Abstract:
Bu çalışma Aydın İli Baltaköy mahallesinde yaşayan tarım işçilerinin yaşam koşulları, sağlık
algısı, sağlık okuryazarlığı ve ilişkili faktörleri belirlemek amacıyla yapılmış kesitsel bir
çalışmadır. Araştırmanın anket uygulaması Aydın İli Baltaköy mahallesinde yaşayan tarım
işçileri ile Eylül 2018-Mayıs 2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini 915
kişi; örneklemi ise 269 kişi (155 erkek, 114 kadın) oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama
aracı olarak 27 soruluk anket formu ve Sağlık Algısı Ölçeği ve Avrupa Okuryazarlık Ölçeği
kullanılmıştır. Araştırma öncesi örneklem grubuna benzer özellik taşıyan Aydın İli Kuruköy
mahallesinde ön uygulama yapılmış ve soruların anlaşılabilirliği değerlendirilmiştir.
Araştırma öncesi Aydın valiliğinden, Baltaköy Muhatalığından izin ve Aydın Adnan
Menderes Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik
Kurulu‟ndan resmi izinler alınmıştır. Gönüllülerden yazılı onam ve araştırmada kullanılan
ölçeklerle ilgili araştırmacılardan gerekli izinler alınmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.0
programında ve bilgisayar ortamında değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde;
tanımlayıcı istatistiksel analizler (Mod, Medyan, Aritmetik Ortalama, standart sapma, sıklık,
yüzdelik), normal dağılım gösteren karşılaştırmalarda Student-T test, One Way ANOVA (post
hoc- Bonferroni), Pearson Correlation test; normal dağılım göstermeyen karşılaştırmalarda
Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H test kullanılmıştır.
Araştırma sonuçlarından elde edilen bulgulara göre; katılımcıların %42,4'ü (n=114) kadın,
%57,6'sı (n=155) erkek olup yaş ortalamaları 50,89±13,88’dir. Katılımcıların %82,9’u
(n=223) evli, % 59,8’i (n=161) ilkokul mezunudur; % 61,7’si (n=193) ekonomik durumunun
gelir gidere denk olduğunu belirtmiş ve % 81,8‘inin (n=220) sosyal güvencesi vardır;
%86,6’sı (n=233) çekirdek aileye sahip olup %35,3’ünün (n=95) üç çocuğu vardır. Yüksek
eğitim düzeyine sahip olanların, hazır su kullananların, tarım işi sırasında maske
kullananların, tulum giyenlerin ve tarım işi sonrasında duş alanların ve tarım işlerini
sürdürürken önlem alanların, akrep ve yılan sokması yaşamayanların, kronik hastalığı
olanların, sürekli kullandığı ilaç olmayanların sağlık okuryazarlığı düzeyi yüksek
.
xi
bulunmuştur. Doğalgaz ile ısınanların, yeterli ve dengeli beslenmeyenlerin, güneş çarpması
yaşayanların, sağlık durumunu orta olarak değerlendirenlerin sağlık algısı düzeyleri yüksek
bulunmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda azınlık olarak görülen fakat tarım ülkesi olduğumuz
düşünüldüğünde hiçte az olmayan tarım işçilerine yönelik çalışmalar arttırılmalı sağlık okur
yazarlığı ve sağlık algı düzeyleri değerlendirilmeli riskler belirlenmelidir.