Özet:
ULUSLARARASI GÖÇ HAREKETLERİ İLE DOĞRUDAN YABANCI
YATIRIMLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Sercan YAVAN
Doktora Tezi, Maliye Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Hakan HOTUNLUOĞLU
2019, XXIV + 181 sayfa
Sınır ötesi insan göçünün artması, iş dünyasında çalışan yabancı işçi sayısında ve
ülkelerin yabancı nüfusunda önemli bir artışa neden olmuştur. Yeni dönemde göç ve
doğrudan yabancı yatırım (DYY) akışları arasındaki ilişkiyi inceleyen ve hızla genişleyen bir
literatür bulunmaktadır. Hızla genişleyen literatür göçün doğrudan yabancı yatırımlar
üzerinde pozitif etkisi olduğunu göstermektedir. Göçmen ağlarının varlığı, uluslararası
sınırlar boyunca bilgi akışını teşvik ederek ve göçmenler ile ev sahibi ülkeler arasında uyum
sağlama mekanizması olarak DYY’leri etkilemektedir. Göçmen ağların uluslararası ticaret
için önemini gösteren çok sayıda çalışma varken, göçmen ağlarının DYY üzerindeki
etkilerinin incelenmesine çok daha az dikkat çekilmiştir. Bu çalışmada, göç-DYY ilişkisi
Türkiye açısından değerlendirilerek ayrıntılı olarak analiz edilmiştir.Bu çalışmanın amacı
göçmen ağları teorisinin Türkiye’nin iç ve dış DYY’leri üzerine etkisini incelemektir.
Bu çalışmada farklı modeller oluşturularak uluslararası göç ve DYY ilişkisi kapsamlı
bir şekilde analiz edilmiştir. Bu kapsamda, Türkiye’deki göçmenler ile yurtdışında yaşayan
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı göçmenlerin, Türkiye’ye gelen DYY ve Türkiye’den diğer
ülkelere giden DYY üzerindeki etkisi ampirik olarak incelenmiştir. Ampirik analiz
uygulamasında yer çekimi modellemesiyle çeşitli regresyon denklemleri oluşturulmuştur.
Oluşturulan modeller panel veri yöntemiyle tahmin edilmiştir. Modellerden elde edilen
sonuçlar, göçmen ağları teorisinin içe ve dışa doğru DYY’yi arttırıcı etkisinin Türkiye için
geçerli olduğunu göstermiştir.