Türk turizminin örgütlenme yapısının yönetişim ilkeleri kapsamında değerlendirilmesi

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Doktora
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Çolakoğlu, Osman Eralp
dc.contributor.author	Taşcı, Selda
dc.date.accessioned	2020-07-08T11:27:50Z
dc.date.available	2020-07-08T11:27:50Z
dc.date.issued	2019
dc.date.submitted	2019
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/3766
dc.description.abstract	Turizmin çok boyutlu yapısı, özellikle kalkınmanın sağlanmasında turizmin önemli bir yere sahip olduğu ülkelerde, turizmin nasıl yönetilmesi gerektiği noktasında farklı uygulamalara doğru yönelmelere neden olmuĢtur. Sürdürülebilir turizm anlayıĢı ise turizmi etkileyen ve turizmden etkilenenlerin aynı mekanizmalar içinde yer almalarını zorunluluk haline getirmiĢtir. Diğer taraftan küreselleĢmenin de etkisiyle, kamu yönetiminde geleneksel kamu yönetimi anlayıĢından yönetiĢime geçiĢ turizmin nasıl yönetileceği konusuyla kesiĢme göstermiĢ ve karĢımıza turizm yönetiĢimi kavramı çıkmıĢtır. Ġlerleyen süreçte, Türkiye‟de de farklı çıkarlara sahip aktörlerden oluĢan turizm sektörünün, sürdürülebilir turizm anlayıĢıyla yönetilmesi ve özellikle kamu-özel sektör ortaklıklarına dayalı yapıların kurulması yönünde ihtiyaç ortaya çıkmıĢtır. Bu ihtiyacın merkezi turizm otoritesi tarafından farkına varıldığını gösteren “Türkiye Turizm Stratejisi 2023-Eylem Planı 2007-2013” 2007 yılında yayınlanmıĢ ancak 2009 yılında tamamlanması hedeflenen kurumsal düzenlemeler 10 yılı aĢkın süreye rağmen gerçekleĢtirilmemiĢtir. Türk turizminin örgütlenme yapısının yönetiĢim ilkeleri kapsamında değerlendirildiği bu tez, merkezi turizm otoritesinin Türkiye‟de nasıl bir örgütlenme istediğini “Türkiye Turizm Stratejisi 2023-Eylem Planı 2007-2013”ün belirlediği noktasından hareketle hazırlanmıĢtır. Türkiye‟de merkezi turizm otoritesi dıĢındaki turizm paydaĢlarının Türk turizminin geliĢme ivmesini artıracak ve karĢılaĢtığı sorunları çözecek, iyi yönetiĢim ilkelerine dayalı nasıl bir örgütlenme istedikleri tespit edilmiĢ, bir örgütlenme modeli önerilmiĢtir. Bu çalıĢmada öncelikle yönetiĢim kavramı kuramsal olarak ele alınmıĢtır. Bu kapsamda, kavramın geliĢtirilmesinde önemli paya sahip olan uluslararası kuruluĢların yönetiĢim ile ilgili çalıĢmaları, iyi yönetiĢim kavramı ve Türkiye‟deki yönetiĢim süreci aktarılmıĢtır. ÇalıĢmanın ikinci bölümünde, turizm yönetiĢimi kavramı destinasyon vi yönetimi, sürdürülebilir turizm ve turizmde önemli bir paya sahip ülkeler açısından değerlendirilmiĢtir. Üçüncü bölüm ise Türkiye‟deki turizm örgütlenmesinin BeĢ Yıllık Kalkınma Planları sürecinde ele alındığı bir bölümdür. ÇalıĢmanın son bölümünde ise Türk turizminin örgütlenme yapısının yönetiĢim ilkeleri kapsamında değerlendirilmesine yönelik Delfi Tekniği ile yapılan araĢtırmaya ve elde edilen bulgulara yer verilmiĢtir. ÇalıĢma kapsamında öncelikle pilot çalıĢma yapılmıĢ ve sonrasında üniversiteler, meslek birlikleri ve sivil toplum kuruluĢları, kanaat önderleri ve yerel yönetimlerden oluĢan toplam 48 katılımcı ile iki ardıĢık aĢamalı Delfi çalıĢması gerçekleĢtirilmiĢtir. ÇalıĢma sonucunda Ģu hususlar tespit edilmiĢtir. Merkezi otorite dıĢı turizm paydaĢları turizm yönetiĢimini “katılımcılık” özelinde kavramsallaĢtırmakta ve paydaĢlar arasında koordinasyon, iĢbirliği ve dayanıĢmaya vurgu yapan bir kavram olarak çerçevelendirmektedirler. PaydaĢlar, iyi yönetiĢim ilkelerine dayalı bir örgütlenme istedikleri noktasında buluĢmakla birlikte, sadece katılımcılığın sağlanması yönünde yasal düzenlemeleri gerekli görmekte, kamu-özel ortaklık iliĢkilerinde eĢ-sorumluluk, Ģeffaflık ve hesap verebilirliğin sağlanması için yasal ve normatif düzenlemeleri gerekli görmemektedir. Diğer taraftan merkezi otorite dıĢı turizm paydaĢlarına göre turizm sektöründe kamu kurum ve kuruluĢları arasındaki koordinasyon, iĢbirliği ve dayanıĢmanın “Bakanlıklar arası Turizm Koordinasyon Kurulu” adı altında yeni bir kurum olarak sağlanması gerekmektedir. Turizm politika ve stratejilerinin oluĢturulması ve uygulanmasında koordinasyon ve iĢbirliğini güçlendirmek için öncelikle iyi yönetiĢim ilkeleri esas alınmalıdır. OluĢturulması gereken örgütsel yapının finansal kaynakları ise karma bir yapı ile sağlanmalıdır.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	ĠÇĠNDEKĠLER KABUL VE ONAY SAYFASI .................................................................................................... iii BĠLĠMSEL ETĠK BĠLDĠRĠM SAYFASI ..................................................................................... iv ÖZET ............................................................................................................................................. v ABSTRACT ................................................................................................................................ vii ÖNSÖZ ......................................................................................................................................... ix ġEKĠLLER DĠZĠNĠ ..................................................................................................................... xii TABLOLAR DĠZĠNĠ ................................................................................................................. xiii EKLER DĠZĠNĠ .......................................................................................................................... xvi KISALTMALAR DĠZĠNĠ ......................................................................................................... xvii GĠRĠġ ............................................................................................................................................. 1 1. BÖLÜM .................................................................................................................................... 4 1. YÖNETĠġĠM OLGUSUNUN ORTAYA ÇIKIġI VE GELĠġĠMĠ ............................................ 4 1.1. YönetiĢim Kavramı ........................................................................................................... 4 1.1.1. Kuramsal Bir Kavram Olarak YönetiĢim ................................................................ 4 1.1.2. YönetiĢim Kavramının GeliĢiminde Uluslararası KuruluĢlar ............................... 11 1.1.3. Ġyi YönetiĢim Kavramı .......................................................................................... 16 1.1.4. Türkiye‟de YönetiĢim Süreci ................................................................................ 23 1.2. Kamu Yönetiminde YaĢanan DeğiĢim ve YönetiĢime GeçiĢ Süreci ............................... 26 2. BÖLÜM .................................................................................................................................. 32 2. TURĠZM VE YÖNETĠġĠM .................................................................................................... 32 2.1. Turizm YönetiĢimi ........................................................................................................... 32 2.2. Destinasyon Yönetimi ve YönetiĢim ............................................................................... 57 2.3. Sürdürülebilir Turizm ve YönetiĢim ............................................................................... 67 2.4. Bazı Ülkelerde Turizm YönetiĢimi ve Finansmanı ......................................................... 75 2.4.1. Ġspanya‟da Turizm YönetiĢimi ve Finansmanı ..................................................... 75 2.4.2. Ġtalya‟da Turizm YönetiĢimi ve Finansmanı ......................................................... 78 xi 2.4.3. Fransa‟da Turizm YönetiĢimi ve Finansmanı ....................................................... 80 2.4.4. BirleĢik Krallık‟da Turizm YönetiĢimi ve Finansmanı ......................................... 82 3. BÖLÜM .................................................................................................................................. 85 3. TÜRKĠYE‟DE TURĠZMĠN ÖRGÜTLENMESĠ VE YÖNETĠġĠM ....................................... 85 3.1. Plansız Dönem (1963 yılı öncesi) .................................................................................... 87 3.2. Planlı Dönem (1963-1994) .............................................................................................. 89 3.3. 1994 Sonrası Planlı Dönem ............................................................................................. 96 3.4. Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Eylem Planı 2007-2013 .......................................... 101 3.4.1. Örgütlenme Stratejisi .......................................................................................... 104 3.4.2. Türkiye Turizm Stratejisi 2023‟ün Uygulanma Esasları ..................................... 107 3.5. Türkiye‟de Turizm YönetiĢimi ve Finansmanı .................................................................. 110 4. BÖLÜM ................................................................................................................................ 115 4. TÜRKĠYE‟DE TURĠZM ÖRGÜTLENME YAPISININ YÖNETĠġĠM KAPSAMINDA DEĞERLENDĠRĠLMESĠNE YÖNELĠK BĠR ARAġTIRMA ....................................... 115 4.1. AraĢtırmanın Amacı ve Önemi ...................................................................................... 115 4.2. AraĢtırmanın Problemi .................................................................................................. 117 4.3. AraĢtırmanın Sınırlılıkları ............................................................................................. 118 4.4. AraĢtırmanın Yöntemi ................................................................................................... 118 4.5. AraĢtırma Süreci ............................................................................................................ 120 4.5.1. Delfi Katılımcılarının Belirlenmesi ve Anket Formu ......................................... 120 4.5.1.1. Pilot çalıĢma katılımcılarının belirlenmesi ............................................. 120 4.5.1.2. Birinci aĢama delfi katılımcılarının belirlenmesi ................................... 121 4.5.1.3. Birinci aĢama delfi anket sorularının belirlenmesi ................................. 122 4.5.2. Birinci AĢama Delfi ÇalıĢması ............................................................................ 122 4.5.3. Ġkinci AĢama Delfi ÇalıĢması ............................................................................. 143 5. TARTIġMA VE SONUÇ .................................................................................................... 162 6. KAYNAKLAR ..................................................................................................................... 172 7. EKLER ................................................................................................................................. 185 ÖZGEÇMĠġ ............................................................................................................................. 198	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/embargoedAccess	tr_TR
dc.subject	Turizm, YönetiĢim, Turizm YönetiĢimi, Örgütlenme	tr_TR
dc.title	Türk turizminin örgütlenme yapısının yönetişim ilkeleri kapsamında değerlendirilmesi	tr_TR
dc.type	doctoralThesis	tr_TR
dc.contributor.department	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	tr_TR