DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİNİNİN DOĞUM ŞEKLİ VE KADINLARIN DOĞUMA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ

Abstract

Doğuma hazırlık eğitimi kadınların doğuma ilişkin korku ve endişelerini azaltarak olumlu doğum deneyimi edinmelerini sağlayabilir ve vajinal doğum oranlarını artırabilir. Bu çalışma doğuma hazırlık eğitiminin kadınların doğum şekli ve doğum deneyimine etkisinin incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Bu çalışma vaka-kontrol tasarımında, Mayıs 2019–Aralık 2020 tarihlerinde, Muğla Dalaman Devlet Hastanesinde doğum öncesi bakım hizmeti almak üzere bulunan kadınlar ile yürütülmüştür. Araştırma örneklemine gelişigüzel örnekleme yöntemi ile belirlenen 100 (Eğitim: 50 ve Kontrol: 50) kadın alınmıştır. Araştırma verileri Tanıtıcı Bilgi ve Doğum şekli ve Görüş Belirleme Formları ile toplanmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler ki-kare testi, t-testi, yüzdeler arası fark, çoklu lojistik regresyon analizi kullanarak yapılmıştır. Çalışmada eğitim ve kontrol gruplarındaki kadınların istatistiksel olarak benzer şekilde vajinal doğum (%28,0 ve %46,0) yaptıkları (χ²= 3,475; p= 0,062) ve isteğe bağlı sezaryen oldukları (%13,9 ve %33,3; χ²= 3,375; p= 0,066) bulunmuştur. Katkıda bulunucu değişkenlerin etkisi sabit tutulduğunda, doğum öncesi eğitim sınıflarına katılmanın vajinal doğumları 1,8 kat artırdığı (OR=1,833; %95 CI= 0,724-4,641), ancak bu sonucun istatistiksel olarak anlamlı olmadığı saptanmıştır (p> 0,05). Eğitim grubundaki kadınların kontrol grubuna göre daha fazla oranda (%12,0’ye karşı %0,0) psiko-sosyal destek alabildikleri ve bu farkların anlamlı olduğu belirlenmiştir (sırası ile t= 2,53, p< 0,05). Her iki gruptaki kadınların benzer şekilde anne-bebek etkileşimi (%26,0), anne sütü ile besleme/emzirme başarısı (%46,0), fiziksel rahatlık (%18,0), rahat hareket edebilme/çabuk ayağa kalma (%16,0), kontraksiyonlar ile baş edebilme/doğumu yönetebilme (%18,0) ve bebek bakımını yapabilme (%4,0) konularında olumlu deneyimleri bakımından benzer oldukları saptanmıştır. Diğer yandan yine her iki gruptaki kadınlar benzer şekilde fiziksel rahatsızlık (%66,0), emzirme başarısızlığı/sorun yaşama (%20,0), korku/endişe (%6,0), doğumda kontrol kaybı (%4,0) ve acil sezaryen (%4,0) ile ilgili olumsuz deneyim bildirmişlerdir. Bu çalışmada doğuma hazırlık sınıfının vajinal doğum artırmadığı, isteğe bağlı sezaryenleri azaltmadığı, psiko-sosyal destek alımını artırdığı ve fiziksel deneyimleri etkilemediği sonuçları elde edilmiştir.