Türkiye'de ticari ve finansal dışa açıklığın büyümeye etkisi

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Yüksek Lisans
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Bakkalcı, Ahmet Can
dc.contributor.author	Candaş, Nuran
dc.date.accessioned	2021-07-14T10:38:05Z
dc.date.available	2021-07-14T10:38:05Z
dc.date.issued	2019
dc.date.submitted	2019
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/4103
dc.description.abstract	TÜRKİYE’DE TİCARİ VE FİNANSAL DIŞA AÇIKLIĞIN BÜYÜMEYE ETKİSİ Nuran CANDAŞ Yüksek Lisans Tezi, Ekonomi ve Finans Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 2019, XXIII + 107 sayfa Dışa açıklığın ulusal refah üzerinde pozitif etkisi olduğunu iddia eden teoriler klasik iktisatçılardan bu yana tartışılmaktadır. Ülkeler dışa açılarak, yerli piyasalarda üretemeyecekleri ve tüketemeyecekleri mal, hizmet ve sermayeye ulaşabilmekte, bu da ülkelerin büyüme ve kalkınmasını hızlandırmaktadır. Ancak bu süreçte ticari ve finansal açıklığın sonuçları yakından takip edilmelidir. Çünkü etkin ve doğru şekilde yönlendirilmeyen dışa açıklık, ülkelerin refahını artırmak yerine, ülkeleri dışa bağımlı hale getirerek küreselleşmeden olumsuz etkilenmesine sebep olabilir. Bu çalışmada Türkiye’de ticari ve finansal dışa açıklığın ekonomik büyüme üzerindeki etkileri, 1994:Q1-2018:Q3 dönemi için analiz edilmiştir. Analiz sürecinde öncelikle serilerin durağanlıkları test edilmiş ve tüm serilerin düzey değerlerinde durağan oldukları görülmüştür. Sonrasında Toda-Yamamoto nedensellik testi yapılmış, ticari dışa açıklıktan ve finansal dışa açıklıktan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü, ticari dışa açıklık ile finansal dışa açıklık arasında iki yönlü nedensellik ilişkileri tespit edilmiştir. Son olarak ticari ve finansal dışa açıklığın ekonomik büyüme üzerindeki etkileri DOLS yöntemi ile tahmin edilmiş, ticari açıklığın Türkiye’de büyümeyi artırdığı, finansal dışa açıklığın ise büyümeyi azalttığı bulgusuna ulaşılmıştır.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI................................................................................v ÖZET .....................................................................................................................................vii ABSTRACT ...........................................................................................................................ix ÖNSÖZ...................................................................................................................................xi İÇİNDEKİLER.....................................................................................................................xiii TABLOLAR DİZİNİ...........................................................................................................xvii ŞEKİLLER DİZİNİ ..............................................................................................................xix EKLER DİZİNİ ....................................................................................................................xxi KISALTMALAR DİZİNİ ..................................................................................................xxiii GİRİŞ.......................................................................................................................................1 1. BÖLÜM...........................................................................................................................3 1. TİCARİ AÇIKLIK, FİNANSAL AÇIKLIK VE BÜYÜME...........................................3 1.1. Ticari ve Finansal Dışa Açıklık ...............................................................................3 1.1.1. Ticari Dışa Açıklığın Ekonomik Etkileri...........................................................6 1.1.2. Ticari Dışa Açıklığın Avantajları ve Dezavantajları .........................................7 1.1.2.1. Teknolojik düzey........................................................................................9 1.1.2.2. Verimlilik ...................................................................................................9 1.1.2.3. Rekabet.......................................................................................................9 1.1.2.4. İşgücü ve uzmanlaşma................................................................................9 1.1.2.5. Dış ticaret hadleri .......................................................................................9 1.1.3. Ticari Dışa Açıklık ve Büyüme İlişkisi ...........................................................10 1.2. Finansal Dışa Açıklık Kavramı .............................................................................10 1.2.1. Finansal Dışa Açıklığın Ekonomik Etkileri.....................................................11 1.2.2. Finansal Dışa Açıklığın Avantajları ve Dezavantajları ...................................13xiv 1.2.2.1. Bankacılık sistemi.....................................................................................14 1.2.2.2. Kur ve faiz politikaları..............................................................................14 1.2.2.3. Sermaye hareketleri ..................................................................................14 1.2.2.4. İktisadi dalgalanmalara karşı duyarlılık düzeyi........................................15 1.2.3. Finansal Dışa Açıklık ve Büyüme İlişkisi........................................................15 1.3. Ekonomik Büyüme ................................................................................................16 1.3.1. Ekonomik Büyüme Kavramı ...........................................................................19 1.3.2. Ekonomik Büyüme Kavramı İle İlgili Teorik Yaklaşımlar ...........................24 1.3.2.1. Klasik yaklaşım ........................................................................................25 1.3.2.2. Neo Klasik büyüme yaklaşımı..................................................................28 1.3.2.3. İçsel büyüme yaklaşımı ............................................................................33 1.3.3. Ticari Dışa Açıklık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi..........................................35 1.3.4. Finansal Dışa Açıklık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi.....................................37 1.4. Ticari ve Finansal Dışa Açıklığın Makro Ekonomik Göstergelerle Analizi..........39 1.4.1. Dışa Açıklık ve GSMH....................................................................................39 1.4.2. Dışa Açıklık ve Kalkınma İlişkisi....................................................................41 1.4.3. Dışa Açıklık ve İşsizlik İlişkisi........................................................................42 1.4.4. Dışa Açıklık ve Verimlilik İlişkisi...................................................................44 1.4.5. Dışa Açıklık ve Enflasyon İlişkisi ...................................................................45 1.4.6. Dışa Açıklık ve Döviz Kuru İlişkisi.................................................................47 1.4.7. Dışa Açıklık ve Dış Borç İlişkisi .....................................................................47 1.4.8. Dışa Açıklık ve Endüstriyel Üretim İlişkisi.....................................................48 1.4.9. Dışa Açıklık ve Faiz Oranı İlişkisi...................................................................50 1.4.10. Dışa Açıklık ve Doğrudan Yabancı Yatırımlar İlişkisi................................51 1.5. Dışa Açıklık ve Büyüme İlişkisine Teorik Yaklaşımlar........................................51 1.5.1. Ticaret Payları..................................................................................................52 1.5.2. Fiyat Temelli Yaklaşım....................................................................................53xv 1.5.3. Endeksler .........................................................................................................54 1.5.4. Toplam Faktör Verimliliği Yöntemi................................................................56 1.5.5. Sermaye Stoku Tahmin Yöntemi.....................................................................56 2. BÖLÜM.........................................................................................................................57 2. TÜRKİYE’DE DIŞA AÇIKLIK, BÜYÜME VE LİTERATÜR ..................................57 2.1. Türkiye’de Dışa Açıklık ve Büyüme .....................................................................57 2.2. Literatür Özeti........................................................................................................61 3. BÖLÜM.........................................................................................................................69 3. EKONOMETRİK ANALİZ..........................................................................................69 3.1. Veri Seti ve Model.................................................................................................69 3.2. Yöntem ..................................................................................................................70 3.3. Birim Kök Testleri.................................................................................................70 3.3.1. ADF ve PP Birim Kök Testleri........................................................................70 3.3.2. KPSS Birim Kök Testi.....................................................................................72 3.4. Toda-Yamamoto Nedensellik Testi.......................................................................73 3.5. Uzun Dönem Analizi .............................................................................................78 4. TARTIŞMA VE SONUÇ..............................................................................................81 5. KAYNAKLAR..............................................................................................................85 6. EKLER ........................................................................................................................105 ÖZGEÇMİŞ.........................................................................................................................107	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	tr_TR
dc.subject	Ticari Dışa Açıklık, Finansal Dışa Açıklık, Ekonomik Büyüme, Toda-Yamamoto Nedensellik Testi, DOLS.	tr_TR
dc.title	Türkiye'de ticari ve finansal dışa açıklığın büyümeye etkisi	tr_TR
dc.type	masterThesis	tr_TR
dc.contributor.department	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Ekonomi Finans Ana Bilim Dalı	tr_TR