Türkiye'de enerji tüketiminin kamu sağlık harcamaları üzerindeki etkisi

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Yüksek Lisans
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Hotunluoğlu, Hakan
dc.contributor.author	Sever, Emre
dc.date.accessioned	2020-07-08T10:59:37Z
dc.date.available	2020-07-08T10:59:37Z
dc.date.issued	2019
dc.date.submitted	2019
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/3764
dc.description.abstract	Enerji kaynaklarını en basit hâliyle yenilenemez ve yenilenebilir olarak ikiye ayırmak mümkündür. Yenilenemez enerji kaynakları, doğadaki dönüĢümleri sebebiyle nispeten daha ağır tahribatlara yol açmaktadır. Yenilenebilir enerji kullanımının giderek yaygınlaĢmasına rağmen fosil kaynaklardan tamamıyla vazgeçilebilmiĢ değildir. Kullanılan enerji kaynağı türüne göre ortaya çıkan olumsuzluklardan birisi olan sağlık sorunlarını gidermek amacıyla gerek ulusal gerekse de uluslararası alanlarda sağlık harcamalarına baĢvurulmaktadır. Giderek artan toplam enerji tüketiminin içerisindeki geleneksel yani yenilenemeyen enerji kaynaklarının payı ne kadar düĢük olursa insan sağlığı da aynı oranda daha az olumsuz etkilenecektir ve bu da dolaylı olarak sağlık harcamalarının daha düĢük düzeyde gerçekleĢtirilmesine yardımcı olacaktır. Bu çalıĢmanın amacı, 1979 ve 2017 yılları arasında Türkiye‟de meydana gelen yenilenemez enerji tüketiminin, GSMH içerisindeki kamu sağlık harcamaları oranına etkisi olup olmadığını, birim kök testi, eĢbütünleĢme testi ve Granger Nedensellik Testi ile açıklamaktır.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	ĠÇĠNDEKĠLER KABUL VE ONAY SAYFASI .............................................................................................. iii BĠLĠMSEL ETĠK BĠLDĠRĠM SAYFASI ............................................................................... iv ÖZET ....................................................................................................................................... v ABSTRACT ........................................................................................................................... vi ÖNSÖZ .................................................................................................................................. vii ġEKĠLLER DĠZĠNĠ ............................................................................................................... xii TABLOLAR DĠZĠNĠ ............................................................................................................ xiii GRAFĠKLER DĠZĠNĠ ........................................................................................................... xv EKLER DĠZĠNĠ .................................................................................................................... xvi KISALTMALAR DĠZĠNĠ ................................................................................................... xvii GĠRĠġ ....................................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM .............................................................................................................................. 3 1. ENERJĠ KAYNAKLARI VE ENERJĠ TÜKETĠMĠNE BAKIġ ......................................... 3 1.1. Enerji Kavramı ............................................................................................................. 3 1.2. Enerji Kaynakları ve Sınıflandırılması ........................................................................ 3 1.3. Enerji Kaynaklarının Türkiye ve Dünyada Görünümü ................................................ 4 1.3.1. Kömür ................................................................................................................ 4 1.3.1.1. Türkiye‟de kömür tüketimi ................................................................... 6 1.3.1.2. Dünyada kömür tüketimi ....................................................................... 7 1.3.2. Petrol .................................................................................................................. 8 1.3.2.1. Türkiye‟de petrol tüketimi .................................................................... 9 1.3.2.2. Dünyada petrol tüketimi ...................................................................... 11 1.3.3. Doğal Gaz ........................................................................................................ 12 1.3.3.1. Türkiye‟de doğal gaz tüketimi ............................................................ 13 1.3.3.2. Dünyada doğal gaz tüketimi ................................................................ 15 1.3.4. GüneĢ Enerjisi .................................................................................................. 16 ix 1.3.4.1. Türkiye‟de güneĢ enerjisi görünümü ................................................... 17 1.3.4.2. Dünyada güneĢ enerjisinin görünümü ................................................. 19 1.3.5. Rüzgâr Enerjisi ................................................................................................ 20 1.3.5.1. Türkiye‟de rüzgâr enerjisinin görünümü ............................................. 21 1.3.5.2. Dünyada rüzgâr enerjisinin görünümü ................................................ 22 1.3.6. Hidrolik Enerji ................................................................................................. 24 1.3.6.1. Türkiye‟de hidrolik enerjinin görünümü ............................................. 25 1.3.6.2. Dünyada hidrolik enerjinin görünümü ................................................ 26 1.3.7. Jeotermal Enerji ............................................................................................... 28 1.3.7.1. Türkiye‟de jeotermal enerjinin görünümü .......................................... 29 1.3.7.2. Dünyada jeotermal enerjinin görünümü .............................................. 30 1.3.8. Biyokütle Enerjisi ............................................................................................ 32 1.3.8.1. Türkiye‟de biyokütle enerjisinin görünümü ........................................ 33 1.3.8.2. Dünyada biyokütle enerjisinin görünümü ........................................... 34 1.3.9. Hidrojen Enerjisi .............................................................................................. 35 1.3.9.1. Türkiye‟de hidrojen enerjisi görünümü ............................................... 36 1.3.9.2. Dünyada hidrojen enerjisi görünümü .................................................. 37 1.3.10. Dalga Enerjisi ................................................................................................ 38 1.3.10.1. Türkiye‟de dalga enerjisi görünümü ................................................. 39 1.3.10.2. Dünyada dalga enerjisinin görünümü ............................................... 40 1.3.11. Nükleer Enerji ................................................................................................ 41 1.3.11.1. Türkiye‟de nükleer enerjinin görünümü ........................................... 43 1.3.11.2. Dünyada nükleer enerjinin görünümü ............................................... 44 2. BÖLÜM ............................................................................................................................ 46 2. ENERJĠ KAYNAKLARI ĠLE SAĞLIK ĠLĠġKĠSĠ VE KAMU SAĞLIK HARCAMALARININ BOYUTLARI ......................................................................... 46 2.1. Sağlık Kavramı ve Sağlık ile Ġlgili Bazı Tanımlamalar ............................................. 46 2.1.1. Sağlık ............................................................................................................... 46 x 2.1.2. Sağlık Hakkı .................................................................................................... 46 2.1.3. Sağlık Hizmeti ................................................................................................. 47 2.1.4. Sağlık Ekonomisi ............................................................................................. 48 2.2. Ġnsan Sağlığını Etkileyen Etmenler ........................................................................... 49 2.2.1. Bünyesel Etmenler ........................................................................................... 50 2.2.2. Çevresel Etmenler ............................................................................................ 50 2.2.3. Biyolojik Etmenler ........................................................................................... 50 2.2.4. Fiziksel Etmenler ............................................................................................. 51 2.2.5. Kimyasal Etmenler .......................................................................................... 51 2.2.6. Psikolojik Etmenler ......................................................................................... 51 2.2.7. Sosyal, Kültürel ve Ekonomik Etmenler ......................................................... 52 2.3. Fosil Enerji Kaynakları Tüketiminin Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkisi ........................... 52 2.3.1. Sıcak ve Soğuğa Bağlı Hastalık ve Ölümler .................................................... 53 2.3.2. Vektör Kaynaklı Hastalıklar ............................................................................ 53 2.3.3. Diyare Hastalıklar ............................................................................................ 54 2.3.4. Psikolojik ve Ruhsal Rahatsızlıklar ................................................................. 54 2.3.5. Solunum Rahatsızlıkları ................................................................................... 55 2.3.6. Beslenme Bozuklukları .................................................................................... 55 2.3.7. BağıĢıklık Sistemi Sorunları ............................................................................ 56 2.3.8. Tarım ve Su Ürünleri Kaynaklı Sorunlar ......................................................... 56 2.3.9. Cilt Sorunları ................................................................................................... 57 2.3.10. Çocuk GeliĢimini Olumsuz Etkileyen Sorunlar ............................................ 57 2.4. Kamu Sağlık Harcamalarına Katılan Kurum ve KuruluĢlar ...................................... 58 2.4.1. Sağlık Bakanlığı ............................................................................................... 59 2.4.2. Üniversiteler .................................................................................................... 60 2.4.3. Sosyal Güvenlik Kurumu ................................................................................ 60 2.4.3.1. Sosyal Sigortalar Kurumu ................................................................... 61 xi 2.4.3.2. Bağ-Kur ............................................................................................... 61 2.4.3.3. Emekli Sandığı .................................................................................... 62 2.4.4. Milli Savunma Bakanlığı ................................................................................. 63 2.4.5. Fonlar ............................................................................................................... 63 2.4.6. Kamu Ġktisadi TeĢebbüsleri ............................................................................. 64 2.4.7. Belediyeler ....................................................................................................... 64 2.5. Kamu Sağlık Harcamalarının Boyutları .................................................................... 65 3. BÖLÜM ............................................................................................................................ 70 3. YENĠLENEMEZ ENERJĠ KAYNAKLARI TÜKETĠMĠ VE KAMU SAĞLIK HARCAMALARI ĠLĠġKĠSĠ EKONOMETRĠK ANALĠZĠ ........................................ 70 3.1. Literatür Özeti ............................................................................................................ 71 3.2. Model, Veri Seti ve Yöntem ...................................................................................... 77 3.3. Birim Kök Testi ......................................................................................................... 79 3.3.1. Augmented Dickey - Fuller Birim Kök Testi .................................................. 79 3.3.2. Phillips – Perron Birim Kök Testi ................................................................... 80 3.4. EĢbütünleĢme Testi .................................................................................................... 81 3.5. Granger Nedensellik Testi ......................................................................................... 84 3.6. Vektör Otoregresyon (VAR) Model .......................................................................... 86 3.6.1. Etki – Tepki Fonksiyonları .............................................................................. 87 3.6.2. Varyans AyrıĢtırması ....................................................................................... 89 4. TARTIġMA VE SONUÇ ................................................................................................ 91 5. KAYNAKLAR ................................................................................................................. 94 6. EKLER ........................................................................................................................... 110 ÖZGEÇMĠġ ....................................................................................................................... 115	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	tr_TR
dc.subject	Enerji Tüketimi, Kamu Sağlık Harcamaları, Birim Kök Testi, EĢbütünleĢme Testi, Granger Nedensellik Testi.	tr_TR
dc.title	Türkiye'de enerji tüketiminin kamu sağlık harcamaları üzerindeki etkisi	tr_TR
dc.type	masterThesis	tr_TR
dc.contributor.department	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı	tr_TR