Antik Çağ'da Parfüm

Abstract

Antik Çağ’da Parfüm üzerine yapmış olduğumuz çalışmamız, Hellen ve Roma odaklı çalışılmıştır. Aynı zamanda çalışmamızda bu kültürler ile etkiletişim içinde olan ve etkileyen Akdeniz coğrafyasındaki Mısır, Mezopotamya, Minos gibi daha eski toplumlardan da bahsedilmiştir. Zamansal olarak sınırlayamadığımız parfüm konumuz, toplumların yaşam biçimleri, inanışları doğrultusunda yaygın bir şekilde incelenmiştir. Birinci bölümde, çiçeklerden ve baharatlardan çıkarılan, esans yağlarından elde edilmiş, kişinin vücuduna, kıyafetlerine hoş koku vermek ya da kötü kokuları bastırmak amacıyla kullanmış olduğu parfümün kavramsal arka planı üzerinde durulmuş ve ilk oluşumunun anlatıldığı mitolojik hikâyeye yer verilmiştir. Parfüm yapımında kullanılan materyaller ayrıntılı olarak verilmiş, bu materyallerin parfüm yapım aşamasında hangi işlemlerden geçtiğinden bahsedilmiştir. Belirli kombinasyonlarla bir araya getirerek elde ettikleri parfümlerin günlük yaşamdaki kullanımı hakkında bilgi verilmiş ayrıca parfüm türlerinden bu bölümde bahsedilmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde, ticari emtia olan parfüm üzerinde durulmuştur. İlk olarak parfüm üretim bölgelerinden bahsedilmiş, bu bölgeler Anadolu ve Anadolu dışında parfüm üretim bölgeleri olarak alt başlıklara ayrılarak incelenmiştir. Bölgeler arasında ticari ilişkilerden söz edilmiş ayrıca Antik Çağ’da ticaret güzergâhları incelenerek, parfümün hem hammadde hem de belirli koku kapları ile taşındığı üzerinde durulmuştur. Saklama ve taşıma kapları, yapıldığı bölge ve döneme göre sınıflandırılarak incelenmiş, bu kaplarda taşınan parfümlerden söz edilmiştir. Tarih çalışmaları için biraz yeni bir yaklaşımla ele aldığımız üçüncü bölümümüz, Antik Çağ edebi metinlerinde parfüm veya kokuyla ilişkili kısımların arasından bir seçki yapıp yazarın aktarmaya çalıştığı duyguyu irdelediğimiz bir bölümdür. Çalışmamızın konusu değil, konuyu kaleme alan yazarın hisleri üzerine odaklanmış olan üçüncü ve son bölümde, Antik Çağ kaynaklarının ışığında parfümün yazarda bıraktığı etkinin ve hislerin ne kadar önemli olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır.