Okul yöneticilerinin kişilik özellikleri ile ruhsal liderlik düzeyleri arasindaki ilişki

Abstract

AraĢtırma okul yöneticilerinin kiĢilik özellikleri ile ruhsal liderlik düzeylerini çeĢitli değiĢkenlere göre belirlemek ve aralarındaki iliĢkiyi açığa çıkarmak amacıyla iliĢkisel ve nedensel iliĢkisel tarama modelinde desenlenmiĢtir. AraĢtırmanın hedef evrenini; 2017-2018 eğitim öğretim yılında, Aydın ilindeki kamu ortaöğretim okullarında görev yapan okul yöneticileri oluĢturmaktadır. AraĢtırma tabakalı ve tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen ve araĢtırmaya gönüllü olarak katılan 160 okul yöneticisi ile yürütülmüĢtür. AraĢtırma verilerinin toplanmasında KiĢisel Bilgi Formu, Ruhsal Liderlik Ölçeği ve BeĢ Faktör Envanteri kullanılmıĢtır. Verilerin analizinde; betimsel ve kanıtlamasal istatistik teknikleri kullanılmıĢtır. AraĢtırma sonucunda okul yöneticilerinin; en yüksek sorumluluk, sonra sırası ile uyumluluk, geliĢime açıklık, dıĢa dönüklük ve duygusal dengesizlik kiĢilik özellikleri gösterdikleri tespit edilmiĢtir. Okul yöneticilerinin kiĢilik özelliklerinin araĢtırma kapsamında ele alınan cinsiyet değiĢkenine göre farklılık göstermediği tespit edilmiĢtir. Okul yöneticilerinin ruhsal liderlik düzeyleri genel ve boyutlar bazında görece çok yüksek bulunmuĢtur. Okul yöneticilerinin ruhsal liderlik düzeylerinin, okul yöneticilerinin cinsiyetine, yaĢına, eğitim durumuna, yöneticilerin çalıĢtığı okuldaki öğretmen sayısına ve okul türüne göre değiĢmediği ancak vizyon ve inanç boyutunda kıdeme ve yöneticilik görevine göre değiĢtiği görülmüĢtür. Vizyon ve inanç boyutunda kıdemi 26 ve üzeri olan yöneticilerin ruhsal liderlik düzeyleri kıdemi 16 – 25 yıl arasında olanlardan; okul müdürlerinin söz konusu boyuttaki puanları müdür yardımcılarından daha yüksek bulunmuĢtur. Okul yöneticilerine göre kiĢiliğin dıĢa dönüklük, uyumluluk, sorumluluk ve geliĢime açıklık alt boyutları arasında pozitif orta düzeylerde; duygusal dengesizlik ile dıĢa dönüklük, vi uyumluluk, sorumluluk ve geliĢime açıklık arasında negatif orta ve düĢük düzeylerde iliĢkiler olduğu bulunmuĢtur. Okul yöneticilerinin dıĢa dönüklük, uyumluluk, sorumluluk, geliĢime açıklık kiĢilik özellikleri ile genel ruhsal liderlik düzeyleri arasında pozitif düĢük ve orta düzeylerde iliĢkiler saptanırken; duygusal dengesizlik ile ruhsal liderlik düzeyi arasında negatif düĢük düzeyde iliĢki saptanmıĢtır. Okul yöneticilerinin beĢ faktörlü kiĢilik özellikleri modelinin bütün boyutlarının doğrusal kombinasyonunun; vizyon ve inanç, özgeci sevgi ve genel ruhsal liderliği anlamlı düzeyde etkilediği tespit edilmiĢtir.