BORİK ASİTİN DENEYSEL DİYABETİK NÖROPATİ ÜZERİNDEKİ KORUYUCU ETKİLERİ

Abstract

Diyabetik nöropati, diyabete bağlı gelişen en yaygın ikincil komplikasyonlardan biridir. Komplikasyonun önlenmesinde kan şekerini düzenleme dışında önerilmiş herhangi bir tedavi bulunmamaktadır. Borik asit genellikle kanser araştırmalarında kullanılan bir ajandır, fakat son yıllarda sinir hasarını tedavi etmede umut vaadettiği önerilmiştir. Bu çalışmada, T1DM sıçan modelinde iki farklı dozda uygulanan borik asidin diyabetik nöropati gelişimini önlemedeki koruyucu rolü araştırılmıştır. Yetişkin Wistar albino sıçanlarda 60 mg/kg tek doz STZ enjeksiyonu ile diyabet oluşturularak düşük doz (20 mg/kg) ve yüksek doz (100 mg/kg) borik asit 5 hafta süreyle uygulanmıştır. Uygulanan borik asidin nöropati gelişimine karşı olası koruyucu etkileri siyatik sinirlerde motor sinir ileti hızının ölçülmesi ve sinir uçlarında aksonal bozunmanın sebep olduğu ağrı algısı ve his kaybının saptaması için nosiseptif testlerin (hot plate ve tail flick testleri) gerçekleştirilmesi ile belirlenmiştir. Buna ilaveten deneklerin kilo değişimleri, deney başlangıcı ve sonundaki kan şekeri seviyeleri ile serum insülin seviyeleri gözlemlenmiştir. Deney sonunda ulaşılan sonuçlara göre diyabet, siyatik sinir ileti hızında düşüşe sebep olurken, borik asit uygulanan gruplarda sinir ileti hızlarının kontrol seviyesine yakın olduğu gözlenmiştir. Fakat nosiseptif testlerde gruplar arasında anlamli bir fark görülememiştir. Biyokimyasal incelemeler sonucunda ise kan glikozu seviyeleri borik asit uygulamasıyla düşmezken, serum insülin seviyeleri borik asit uygulanan diyabetik gruplarda kontrole yaklaşmıştır. Sonuçlara bakıldığında borik asidin yüksek dozda (100 mg/kg) diyabetik nöropatiyi önlemede koruyucu bir rolü olduğu tespit edilmiş olup diyabetin komplikasyonlarını önlemede umut vaat eden doğal bir ajan olduğu söylenebilir.