GEBELİKTE UYKU KALİTESİ VE PRENATAL BAĞLANMA İLE İLİŞKİSİ

Abstract

Gebelerde uyku kalitesi ve prenatal bağlanma ile ilişkisini belirlemek amacıyla analitik kesitsel olarak Eylül 2018 – Eylül 2019 tarihleri arasında, Aydın İl Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi’nde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini bu hastanenin Nonstres Testi (NST) polikliniğine başvuran gebeler, örneklemini ise 675 gebe oluşturmuştur. Araştırma verileri Gebe Tanıtım Formu, Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi, Epworth Uykululuk Skalası, Prenatal Bağlanma Envanteri ile toplanmıştır. Verilerin analizinde Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 18 programı kullanılmış ve verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler için student t test, Mann-Whitney U test, ANOVA ve Kruskall Wallis H test, ileri analizler için Tukey testi ve Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan gebelerin yaş ortalaması 27,35±5,87 yıl, evlilik yılı ortalaması 5,85±4,65 yıldır. Gebelerin Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi puan ortalaması 6,10±3,52 olup, %60,3’ünün uyku kalitesinin kötü olduğu saptanmıştır. Aile tipi, evlilik yılı, ikametgâh durumları, gebelik haftası, yaşayan çocuk sayısı, düşük sayıları, ölü doğum sayıları, doğum/doğum sonu dönem ile ilgili eğitim alma durumları, gebe kaldıkları kiloları, uykuya dalmak için yapılan alışkanlık durumları, gebelikte eşten destek alma durumları, gebelikte uyku sorunu yaşama durumları, uyuma süresi, gebelikten önceki uyku ile gebelikteki uyku arasında fark olma durumları, horlama durumları gebelerin uyku kalitesini etkileyen faktörler olarak bulunmuştur. Gebelerin Prenatal Bağlanma Envanteri puan ortalamasının 66,54±10,60 olduğu tespit edilmiştir. Gebelerin Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi alt bileşenlerinden uyku bozukluğu ve uyku ilaç kullanımı ile Prenatal Bağlanma Envanteri arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0,05). Gebelerin Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ile Prenatal Bağlanma Envanteri arasında ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak, gebelerin uyku kalitesinin kötü olduğu gebelerin uyku kalitesi ile prenatal bağlanma arasında ilişki bulunmadığı saptanmıştır. Gebeler her izlemde uyku kalitesi ve prenatal bağlanma açısından değerlendirilerek bu süreç içerisinde desteklenmelidir.