Dünya'da ve Türkiye'de yoksulluk ve yoksullukla mücadele politikaları

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Yüksek Lisans
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Tekeli, Recep
dc.contributor.author	Gencer, İsmail
dc.date.accessioned	2021-07-13T11:01:18Z
dc.date.available	2021-07-13T11:01:18Z
dc.date.issued	2019
dc.date.submitted	2019
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/4082
dc.description.abstract	DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE YOKSULLUK VE YOKSULLUKLA MÜCADELE POLİTİKALARI İsmail GENCER Yüksek Lisans Tezi, Maliye Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Recep TEKELİ 2019, XVIII + 122 sayfa En bilinen tanımıyla yoksulluk; insanların temel ihtiyaçlarını karşılayamaması, kişilerin minimum yaşam standartlarına sahip olamaması anlamına gelir. Yoksulluğun başlıca sebepleri olarak eğitim eksikliği, savaş ve siyasi istikrarsızlıklar, ulusal borçlar ve sosyal eşitsizlik sıralanabilir. Son yıllarda sosyal bilimcilerin önemli araştırma konusu haline gelen yoksulluk, 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren artan küreselleşmeyle beraber hem az gelişmiş hem de gelişmiş ülkelerin ortak problemi olmuştur. Tarihsel düzeyde kapsamı ve içeriği değişmekle beraber, ülkelerin yoksullukla mücadele çabaları kamu politikaları haline gelmiştir. Yoksulluk, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de göz ardı edilmemesi gereken birincil bir sorundur. Bu kapsamda bazı seçilmiş AB ülkelerinin gelir dağılımını gösteren Gini katsayıları ve kamu sosyal harcama kalemleri yıllar itibariyle tablolar halinde gösterilmiştir. Türkiye’nin makroekonomik göstergelerine yer verilerek seçilmiş AB ülkeleriyle karşılaştırılmıştır. Türkiye’de toplumun refahı için gelir düzeyi düşük ailelere yapılan yardımlardan bahsedilmiş, bu yardımları yapan kurumların yapısı incelenmiştir	tr_TR
dc.description.tableofcontents	İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv ÖZET....................................................................................................................................... v ABSTRACT ...........................................................................................................................vi ÖNSÖZ..................................................................................................................................vii ŞEKİLLER DİZİNİ...............................................................................................................xii TABLOLAR DİZİNİ............................................................................................................xiii GRAFİKLER DİZİNİ ........................................................................................................... xv EKLER DİZİNİ....................................................................................................................xvi KISALTMALAR DİZİNİ ...................................................................................................xvii GİRİŞ....................................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM.............................................................................................................................. 3 1. YOKSULLUK KAVRAMI VE TÜRLERİ ........................................................................ 3 1.1. Yoksulluk Kavramı...................................................................................................... 3 1.2. Yoksulluk Türleri......................................................................................................... 5 1.2.1. Mutlak Yoksulluk .............................................................................................. 5 1.2.2. Göreli Yoksulluk ............................................................................................... 6 1.2.3. Objektif Yoksulluk ............................................................................................ 8 1.2.4. Subjektif Yoksulluk ........................................................................................... 8 1.3. Yoksulluğun Sosyal Nedenleri .................................................................................... 8 1.3.1. Demografik Nedenler ........................................................................................ 9 1.3.2. Eğitim .............................................................................................................. 10 1.3.3. Sağlık ............................................................................................................... 11 1.3.4. Göç................................................................................................................... 12 1.3.5. Hane Halkı Özellikleri..................................................................................... 12 1.3.6. Sosyal Dışlanma .............................................................................................. 13ix 1.3.7. Dışsal Etmenler................................................................................................ 13 1.4. Yoksulluğun Siyasi Nedenleri ................................................................................... 14 1.4.1. Savaş ve Siyasi İstikrarsızlık ........................................................................... 14 1.4.2. Tarihsel Nedenler............................................................................................. 15 1.5. Yoksulluğun Ekonomik Nedenleri ............................................................................ 15 1.5.1. İşgücü Piyasaları.............................................................................................. 15 1.5.2. Kaynakların Eksikliği ...................................................................................... 16 1.5.3. Devlet Borçları................................................................................................. 16 1.5.4. Ekonomik Krizler ............................................................................................ 17 1.6. Gelir Dağılımı............................................................................................................ 18 1.7. Yoksullukla Mücadele Politikaları ............................................................................ 19 1.7.1. Vergi Politikaları ............................................................................................. 19 1.7.2. Harcama Politikaları ........................................................................................ 20 1.7.3. Borçlanma Politikaları..................................................................................... 20 2. BÖLÜM............................................................................................................................ 22 2. DÜNYA’DA YOKSULLUK ............................................................................................ 22 2.1. Dünya’da Yoksulluk Profili....................................................................................... 22 2.1.1. UNDP Gelişme Endeksleri.............................................................................. 24 2.1.1.1. İnsani gelişim endeksi ......................................................................... 25 2.1.1.2. Eşitsizliğe Uyarlanmış İnsani Gelişim Endeksi (EUİGE)................... 26 2.1.1.3. Cinsiyete Dayalı Gelişme Endeksi (CDGE) ....................................... 27 2.1.1.4. Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi (TCEE)................................. 28 2.1.1.5. Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi (TCEE)........................................... 29 2.2. Avrupa’da Yoksulluk Profili ..................................................................................... 31 2.2.1. İngiltere............................................................................................................ 31 2.2.2. Almanya........................................................................................................... 34 2.2.3. Fransa............................................................................................................... 38x 2.2.4. İsveç................................................................................................................. 41 2.3. Yoksullukla Mücadelede Uluslararası Yardım Kuruluşları....................................... 43 2.3.1. UNDP .............................................................................................................. 43 2.3.2. Dünya Bankası................................................................................................. 44 3. BÖLÜM............................................................................................................................ 46 3. TÜRKİYE’DE YOKSULLUK ......................................................................................... 46 3.1. Türkiye’de Yoksulluk Profili..................................................................................... 46 3.1.1. Türkiye’de Eğitim-Yoksulluk İlişkisi.............................................................. 51 3.1.2. Türkiye’de Göç-Yoksulluk İlişkisi.................................................................. 53 3.1.3. Türkiye’de Yoksullukla Mücadelede Doğrudan Yaklaşım ............................. 54 3.1.4. Türkiye’de Yoksullukla Mücadelede Dolaylı Yaklaşım ................................. 54 3.2. Türkiye’nin İGE Değeri ve Sıralamalardaki Yeri...................................................... 55 3.3. Türkiye’nin Seçilmiş Ülkelerle İGE Değerlerinin Kıyaslanması .............................. 56 3.4. Türkiye’de Kişisel Gelir Dağılımı ............................................................................. 57 3.5. Türkiye ile Seçilmiş AB Ülkelerinin Sosyal Harcamalarının Karşılaştırılması ........ 60 3.6. Türkiye’de Yoksullukla Mücadelede Vergi Dağılımı ............................................... 64 3.7. Türkiye’de Yoksullukla Mücadelede Sosyal Harcamalar ......................................... 66 3.7.1. Hane Halkına Yapılan Transferler................................................................... 68 3.7.2. Sosyal Amaçlı Transferler ............................................................................... 67 3.7.3. Gelirden Ayrılan Paylar................................................................................... 68 3.7.4. Hazine Yardımları ........................................................................................... 69 3.8. Türkiye’de Sosyal Yardım Harcamaları.................................................................... 70 3.9. AB Ülkelerindeki Asgari Gelir Desteğinin Türkiye’ye Uygulanabilirliği ................ 72 3.10. Türkiye’de Yoksullukla Mücadelede Etkin Kurumlar ............................................ 74 3.10.1. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)................................................................... 74 3.10.1.1. Genel sağlık sigortası ........................................................................ 74 3.10.2. Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü.............................................................. 79xi 3.10.3. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü ............... 84 3.10.4. Vakıflar Genel Müdürlüğü ............................................................................ 88 3.10.5. Yerel Yönetimler ........................................................................................... 91 3.10.5.1. Ankara Büyükşehir Belediyesi.......................................................... 93 3.10.5.2. Yenimahalle Belediyesi..................................................................... 95 3.11. Kalkınma Planları ve Orta Vadeli Programlarda Yoksullukla Mücadele Politikaları ............................................................................................................... 95 3.11.1. Orta Vadeli Programlar.................................................................................. 95 3.11.1.1. 2014-2016 dönemi orta vadeli program............................................ 95 3.11.1.2. 2015-2017 orta vadeli program......................................................... 96 3.11.1.3. 2016-2018 orta vadeli program......................................................... 96 3.11.1.4. 2017-2019 orta vadeli program......................................................... 97 3.11.1.5. 2018-2020 orta vadeli program......................................................... 97 3.11.2. Kalkınma Planları .......................................................................................... 98 3.11.2.1. Yedinci beş yıllık kalkınma planı (1996-2000)................................. 98 3.11.2.2. Sekizinci beş yıllık kalkınma planı (2001-2005) .............................. 99 3.11.2.3. Dokuzuncu beş yıllık kalkınma planı (2007-2013)......................... 100 3.11.2.4. Onuncu beş yıllık kalkınma planı (2014-2018)............................... 101 3.11.2.5. On birinci beş yıllık kalkınma planı (2019-2023)........................... 101 4. TARTIŞMA VE SONUÇ .............................................................................................. 105 5. KAYNAKLAR............................................................................................................... 110 6. EKLER ........................................................................................................................... 118 ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................................... 122	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	tr_TR
dc.subject	Yoksulluk, Yoksullukla Mücadele, Küreselleşme	tr_TR
dc.title	Dünya'da ve Türkiye'de yoksulluk ve yoksullukla mücadele politikaları	tr_TR
dc.type	masterThesis	tr_TR
dc.contributor.department	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Maliye Ana Bilim Dalı	tr_TR