dc.contributor.advisor |
Peker, Osman |
|
dc.contributor.author |
Doru, Osman |
|
dc.date.accessioned |
2020-07-22T12:05:54Z |
|
dc.date.available |
2020-07-22T12:05:54Z |
|
dc.date.issued |
2019 |
|
dc.date.submitted |
2019 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/3841 |
|
dc.description.abstract |
DıĢ borçlar geliĢmiĢ ve geliĢmekte olan ülkelerde, ekonomik kalkınmada ve yapılacak olan yeni yatırımlarda kullanılacak önemli finans kaynaklarından birisidir. Türkiye ekonomisi içinde dıĢ borçlanma, uzun yıllardan beri süre gelen en önemli ekonomik konulardan biridir. Ülkeler kaynak ihtiyaçlarını gidermek için dıĢ borçlanmaya baĢvurduklarında ülkedeki birçok makro ekonomik gösterge bundan etkilenmektedir. Bu çalıĢmanın amacı; Türkiye ekonomisinde dıĢ borçların ekonomik büyüme, enflasyon ve kur üzerindeki etkileri VAR modeli ile incelemektir.
ÇalıĢma üç bölümden oluĢmaktadır. Birinci bölümde dıĢ borçlanma konusuna yönelik tanımlamalara ve kavramsal çerçeveye yer verilmiĢtir. Ġkinci bölümde Türkiye‟nin dıĢ borçlanma tarihi, Osmanlı döneminden baĢlayıp günümüze kadar incelenmiĢtir. Üçüncü bölümde ise dıĢ borçların temel makro ekonomik göstergeler üzerindeki etkileri ekonometrik olarak incelenmiĢ ve elde edilen bulgular yorumlanmıĢtır. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
ĠÇĠNDEKĠLER
KABUL VE ONAY SAYFASI .............................................................................................. iii
BĠLĠMSEL ETĠK BĠLDĠRĠM SAYFASI ............................................................................... iv
ÖZET ....................................................................................................................................... v
ABSTRACT ........................................................................................................................... vi
ÖNSÖZ .................................................................................................................................. vii
ġEKĠLLER DĠZĠNĠ ................................................................................................................ xi
TABLOLAR DĠZĠNĠ ............................................................................................................. xii
KISALTMALAR DĠZĠNĠ .................................................................................................... xiii
GĠRĠġ ....................................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM .............................................................................................................................. 4
1. KURAMSAL ÇERÇEVEDE DIġ BORÇ ........................................................................... 4
1.1. DıĢ Borcun Tanımı ....................................................................................................... 4
1.2. DıĢ Borçlanmanın ĠĢleyiĢi ............................................................................................ 5
1.3. DıĢ Borçlanma Nedenleri ............................................................................................. 6
1.4. DıĢ Borçlanmanın Önemi ............................................................................................ 8
1.5. DıĢ Borç-Ġç Borç Ayrımı ........................................................................................... 11
1.6. DıĢ Borçlanmaya ĠliĢkin Ġktisat Teorilerinin BakıĢı .................................................. 12
1.6.1. Klasikler ........................................................................................................... 12
1.6.2. Neo-Klasikler ................................................................................................... 14
1.6.3. Ricardian GörüĢ ............................................................................................... 15
1.6.4. Keynesyen Ġktisat ............................................................................................. 15
1.6.5. Rasyonel Beklentiler Teorisi ve Parasalcı GörüĢ ............................................ 16
1.6.6. Post Keynesyen GörüĢ ..................................................................................... 17
1.7. DıĢ Borçların Ekonomik Etkileri ............................................................................... 18
1.7.1. Fiyatlara Etkisi ................................................................................................. 18
1.7.2. Ödemeler Dengesine Etkisi ............................................................................. 20
ix
1.7.3. Kalkınmaya Etkisi ........................................................................................... 21
1.7.4. Gelir Dağılımına Etkisi .................................................................................... 22
1.7.5. Ġstihdam Üzerine Etkisi ................................................................................... 23
1.7.6. Ekonomik Büyümeye Etkisi ............................................................................ 24
1.8. DıĢ Borç Değerlemelerinde Kullanılan Önemli Rasyolar ......................................... 24
1.8.1. Toplam DıĢ Borç Stoku/GSMH ....................................................................... 25
1.8.2. Toplam DıĢ Borç Stoku/ Ġhracat ...................................................................... 26
1.8.3. Toplam DıĢ Borç Servisi/Ġhracat ..................................................................... 26
1.8.4. DıĢ Borç Faiz Servisi/Ġhracat ........................................................................... 26
2. BÖLÜM ............................................................................................................................ 28
2. TÜRKĠYE‟DE DÖNEMLER ĠTĠBARĠYLE DIġ BORÇLANMA .................................. 28
2.1. Osmanlı Döneminde DıĢ Borç ................................................................................... 28
2.1.1. Borçlanma Tarihi ............................................................................................. 28
2.1.2. Osmanlı Dönemi DıĢ Borç BaĢlangıcı ............................................................. 28
2.1.3. Osmanlı Devleti I. Dünya SavaĢı (1914-1918) Öncesi DıĢ Borçları ve 19091918 Mali Yılı Bütçeleri .................................................................................. 31
2.1.4. DıĢ Borç Krizi ve Duyun-u Umumiye idaresi ................................................. 32
2.1.5. Osmanlı Dönemi‟nden Kalan Borçların Ödenmesi ......................................... 33
2.2. 1980 Öncesi DıĢ Borç ................................................................................................ 34
2.2.1. 1923-1938 Dönemi DıĢ Borç ........................................................................... 34
2.2.2. 1938-1950 Döneminde DıĢ Borç ..................................................................... 36
2.2.3. 1950-1960 Döneminde DıĢ Borç ..................................................................... 37
2.2.4. 1960-1970 Döneminde DıĢ Borç ..................................................................... 40
2.2.5. 1970-1980 Döneminde DıĢ Borç ..................................................................... 42
2.3. 1980 Sonrası DıĢ Borç ............................................................................................... 45
2.3.1. 1980-1990 Döneminde DıĢ Borç ..................................................................... 45
2.3.2. 1990-2000 Döneminde DıĢ Borç ..................................................................... 50
2.3.3. 2000-2010 Döneminde DıĢ Borç ..................................................................... 55
x
2.3.4. 2010-2017 Döneminde DıĢ Borç ..................................................................... 58
3. BÖLÜM ............................................................................................................................ 59
3. TÜRKĠYE‟DE DIġ BORÇLARIN SEÇĠLMĠġ MAKRO EKONOMĠK GÖSTERGELER ÜZERĠNDEKĠ ETKĠLERĠ: EKONOMETRĠK ANALĠZĠ ............ 59
3.1. Ampirik Literatür Ġncelemesi ..................................................................................... 59
3.2. Veri ve Yöntem Tanımlaması .................................................................................... 66
3.3. Uygulama ve Bulgular ............................................................................................... 68
3.3.1. ADF Birim Kök Testi ...................................................................................... 68
3.3.2. VAR Analizi .................................................................................................... 71
3.3.3. Etki- Tepki Fonksiyonları ................................................................................ 73
3.3.4. Varyans AyrıĢtırması ....................................................................................... 75
4. TARTIġMA VE SONUÇ ................................................................................................ 78
5. KAYNAKLAR ................................................................................................................. 82
ÖZGEÇMĠġ ......................................................................................................................... 93 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
DıĢ Borç, Büyüme, Enflasyon, Kur. |
tr_TR |
dc.title |
Dış borçların etkileri: Türkiye örneği |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İktisat Anabilim Dalı |
tr_TR |