Özet:
Gözyaşı miktarı tayini ve göz içi basıncı ölçümü oftalmolojik muayenenin önemli parçalarındandır Göz içi basınç ve gözyaşı miktarı tayini, keratitis, keratokonjuktivitis, üveitis ve glokoma gibi hastalıkların teşhisinde önemli rol oynar. Bu patolojilerin değerlendirilebilmesi için referans değerlerin bilinmesi gerekmektedir. Bununla birlikte birçok farklı hayvan türünde yapılan çalışmalar günün farklı saatlerinde yapılan göz içi basıncı ve gözyaşı miktarı ölçümlerinin değişiklik gösterdiği ve bu değişikliğin hastalıkların teşhisinde yanıltıcı olabileceğini öne sürmektedir. Mevcut çalışmada kış (n: 40), ilkbahar (n:48) ve, yaz (n: 34) olmak üzere 3 farklı mevsimde göz içi basıncı ve gözyaşı hacmi günde üç kez 09.00-11.00 (sabah), 14.00-16.00 (öğlen) ve 19.00-21.00 (akşam) arasında ölçülmüştür. Tüm ölçümler sırasında sıcaklık ve nem değerleri kayıt altına alınmıştır Sıcaklık ve nem değerleri sırasıyla kış döneminde sabah 11,6 °C, %51; öğlen 17 °C, %40, akşam, 8,6 °C, %50; bahar döneminde sabah 21,4 °C, %37; öğlen 27,3 °C, %45, akşam 19,4 °C, %42; yaz döneminde sabah 30,7 °C, nem %50; öğlen 41,8 °C, nem %28; akşam 38,1 °C, nem %31 olarak not edilmiştir. Göz içi basıncı ve göz yaşı miktarı açısından sağ ve sol göz arasında fark bulunmamıştır. Shirmer göz yaşı testi değerleri kış grubunda (12.23±0.28) bahar (9.9±0.18) ve yaz (9.14±0.19) gruplarına göre anlamlı derecede yüksek bulunurken (p<0.001), göz içi basıncı ise kış grubunda (14.05±0.28) bahar (17.64±0.36) ve yaz (17.32±0.43) gruplarına göre anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p<0.001). Shirmer göz yaşı testi değerleri; öğlen saatinde (10.08±0.28) sabah (10.99±0.24) saatlerine göre anlamlı derecede yüksek iken (p<0.001), sabah göz içi basıncı (14.95±0.31) öğlen (17.63±0.35) ve akşam (16.54±0.42) saatlerine göre anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p<0.001). Bu çalışma ile Saanen keçilerinde gözyaşı miktarı ve göz içi basıncı günün ve mevsimin farklı zamanlarından etkilendiği belirlenmiş ve bu farklı zaman dilimleri ve mevsim koşulları için referans alınabilecek değerler belirlenmesiyle literatüre katkı sağlanacağı düşünülmektedir.
