK Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Kerim GÜNDOĞDU 2019, XXVI + 287 sayfa Bu araştırmanın amacı; animasyon destekli değerler eğitimi programının akademik başarıya, derse ve bilişim değerlerine yönelik tutuma ve kalıcılığa etkisini incelemektir. Araştırma karma yöntem esas alınarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel kısmı, deney, kontrol ve plasebo gruplu, ön test, son test, kalıcılık ve kalıcılığı izleme testi içeren yarı deneysel desenli modeldir. Araştırmanın nitel kısmında ise durum çalışması esas alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Aydın ili sınırları içerisinde bulunan bir meslek lisesinin bilişim teknolojileri alanı 11. sınıfında eğitim gören ve başarı düzeyi “orta” seviyede olan üç şubesi oluşturmuştur. Çok aşamalı küme örnekleme yöntemiyle belirlenen üç sınıftan biri kontrol, biri deney ve biri de plasebo grubu olarak atanmıştır. Araştırmada, deney grubunda ortaya çıkabilecek değişmenin uygulanacak olan animasyon destekli değerler eğitimi programından kaynaklandığını ortaya koymak amacıyla kontrol grubunun yanı sıra plasebo grubuna da yer verilmiştir. Araştırmacı, her üç grupta da öğretim programını kendi yürütmüş ve gruplarda öğretimin yürütülmesi sekiz hafta sürmüştür. Deney grubuna animasyon destekli değerler eğitimine dayalı program uygulanırken, kontrol grubu güncel öğretim programında devam etmiş ve plasebo grubuna ise güncel öğretim programındaki konular kavram karikatürü ile desteklenerek uygulanmıştır. Programların uygulanması öncesinde başarı ön test ve tutum ön test, uygulama bitiminde başarı son test ve tutum son test, son testlerin uygulanmasından iki ay sonra kalıcılık testi, kalıcılık testinden iki ay sonra da kalıcılığı izleme testi gruplara uygulanmıştır. Ayrıca programın uygulanmasından sonra öğrencilerle görüşme yapılmıştır. Araştırmada, nicel veriler ölçme araçlarıyla (grafik ve animasyon dersi başarı testi, grafik ve animasyon dersine yönelik tutum ölçeği, bilişim etiği değerlerine yönelik tutum viii ölçeği, ikilem durum formları), nitel veriler ise hem ikilem durum formları hem de yarı yapılandırılmış görüşme formu yardımıyla toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde, gruplar arası farklılıkları belirlemek için tek yönlü ANOVA ve Kruskal-Wallis H testleri kullanılmış ve veriler SPSS 23.00 programıyla analiz edilmiştir. İkilem durum formlarının nicel kısmında, deney, plasebo ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin programda yer alan değerlere ilişkin ön test ve son test puan ortalamalarının karşılaştırılması için ikili gruplar arasında Mann-Whitney U Testi, grupların tekrarlı ölçümlerinin karşılaştırılması için ise Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi uygulanmıştır. Nitel veriler ise betimsel analiz ve içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; uygulama süreci sonunda, hem grafik ve animasyon dersi akademik başarı, hem derse yönelik tutum hem de bilişim etiği değerlerine yönelik tutum puanları bakımından deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılık elde edilmiştir. Öğrencilerle yapılan görüşmelerden elde edilen bulgulara göre, öğrenciler derste animasyon kullanımının, dersi eğlenceli hale getirdiği, öğrenmeyi kolaylaştırdığı, bilgileri kalıcı hale getirdiği konusunda görüş bildirmişlerdir. Ayrıca öğrenciler günümüzde bilişim etiği değerlerinin önemini ve bu değerlerin öğretiminin gerekliliğini belirtirken, animasyon hazırlama sürecinde yaparak ve yaşayarak öğrenmenin değerlerin içselleştirilmesi bakımından önemli olduğunu vurgulamışlardır. Sonuç olarak, animasyon destekli değerler eğitimi programının grafik ve animasyon dersi akademik başarısına, derse ve bilişim etiği değerlerine yönelik tutuma olumlu yönde etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına dayanarak öğretmenlere, dersleri animasyon destekli olarak işlemeleri, öğrencilere eksik olduğu konularda animasyon hazırlama ödevi vermeleri ve derslerde günlük hayattan örnekler vererek bilişim etiği değerleri hakkında öğrencileri bilgilendirmeleri önerilebilir.