İLKOKULDA ÖĞRENİM GÖREN SURİYELİ SIĞINMACI ÖĞRENCİLERİN ÇOCUK HAKLARINA İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ

Abstract

ÖZET İLKOKULDA ÖĞRENİM GÖREN SURİYELİ SIĞINMACI ÖĞRENCİLERİN ÇOCUK HAKLARINA İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ Savaş TUR Yüksek Lisans Tezi, Temel Eğitim ABD Tez Danışmanı: Doç. Dr. Soner ALADAĞ 2019, XVII + 76 Sayfa Yıllardır süren Suriye iç savaşının sonucunda milyonlarca insan zorunlu olarak göç etmek durumunda bırakılmıştır. Büyük çaptaki tüm göçlerde olduğu gibi bu göç sonrasında da göç edenler ile göç ettikleri ülke vatandaşları arasında uyum sorunları olmaktadır. Uyum sorunlarını şüphesiz ki en çok çocuklar yaşamaktadır. Çalışmanın amacı MEB’e bağlı ilkokullarda öğrenim gören 3. ve 4. sınıf Suriyeli sığınmacı öğrencilerin çocuk haklarına ilişkin algılarını incelemektir. Çalışma İzmir ili içerisinde bulunan 478 Suriyeli sığınmacı öğrenci ile yapılmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde 300 öğrenciye, ölçeğin uygulanma sürecinde ise 178 öğrenciye ölçek uygulatılmıştır. Araştırma karma yöntem ile gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin toplanmasında kesitsel tarama modeli kullanılmıştır. Nitel verilerin toplanmasında ise Fenomenoloji yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen ‘Sığınmacı Öğrencilerin Çocuk Haklarına İlişkin Algı Ölçeği’ ve yarı yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde SPSS paket programı kullanılmıştır. Açımlayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda 17 maddelik 2 faktörden oluşan bir ölçek oluşturulmuştur. Nitel verileri toplamak için İlkokulda öğrenim gören 8 Suriyeli sığınmacı öğrenci ile görüşme yapılmıştır. Nitel verilerin analizi içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Çalışma sonucunda Suriyeli sığınmacı öğrencilerin çocuk haklarına ilişkin algılarının cinsiyet, kardeş sayısı, yaş ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Çalışma sonucunda değişkenler ile gelişme hakkı alt boyutu incelendiğinde hiçbir değişkende anlamlı farklılık bulunamamıştır. Özgürce yaşama hakkı alt boyutu değişkenler açısından incelendiğinde sadece kardeş sayısı değişkeninde anlamlı farklılık bulunmuştur. Ölçek geneli değişkenler açısından incelendiğinde ise sadece kardeş sayısı değişkeninde anlamlı farklılık bulunmuştur. Nitel bulgular sonucunda da öğrenciler en çok oyun oynama hakkı üzerinde durmuşlardır ve bu haklara ilişkin olumlu algı içerisinde oldukları söylenebilir. Çocuk hakları eğitimine ilişkin vi çalışmaların arttırılması ve çocuk hakları konusunda çocuklarla daha fazla çalışma yapılması önerilmiştir.