Abstract:
Bu çalışma, 2018 ve 2019 yılları pamuk üretim sezonunda Aydın Adnan Menderes
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde yürütülmüştür.
Çalışma, pamuk-fesleğen birlikte ekiminde önemli zararlılar ve doğal düşmanların
popülasyon değişimlerini ve bulaşma oranlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Çalışmada pamuk çeşidi olarak Gloria ve iri yapraklı fesleğen (Ocimum basilicum
L.) kullanılmıştır.
Deneme arazisinde haftalık periyotlarla yapılan zararlı gözlemleri sonucunda
Empoasca spp. (Hem.: Cicadellidae), Aphis gossypii Glover (Hem.: Aphididae),
Bemisia tabaci (Gennadius) (Hem.: Aleyrodidae), Thrips tabaci Lindeman (Thys.:
Thripidae), Frankliniella occideantalis (Pergande) (Thys.: Thripidae) türleri tespit
edilmiştir. Birlikte ekim sistemlerinde zararlıların popülasyon yoğunluğu
açısından istatistiksel fark olmadığı saptanmıştır. Ancak, sadece Bemisia tabaci
türünde istatistiksel olarak fark gözlenmiştir. 2018 yılında Bemisia tabaci
popülasyon yoğunluğu en düşük pamuk-fesleğen birlikte ekiminde 2F 2P
uygulamasında (0.27 birey/yaprak) , en fazla yalnız pamuk uygulamasında (0.49
birey/yaprak) tespit edilmiştir. Doğal düşman olarak ise, Neuroptera takımından
Chrysoperla carnea (Stephens) (Chrysopidae); Thysanoptera takımından
Aeolothrips spp. (Aeolothripidae); Hemiptera takımından Orius spp.
(Anthocoridae), Nabis spp. (Nabidae), Geocoris spp. (Geocoridae), Campylomma
diversicornis Reuter (Miridae); Coleoptera takımından Coccinella septempunctata
Linnaeus (Coccinellidae), Coccinella undecimpunctata Linnaeus (Coccinellidae),
Adonia variegata (Goeze) (Coccinellidae), Stethorus spp. (Coccinellidae) türleri
tespit edilmiştir. Pamuk-fesleğen birlikte ekim uygulamaları ile tek pamuk ekimi
arasında doğal düşman popülasyonu açısından önemli fark gözlenmemiştir.
viii
Çalışmadan elde edilen veriler doğrultusunda, bölgede zararlıların yoğunluğu EZE
üzerinde olmadığı için zararlılarla mücadelede fesleğenin birlikte kullanımının
uygun görülmediği, bunun yerine pamuğun diğer kültür bitkileri ile birlikte
ekiminin yapılacağı zararlılar ve doğal düşmanlar üzerinde çalışmaların
yapılmasının daha uygun olacağı düşünülmektedir
