TÜRKİYE’DE ENFLASYONUN VERGİ GELİRLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ (1990-2018)

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Yüksek Lisans
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Çondur, Funda
dc.contributor.author	Çatalok, Caner
dc.date.accessioned	2020-06-19T09:06:01Z
dc.date.available	2020-06-19T09:06:01Z
dc.date.issued	2019
dc.date.submitted	2019
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/3742
dc.description.abstract	Fiyatlar genel düzeyinde sürekli ve hissedilebilir bir artış olarak tanımlanan enflasyon, genellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerinde istikrarsızlık hallerinden biri olarak başı çekmektedir. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası yıllarda ve 1970’lerle birlikte günümüz birçok ekonominin mücadele etmek zorunda kaldığı bir sorun haline gelmiştir. Ülkelerde yaşanan ve sürekli artan enflasyon oranları birçok değişkenle ilişkilendirilmiş olsa da bunlardan en önemlisi vergi gelirleri ile ilişkilendirilmiştir. Yapılan araştırmalar sonucunda enflasyonun vergi gelirleri üzerindeki olumsuz etkileri ortaya koyulmuştur. Gelişmekte olan statüsünde olan Türkiye ekonomisinde devletin vergi toplamasının asıl amacı yapacağı kamu harcamaları için kaynak oluşturmaktır. Ancak toplanan bu vergiler ekonomide yaşanan enflasyon sebebiyle olumsuz etkilenmektedir. Türkiye ekonomisi için özellikle verginin hesaplanıp hazinenin kasasına girmesi arasındaki zaman gecikmeleri ve konjonktürel dalgalanmalara karşı ayak uyduramayan yani esnek olmayan vergi sistemleri nedeniyle enflasyon vergi gelirleri üzerinden olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Çalışmada Türkiye’deki enflasyon oranlarının vergi gelirleri üzerindeki etkileri ortaya konulmuştur.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI .............................................................................................. iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ............................................................................... iv ÖZET ....................................................................................................................................... v ABSTRACT ........................................................................................................................... vi ÖNSÖZ .................................................................................................................................. vii ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................................ xi TABLOLAR DİZİNİ ............................................................................................................. xii GRAFİKLER DİZİNİ .......................................................................................................... xiii KISALTMALAR DİZİNİ .................................................................................................... xiv GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM .............................................................................................................................. 3 1. ENFLASYON KAVRAMI VE ENFLASYONUN ETKİLERİ ......................................... 3 1.1. Enflasyonun Tanımı ..................................................................................................... 3 1.2. Enflasyona Yönelik Teorik Yaklaşımlar ..................................................................... 4 1.2.1. Klasik Yaklaşım ................................................................................................. 4 1.2.2. Keynesyen Yaklaşım ......................................................................................... 9 1.2.3. Monetarist Yaklaşım ........................................................................................ 10 1.2.4. Yapısalcı Yaklaşım .......................................................................................... 12 1.3. Enflasyon Çeşitleri ..................................................................................................... 13 1.3.1. Nedenlerine Göre Enflasyon Çeşitleri ............................................................. 13 1.3.1.1. Talep enflasyonu ................................................................................. 13 1.3.1.2. Maliyet enflasyonu .............................................................................. 15 1.3.1.3. Fiyat enflasyonu .................................................................................. 17 1.3.1.4. Yapısal enflasyon ................................................................................ 17 1.3.1.5. İthal enflasyon ..................................................................................... 18 1.3.2. Düzeyine (Şiddetine) Göre Enflasyon Çeşitleri .............................................. 19 ix 1.3.2.1. Sürünen (Sinsi) enflasyon ................................................................... 19 1.3.2.2. Yüksek (Kronik) enflasyon ................................................................. 20 1.3.2.3. Hiperenflasyon .................................................................................... 20 1.4. Enflasyonun Etkileri .................................................................................................. 21 1.4.1. Enflasyonun Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi ................................................ 21 1.4.2. Enflasyonun Tasarruf ve Yatırımlar Üzerindeki Etkisi ................................... 22 1.4.3. Enflasyonun Ödemeler Dengesi Üzerindeki Etkisi ......................................... 23 1.4.4. Enflasyonun Finansal Piyasalara Etkisi ........................................................... 23 1.4.5. Enflasyonun İşgücü Piyasasına Etkisi ............................................................. 24 1.4.6. Enflasyonun Toplumsal Alana Etkisi .............................................................. 25 1.4.7. Enflasyonun Vergi Üzerindeki Etkisi .............................................................. 25 2. BÖLÜM ............................................................................................................................ 27 2. VERGİ KAVRAMI VE VERGİLEMEYE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR............... 27 2.1. Verginin Tanımı ......................................................................................................... 27 2.2. Verginin Amaçları ..................................................................................................... 29 2.3. Verginin Konusu ........................................................................................................ 31 2.4. Verginin Mükellefi ve Vergi Sorumlusu ................................................................... 31 2.5. Vergi Matrahı ............................................................................................................. 33 2.6. Vergiyi Doğuran Olay ve Aşamaları ......................................................................... 34 2.6.1. Verginin Tarhı ................................................................................................. 34 2.6.2. Verginin Tebliği ............................................................................................... 36 2.6.3. Verginin Tahakkuku ........................................................................................ 38 2.6.4. Verginin Tahsili ............................................................................................... 38 2.7. Vergilerin Tasnifi ....................................................................................................... 40 2.7.1. Dolaylı ve Dolaysız Vergiler ........................................................................... 41 2.7.2. Sübjektif ve Objektif Vergiler ......................................................................... 44 2.7.3. Konularına Göre Vergiler ................................................................................ 44 x 2.7.3.1. Gelir üzerinden alınan vergiler ............................................................ 44 2.7.3.2. Servet üzerinden alınan vergiler .......................................................... 54 2.7.3.3. Harcamalar üzerinden alınan vergiler ................................................. 59 3. BÖLÜM ............................................................................................................................ 65 3. ENFLASYONUN VERGİ GELİRLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ .................................... 65 3.1. Enflasyonun Vergi Gelirleri Üzerindeki Pozitif Etkisi .............................................. 65 3.1.1. Senyoraj Geliri ................................................................................................. 66 3.1.2. Enflasyon Vergisi ............................................................................................ 67 3.2. Enflasyonun Vergi Gelirleri Üzerindeki Negatif Etkisi ............................................ 68 3.2.1. Olivera-Tanzi Etkisi ......................................................................................... 69 3.3. Literatür Özeti ............................................................................................................ 76 3.4. Enflasyonun Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Ampirik Olarak İncelenmesi ...... 77 3.4.1. Veri Seti ve Yöntem ........................................................................................ 78 3.4.2. Ampirik Bulgular ............................................................................................. 79 4. TARTIŞMA VE SONUÇ ................................................................................................ 84 5. KAYNAKLAR ................................................................................................................. 87 ÖZGEÇMİŞ ......................................................................................................................... 94	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	tr_TR
dc.subject	Enflasyon, Vergi, Vergi Gelirleri, Esneklik, Gecikme	tr_TR
dc.title	TÜRKİYE’DE ENFLASYONUN VERGİ GELİRLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ (1990-2018)	tr_TR
dc.type	masterThesis	tr_TR
dc.contributor.department	AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İKTİSAT ANABİLİM DALI	tr_TR