Ortaokullarda örgütsel iklim ile öğretmen performansı arasındaki ilişki

Abstract

Araştırmanın amacı ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel iklim algıları ile öğretmen performansı algıları arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini, Aydın ilindeki Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokullarda 2018-2019 eğitimöğretim yılında görev yapan 4616 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini oranlı örnekleme yöntemi ile belirlenen Aydın ili Efeler, Söke, İncirliova ve Koçarlı ilçelerindeki ortaokullarda çalışan 393 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma verileri “Örgütsel İklim Ölçeği” ve “Öğretmen Performans Değerlendirme Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS 23 programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis H Testi kullanılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel iklim algıları ile öğretmen performansı arasındaki ilişkiyi belirlemek için Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, ortaokul öğretmenlerinin örgüt iklimine ilişkin algılarının destekleyici müdür davranışı, işbirlikli öğretmen davranışı ve samimi öğretmen davranışı boyutlarında yüksek düzeyde iken emredici müdür davranışı, kısıtlayıcı müdür davranışı ve umursamaz öğretmen davranışı boyutlarında düşük düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin örgütsel iklim algısı cinsiyet, yaş, branş, meslekteki hizmet yılı ve okuldaki hizmet yılına göre anlamlı farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin örgüt iklimine ilişkin algıları cinsiyete ve yaşa göre umursamaz öğretmen davranışı boyutunda anlamlı bir farklılık göstermiştir. Branşa göre öğretmenlerin örgüt iklimine ilişkin algıları destekleyici ve emredici müdür davranışı boyutlarında anlamlı farklılıklar göstermektedir. Öğretmenlerin örgüt iklimine ilişkin algıları meslekteki hizmet yılına göre samimi ve işbirlikli öğretmen davranışı boyutlarında anlamlı farklılıklar göstermektedir. Okuldaki hizmet yılına göre ise destekleyici müdür davranışı, emredici müdür davranışı, işbirlikli öğretmen davranışı ve umursamaz öğretmen davranışı boyutlarında anlamlı farklılıklar vi göstermektedir. Ortaokul öğretmenlerinin performans değerlendirmeye ilişkin algıları en yüksek düzeyde kişisel özellikler boyutunda iken onu mesleki değerler, sınıf içi etkinlikler ve sınıf dışı etkinlikler takip etmiştir. Öğretmenlerin performans değerlendirmeye ilişkin algıları cinsiyet, yaş, branş, meslekteki hizmet yılı ve okuldaki hizmet yılına göre farklılık göstermemektedir. Öğretmenlerin örgütsel iklim algıları ile öğretmen performansı algıları arasındaki ilişki incelendiğinde destekleyici müdür davranışının, sınıf içi etkinlikler ve sınıf dışı etkinlikler ile düşük; mesleki değerler ve kişisel özellikler ile orta düzeyde pozitif ilişkisinin olduğu bulunmuştur. Emredici müdür davranışı ile sınıf dışı etkinlikler arasında düşük düzeyde ve pozitif yönde ilişkilerin olduğu; samimi öğretmen davranışı ile sınıf içi etkinlikler, sınıf dışı etkinlikler, mesleki değerler ve kişisel özellikler arasında düşük düzeyde ve pozitif yönde ilişki olduğu belirlenmiştir. İşbirlikli öğretmen davranışı ile sınıf içi etkinlikler, sınıf dışı etkinlikler ve kişisel özellikler arasında düşük, mesleki değerler arasında ise orta düzeyde pozitif ilişki bulunmuştur. Umursamaz öğretmen davranışı ile mesleki değerler ve kişisel özellikler arasında düşük ve negatif yönde ilişki bulunmuştur