BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE SAĞLIK ÇALIŞANLARININ YAŞADIĞI İŞ KAZALARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

Abstract

ÖZET

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE SAĞLIK ÇALIŞANLARININ YAŞADIĞI İŞ KAZALARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

Aygün G. Aydın Adnan Menderes Uygulama ve Araştırma Hastanesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği Programı Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2020.

Sağlık çalışanlarında verilen hizmetin özellikleri ve işin niteliği sebebiyle çalışma ortamında çok fazla olumsuz etmen bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı bir uygulama ve araştırma hastanesinde çalışan sağlık çalışanlarının yaşadığı iş kazaları ve ilişki faktörlerini belirlemek üzere yapılmış kesitsel bir çalışmadır. Araştırma Aydın Adnan Menderes Uygulama ve Araştırma Hastanesi’ sinde görev yapan sağlık çalışanları ile Ekim 2018- Aralık 2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evreni 1037 kişi, örneklemi ise 610 kişi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak 40 soruluk anket formu ve Öztürk ve Babacan (2012) tarafından geliştirilen Hastanelerde İş Güvenliği Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma öncesi Aydın Adnan Menderes Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nden kurum izni, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik onay, araştırmada kullanılan ölçek ile ilgili araştırmacılardan gerekli izinler alınmıştır. Elde edilen veriler SPSS 24 programında ve bilgisayar ortamında değerlendirilmiştir. Çalışmada PearsonChi-Square, Fisher’s Exact testleri kullanılmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenleri demografik özellikler, çalışma koşulları ve iş güvenliği bağımlı değişkenleri ise sağlık çalışanlarında iş kazalarıdır. Araştırma sonucundan elde edilen bulgulara göre araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının %69’unun kadın, %44’i evli olup yaş ortalaması 29,11±6,11’dir. Sağlık çalışanlarının %28,7’ sinin çocuk sahibi olduğu, %70’i lisans ve üstü eğitim düzeyine sahip olduğu, iş kazası sayısının 2,51±1,84 olduğu saptanmıştır. Sağlık çalışanları Hastanelerde İş Güvenliği Ölçeğinden ortalama 131,48±36,18 puan almıştır. Sağlık çalışanlarında vardiyalı çalışanların çalışmayanlara göre, fazla mesai yapanların yapmayanlara göre iş kazası geçirme oranı daha yüksek bulunmuştur. Ameliyathane ve acil de çalışan sağlık çalışanlarında iş kazası oranı yüksek görülmektedir. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi alan sağlık çalışanlarının iş kazası geçirme oranı almayanlara göre daha düşük bulunmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda farklı örneklem gruplarında iş kazaları ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi; risk gruplarına yönelik eğitim aktivitelerine yer verilmesi önerilmektedir.