dc.contributor.advisor |
Hotunluoğlu, Hakan |
|
dc.contributor.author |
Yavan, Sercan |
|
dc.date.accessioned |
2021-07-13T11:01:26Z |
|
dc.date.available |
2021-07-13T11:01:26Z |
|
dc.date.issued |
2019 |
|
dc.date.submitted |
2019 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4083 |
|
dc.description.abstract |
ULUSLARARASI GÖÇ HAREKETLERİ İLE DOĞRUDAN YABANCI
YATIRIMLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Sercan YAVAN
Doktora Tezi, Maliye Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Hakan HOTUNLUOĞLU
2019, XXIV + 181 sayfa
Sınır ötesi insan göçünün artması, iş dünyasında çalışan yabancı işçi sayısında ve
ülkelerin yabancı nüfusunda önemli bir artışa neden olmuştur. Yeni dönemde göç ve
doğrudan yabancı yatırım (DYY) akışları arasındaki ilişkiyi inceleyen ve hızla genişleyen bir
literatür bulunmaktadır. Hızla genişleyen literatür göçün doğrudan yabancı yatırımlar
üzerinde pozitif etkisi olduğunu göstermektedir. Göçmen ağlarının varlığı, uluslararası
sınırlar boyunca bilgi akışını teşvik ederek ve göçmenler ile ev sahibi ülkeler arasında uyum
sağlama mekanizması olarak DYY’leri etkilemektedir. Göçmen ağların uluslararası ticaret
için önemini gösteren çok sayıda çalışma varken, göçmen ağlarının DYY üzerindeki
etkilerinin incelenmesine çok daha az dikkat çekilmiştir. Bu çalışmada, göç-DYY ilişkisi
Türkiye açısından değerlendirilerek ayrıntılı olarak analiz edilmiştir.Bu çalışmanın amacı
göçmen ağları teorisinin Türkiye’nin iç ve dış DYY’leri üzerine etkisini incelemektir.
Bu çalışmada farklı modeller oluşturularak uluslararası göç ve DYY ilişkisi kapsamlı
bir şekilde analiz edilmiştir. Bu kapsamda, Türkiye’deki göçmenler ile yurtdışında yaşayan
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı göçmenlerin, Türkiye’ye gelen DYY ve Türkiye’den diğer
ülkelere giden DYY üzerindeki etkisi ampirik olarak incelenmiştir. Ampirik analiz
uygulamasında yer çekimi modellemesiyle çeşitli regresyon denklemleri oluşturulmuştur.
Oluşturulan modeller panel veri yöntemiyle tahmin edilmiştir. Modellerden elde edilen
sonuçlar, göçmen ağları teorisinin içe ve dışa doğru DYY’yi arttırıcı etkisinin Türkiye için
geçerli olduğunu göstermiştir. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK VE BİLDİRİM SAYFASI..........................................................................v
ÖZET .....................................................................................................................................vii
ABSTRACT ...........................................................................................................................ix
ÖNSÖZ...................................................................................................................................xi
ŞEKİLLER DİZİNİ .............................................................................................................xvii
TABLOLAR DİZİNİ............................................................................................................xix
GRAFİKLER DİZİNİ...........................................................................................................xxi
KISALTMALAR VE SİMGELER DİZİNİ.......................................................................xxiii
GİRİŞ.......................................................................................................................................1
1. BÖLÜM ..............................................................................................................................5
1. ULUSLARARASI GÖÇ TARİHİ VE TEORİLERİ...........................................................5
1.1. Göç Kavramı.................................................................................................................5
1.1.1. Göçü Teşvik Eden Faktörler...................................................................................7
1.2. Uluslararası Göç Tarihi...............................................................................................11
1.3. Uluslararası Göç Politikaları ve Bu Politikaların Geleceği ........................................20
1.4. Uluslararası Göç Teorileri...........................................................................................24
1.4.1. Neoklasik İktisat ve İtme-Çekme Teorisi.............................................................26
1.4.2. Tarihsel Yapısalcı Teori ve Asimetrik Büyüme...................................................27
1.4.3. Geçiş Göç Teorisi.................................................................................................28
1.4.3.1. Hareketlilik geçiş teorisi (demografik geçiş teorisi)......................................29
1.4.3.2. Göç kamburluğu teorisi .................................................................................31
1.4.4. Ulusaşırı Göç Teori ..............................................................................................31
1.4.5. Göç Sistemleri Teorisi: Göç Sistemi ve Göçmen Ağları .....................................32
1.4.6. Revize Edilmiş Tiebout Teorisi: Uluslararası Göç ve Ayakla Oylama................33
1.5. Uluslararası Göçün Kamu Maliyesi Üzerine Etkisi....................................................36xiv
1.6. Türkiye’nin Uluslararası Göç Durumu .......................................................................42
1.6.1. Türkiye’ye Yapılan Göçler...................................................................................42
1.6.2. Türkiye’den Yapılan Göçler.................................................................................47
2. BÖLÜM ............................................................................................................................51
2. DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM TARİHİ VE TEORİLERİ.....................................51
2.1. Yabancı Yatırım Kavramı...........................................................................................51
2.2. DYY Kavramı ve Özellikleri ......................................................................................53
2.2.1. Doğrudan Yabancı Yatırım – Portföy Yatırım Farkı ...........................................56
2.2.2. Dünya’da Doğrudan Yabancı Yatırımın Tarihsel Gelişimi .................................58
2.2.3. DYY’nin Dünyadaki Coğrafi Yoğunluğu ............................................................63
2.2.4. Dünyadaki Güncel Doğrudan Yabancı Yatırım Trendi .......................................71
2.3. Uluslararası Ticaretin Politik Ekonomisinin Kökenleri ve DYY ...............................78
2.4. Doğrudan Yabancı Yatırım Teorileri: Doğrudan Yabancı Yatırımın Belirleyicileri..83
2.4.1. Tam Rekabet Koşullarındaki Kuramları ..............................................................84
2.4.1.1. Getiri oranlarındaki farklılık teorisi...............................................................85
2.4.1.2. Portföy çeşitlendirme teorisi..........................................................................85
2.4.1.3. Pazar büyüklüğü teorisi .................................................................................86
2.4.2. Eksik Rekabet Koşullarındaki Kuramları.............................................................86
2.4.2.1. Endüstriyel organizasyon teorisi....................................................................87
2.4.2.2. Konum teorisi ................................................................................................88
2.4.2.3. İçselleştirme teorisi........................................................................................89
2.4.2.4. Oligopolistik teorisi .......................................................................................90
2.4.2.5. Derleme teorisi (eklektik teorisi)...................................................................91
2.4.2.6. Ürün yaşam döngüsü teorisi ..........................................................................93
2.5. Türkiye’de DYY’nin Tarihsel Gelişimi......................................................................94
2.5.1. Türkiye’nin DYY Tarihi ......................................................................................94
2.5.2. 2000’den Günümüze Türkiye’deki DYY Trendi ...............................................108xv
3. BÖLÜM ..........................................................................................................................116
3. GÖÇ, TİCARET VE DYY İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ..........................................116
3.1. Göç-Ticaret İlişkisi: Literatür Taraması ...................................................................116
3.2. Göç-DYY İlişkisi: Literatür Taraması ......................................................................118
3.3. Uluslararası Göç ve Doğrudan Yabancı Yatırım İlişkisi: Türkiye Örneği ...............123
3.3.1. Çalışmanın Yöntemi ve Model Kurma ..............................................................124
3.3.2. En Küçük Kareler Tahmincisi............................................................................131
3.3.3. Panel Veri Analizi ..............................................................................................132
3.3.4. Veri Seti..............................................................................................................135
3.3.5. Panel Veri Modellerinin Tahminci Seçimi.........................................................139
3.3.5.1. F testi uygulanması......................................................................................141
3.3.5.2. Hausman testi uygulanması .........................................................................142
3.3.6. Panel Veri Modellerinde Temel Varsayımların Testleri ....................................143
3.3.6.1. Değişen varyans (heteroskedasite) sınaması ...............................................144
3.3.6.2. Otokorelasyon sınaması...............................................................................146
3.3.6.3. İçsellik sınaması...........................................................................................150
3.3.7. Regresyon Sonuçları...........................................................................................152
4. TARTIŞMA VE SONUÇ ..............................................................................................157
5. KAYNAKLAR ...............................................................................................................163
ÖZGEÇMİŞ .......................................................................................................................181 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Göçmen ağları teorisi, doğrudan yabancı yatırımlar, panel veri, yerçekimi modeli |
tr_TR |
dc.title |
Uluslararası göç hareketleri ile doğrudan yabancı yatırımlar arasındaki ilişki: Türkiye örneği |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Maliye Ana Bilim Dalı |
tr_TR |