dc.contributor.advisor |
Özçağ, Mustafa |
|
dc.contributor.author |
Gürleyen, İlayda |
|
dc.date.accessioned |
2020-07-09T08:25:06Z |
|
dc.date.available |
2020-07-09T08:25:06Z |
|
dc.date.issued |
2019 |
|
dc.date.submitted |
2019 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/3782 |
|
dc.description.abstract |
Sanayi devriminin gerçekleşmesi ile birlikte ülkeler hızlı bir üretim dönemine geçmiştir. Ekonomilerin hızla büyümesi ve beraberinde gerçekleşen hızlı nüfus artışı, üretim için sınırlı olarak doğada bulunan kaynakların aşırı miktarlarda kullanılması ve şehirleşme gibi birçok faktör çevreye zarar vermiştir. Tabiat ana kullanımına göre her zaman insanoğluna geri bildirimde bulunmuştur. Özellikle 18. yüzyıldan sonra çevrenin bilinçsiz bir şekilde tahribatına, doğa ısınarak cevap vermiştir. 20. yüzyıl sonralarına doğru gittikçe etkisini hissettiren ve insanoğlunun büyük bir sorunu haline gelen küresel ısınma, kontrol altına alınamadığı takdirde dünya artık canlıların yaşamı için uygun koşulları sağlayamayacak duruma gelecektir.
Küresel ısınmaya bağlı olarak gerçekleşen iklim değişikliğini en aza indirmek yine insanoğlunun elindedir. Sera etkisi yaratan fosil yakıtların kullanımı, atmosfere aşırı miktarda karbondioksit salınımı gerçekleştirmekte bu da dünyanın ısınmana yol açmaktadır. Bu küresel sorunun çözümü için dünya bir araya gelmiş ve 20. yüzyılın sonlarına doğru uluslararası arenada sorunun çözümü üzerine toplantılar gerçekleşmiştir. Söz konusu bu birlik ile ekonomiler küresel ısınmayı kontrol altına almak ve karbondioksit salınımı azaltmak üzere birçok önlem almış ve ekonomik kalkınmanın sürdürülebilirliği adına yöntemler ortaya koymuştur. Karbon Ticareti, 1960 yılında R. H. Coase’un Sosyal Maliyet Sorunu isimli makalesinin zaman içerisinde geliştirilerek uygulanabilir bir hale getirilmiş hali olarak günümüzde üzerinde en çok tartışılan çözüm yöntemlerinden biridir.
Çalışmada, tümdengelim yöntemi ile Coase Teoremi ışığında günümüzde uygulanan Karbon Ticareti Sisteminin küresel ısınmayı kontrol altına alma konusunda etkin bir performansta uygulanıp uygulanamadığı incelenmeye çalışılmıştır |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI .............................................................................................. iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ............................................................................... iv
ÖZET ....................................................................................................................................... v
ABSTRACT ........................................................................................................................... vi
ÖNSÖZ .................................................................................................................................. vii
ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................................ xi
TABLOLAR DİZİNİ ............................................................................................................. xii
GRAFİKLER DİZİNİ .......................................................................................................... xiii
HARİTALAR DİZİNİ .......................................................................................................... xiv
KISALTMALAR DİZİNİ ..................................................................................................... xv
GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM .............................................................................................................................. 3
1. ÇEVRE SORUNLARI BAĞLAMINDA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ...................................... 3
1.1. Çevre Kavramı ............................................................................................................. 4
1.2. Çevre Sorunları ............................................................................................................ 4
1.3. Çevre Sorunlarının Nedenleri .................................................................................... 10
1.3.1. Nüfusu Artışı ................................................................................................... 11
1.3.2. Şehirleşme ........................................................................................................ 13
1.3.3. Sanayileşme ..................................................................................................... 14
1.3.4. Yoksulluk ......................................................................................................... 17
1.3.5. Ekonomik Büyüme .......................................................................................... 18
2. BÖLÜM ............................................................................................................................ 21
2. DIŞSALLIK SORUNU VE İÇSELLEŞTİRİLMESİ ........................................................ 21
2.1. Dışsallık Kuramı ........................................................................................................ 21
2.1.1. İktisatta Dışsallık Sorunu ................................................................................. 22
2.1.2. Dışsallıkların Özellikleri ve Türleri ................................................................. 23
ix
2.1.2.1. Üretim-tüketim dışsallıkları ................................................................ 23
2.1.2.2. Parasal-teknolojik dışsallıklar ............................................................. 24
2.1.2.3. Marjinal-marjinal olmayan dışsallıklar ............................................... 25
2.1.2.4. Pozitif ve negatif dışsallıklar ............................................................... 26
2.2. Dışsallıkların İçselleştirilmesine İlişkin Teorik Yaklaşımlar .................................... 28
2.2.1. Kamu Ekonomisi Çözümleri ........................................................................... 28
2.2.1.1. Pigou yaklaşımı: Pigouvian vergi ....................................................... 29
2.2.1.2. Plott yaklaşımı: düzenleyici vergiler ................................................... 31
2.2.2. Piyasa Ekonomisi Çözümleri ........................................................................... 32
2.2.2.1. Kaldor-Hicks yaklaşımı: denkleştirme ölçütü ..................................... 32
2.2.2.2. Scitovsky: pazarlık ölçütü ................................................................... 34
2.2.2.3. Coase teoremi ...................................................................................... 35
2.3. Coase Teoremi ve Pigouvian Vergilerin Karşılaştırılması ........................................ 39
3. BÖLÜM ............................................................................................................................ 41
3. İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE: EMİSYON TİCARET SİSTEMİ .................................................................................................... 41
3.1. İklim Değişikliği ........................................................................................................ 41
3.1.1. Küresel Isınma ................................................................................................. 42
3.1.2. Sera Etkisi ........................................................................................................ 44
3.2. Uluslararası Boyutlarda İklim Değişikliği İle Mücadelede Süreci ............................ 47
3.3. Kyoto Protokolü Esneklik Mekanizmaları ................................................................ 56
3.3.1. Temiz Kalkınma Mekanizması-TKM (CDM) ................................................. 58
3.3.2. Ortak Yürütme-OY (JI) ................................................................................... 60
3.4. Emisyon Ticareti ........................................................................................................ 62
3.4.1. Teorik Olarak Emisyon Ticareti ...................................................................... 63
3.4.2. Emisyon Ticaretinde Uygulanan Yaklaşımlar ................................................. 67
3.4.3. Karbon Piyasası ............................................................................................... 68
3.4.3.1. Zorunluluğa göre karbon piyasaları .................................................... 70
x
3.4.3.2. Mala göre karbon piyasaları ................................................................ 71
3.4.4. Dünyada Uygulanan Bazı Emisyon Ticaret Sistemleri ................................... 71
3.4.4.1. Amerika Birleşik Devletleri emisyon ticaret sistemi- ABD ETS ....... 72
3.4.4.2. İngiltere emisyon ticaret sistemi- UK ETS ......................................... 73
3.4.4.3. Avrupa Birliği emisyon ticaret sistemi- EU ETS ................................ 74
3.4.4.4. Japonya- Tokyo emisyon ticaret sistemi ............................................. 82
3.4.4.5. Avustralya emisyon ticaret sistemi ..................................................... 83
3.4.4.6. Kanada emisyon ticaret sistemi ........................................................... 83
3.4.4.7. Çin emisyon ticaret sistemi ................................................................. 84
3.4.5. Karbon Piyasalarının Ticaret Hacmi ve Değerleri ........................................... 86
3.4.6. Türkiye’nin İklim Değişikliği İle Mücadeledeki Durumu ............................... 89
4. TARTIŞMA VE SONUÇ ................................................................................................ 94
5. KAYNAKLAR ................................................................................................................. 98
ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................................... 114 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Coase Teoremi, İklim Değişikliği, Karbon Ticareti |
tr_TR |
dc.title |
Coase Teoremi bağlamında emisyon ticaret sistemi |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonomi Finans Anabilim Dalı |
tr_TR |