Koçlarda Çinko Kullanımının Sıcak Stresine ve Spermanın Dondurulabilirliği Üzerine Etkisi

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Doktora
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Ceylan, Ahmet
dc.contributor.author	Uçan, Uğur
dc.date.accessioned	2020-12-02T16:53:16Z
dc.date.available	2020-12-02T16:53:16Z
dc.date.issued	2020
dc.date.submitted	2020-11-06
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/3949
dc.description.abstract	Global ısınma evcil hayvanlarda verim düşüklüğü ve üreme mekanizmalarının aksamasına neden olmaktadır. Sıcak stresinin özellikle çiftlik hayvanlarında yol açtığı zararların azaltılmasına yönelik stratejilerin geliştirilmesi önemli bir zorunluluk haline gelmiştir. Çinko, metabolizma ile ilgili 300 den fazla enzimin faaliyet göstermesi için gerekli bir mineraldir. Üremeye ilişkin pek çok fizyolojik mekanizmada yer alır. Bu çalışmada yem katkı maddesi olarak kullanılan çinkonun koçlarda sperma kalitesi üzerine sıcak stresinin oluşturduğu olumsuz etkileri ortadan kaldırabilme potansiyeli ve spermanın yıl boyu dondurulabilirliği üzerine olan etkisi araştırılmıştır. Sperma vericisi olarak 10 baş koç kullanılmıştır. Koçlar kontrol ve deneme grubu olarak eşit iki gruba ayrılmış kontrol grubu kuru yonca ve arpa peleti ile beslenmiştir. Çinko grubuna ise yukarıdaki rasyona ek olarak günlük 50 mg çinko ilave edilmiştir. Koçlar belirtilen rasyonla 18 ay boyunca beslenmiştir. Hayvanların sıcak stresinden etkilendiği aylar sıcaklık-nem indeksi (THI) değerleri yardımıyla belirlenmiş ve stresin görüldüğü ayların Haziran-Eylül arası olduğu tespit edilmiştir. Koçlarda sıcak stresi dönemi içinde ve dışında motilite, canlılık, akrozom reaksiyonu, membran bütünlüğü, anormal spermatozoon oranı ve mitokondriyal aktivite değerleri belirlenmiştir. Ayrıca, çinkonun dondurulan sperma örnekleri üzerinde koruyucu bir etkisinin bulunup bulunmadığını belirlemek için, 12 ay boyunca sperma dondurma işlemi gerçekleştirilmiş ve aynı parametreler dondurulup çözdürülen örneklerde de izlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak; koçlarda yem katkısı olarak 50 mg/gün çinko kullanımının sıcak stresine karşı koruyucu bir etkisi bulunamamış (P>0,05), benzer şekilde dondurulan örnekler üzerinde de herhangi bir kryoprotektif etkinliği gözlenmemiştir (P>0,05). Bu sonucun elbette çalışmanın yürütüldüğü şartlar için (yem, kullanılan çinko türevi, doz ve coğrafi bölge gibi) doğru olduğu, koşullara ilişkin farklılıkların sonuçları değiştirebileceği kanısına varılmıştır.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	KABUL VE ONAY SAYFASI i TEŞEKKÜR ii İÇİNDEKİLER iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ v ŞEKİLLER DİZİNİ vi RESİMLER DİZİNİ vii TABLOLAR DİZİNİ viii ÖZET ix ABSTRACT x 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Koçlarda Spermatogenezis 4 2.2. Koçlarda Spermatolojik Parametreler 4 2.3. Koçlarda Sperma Alma Yöntemleri 5 2.3.1. Suni Vajen Yöntemi 5 2.3.2. Elektroejekülasyon Yöntemi 6 2.4. Spermanın Saklanması 7 2.4.1. Kısa Süreli Saklama 7 2.4.2. Spermanın Uzun Süreli (Dondurularak) Saklanması 8 2.5. Sıcak Stresinin Etkisi 9 2.6. Çinkonun Biyolojik Fonksiyonları ve Üreme Sistemindeki Önemi 10 3. GEREÇ ve YÖNTEM 13 3.1. Gereç 13 3.1.1. Beslenme Programı 13 3.2. Yöntem 13 3.2.1. Spermanın Alınması 13 3.2.2. Spermanın Dondurulması 14 3.2.3. Spermatolojik Parametrelerin Belirlenmesi 16 3.2.3.1. Motilite muayenesi 16 3.2.3.2. Canlı spermatozoon oranı 16 3.2.3.3. Prematür akrozom rekasiyonuna giren spermatozoon oranının belirlenmesi 16 3.2.3.4. Spermatozoon membran bütünlüğünün belirlenmesi 17 3.2.3.5. Anormal spermatozoon oranı 17 3.2.3.6. Mitokondriyal aktivitenin belirlenmesi 18 3.2.4. İstatistiksel Analizler 18 4. BULGULAR 19 4.1. Çalışma Süresince Aylık THI Değerleri 19 4.2. Progresif Motilite Oranı 20 4.3. Canlı Spermatozoon Oranı 21 4.4. Prematür Akrozom Reaksiyonuna Giren Spermatozoon Oranı 22 4.5. Membran Bütünlüğü Oranı 23 4.6. Anormal Spermatozoon Oranı 24 4.7. Mitokondriyal Aktivite Oranı 25 4.8. Yıl Boyu Dondurulup Çözdürülen Spermaların Spermatolojik Değerleri 26 5. TARTIŞMA 27 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 31 KAYNAKLAR 32 EKLER 43 Ek 1(ADÜ-HADYEK Kararı) 43 ÖZGEÇMİŞ 44	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	tr_TR
dc.subject	Çinko, koç, sıcak stresi, sperma dondurma, THI	tr_TR
dc.title	Koçlarda Çinko Kullanımının Sıcak Stresine ve Spermanın Dondurulabilirliği Üzerine Etkisi	tr_TR
dc.title.alternative	The Effect of the Usage of Zinc on Heat Stress and Sperm Freezability in Rams	tr_TR
dc.type	doctoralThesis	tr_TR
dc.contributor.department	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Klinik Bilimler Bölümü Reprodüksiyon ve Suni Tohumlama Anabilim Dalı	tr_TR