Abstract:
ÖZET
2000 SONRASI, SİMETRİK VE ASİMETRİK ŞOK KARŞISINDA ORTA
DOĞU’NUN TÜRKİYE ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Ali ÖZBEK
Yüksek Lisans Tezi, Ekonomi ve Finans Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi Şahin BULUT
2019, XIII + 109 sayfa
Orta Doğu, geçmişten günümüze kadar olan süreçte, medeniyetlerin, ilk dinlerin
ortaya çıktığı; tarihteki olayların başladığı yer olarak karşımıza çıkmaktadır. Orta Doğu için
yapılan tanımlamalar, bölgenin coğrafi sınırlarının kişiden kişiye farklılık göstermesi, bölge
içerisinde sürekli bir savaşın, güç çekişmelerinin yaşanmasına neden olmuştur. Bölgede
karmaşık düzenin yaşanmasındaki en büyük etken: yer altı kaynaklarının zengin olması ve dış
güçlerin (ülkelerin) bu kaynaklara sahip olma isteğidir. Bundandır ki bölgede sürekli bir
karmaşa yaşanmakta ve düzensiz bir yapı oluşmaktadır. Orta Doğu için dönüm noktası
sayılabilecek olan Arap Bahar’ının yaşanması, bölge içindeki ülkelerin rejim değişikliğine
gitmesine ve iç isyanların çıkmasıyla uzun yıllar hüküm süren otoritelerin çökmesine de
neden olmuştur.
Orta Doğu bölgesinde yapılan araştırmalarda ortaya çıkan simetrik şok ve asimetrik şok
unsurlarının farklılık göstermesi, bölgede yapılan ticareti de etkilemiştir. Özellikle Arap
Bahar’ının beklenmedik bir şekilde ortaya çıkması, ülkeyi yöneten otoritelerin rejimlerini
olumsuz yönde etkilemesine ve ekonomilerinin inişli çıkışlı olmasına neden olmuştur.
Analiz çalışmasında elde edilen sonuçlarda, 2000-2018 yılları arasındaki ekonomik değişim
ele alınmıştır Orta Doğu üzerindeki etkileri incelenirken; ihracat, ithalat ve enflasyon
oranlarının, kişi başına düşen gelirin büyümesi karşısındaki değişimleri ele alınarak iki yönlü
etkiler modeli analizi yapılarak, ülkelerin bir birimlik artışı karşısında ne kadarlık bir
değişiminin olduğu tespit edilmiştir