II. Meşrutiyet dönemi bilimsel dergilerinden "Fen" mecmuasının analizi

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Yüksek Lisans
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	İnce Erdoğan, Dilşen
dc.contributor.author	Özcan, Hüseyin
dc.date.accessioned	2020-03-18T08:13:15Z
dc.date.available	2020-03-18T08:13:15Z
dc.date.issued	2019
dc.date.submitted	2019
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/3711
dc.description.abstract	II. Meşrutiyet dönemi bilimsel nitelikli "Fen" adlı derginin transkripsiyonu bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Dergi içerik olarak matematiksel işleme dayalı sorular ve çözümlerden ve bilimsel makalelerden oluşmaktadır. "Fen" dergisi adından da anlaşılacağı üzere i'dâdî ve rüşdiyye seviyesindeki öğrencilerin fen derslerine yönelik çıkarılmış bilimsel içerikli bir dergidir. 21 Mart 1911 - 16 Haziran 1911 arasında 13 sayı olarak basılan bu dergi ile aritmetik (hisâb), geometri (hendese), cebir (cebr), üçgenler (müsellesât) ve fizik (hikmet) derslerine yönelik soru ve cevaplar ile öğrencilere yardımcı olmak hedeflenmiştir. Okura ödüllü sorular yöneltmenin yanı sıra bilimsel makaleler ile fen bilimleri teşvik edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada bu dergiyi kaynak olarak kullanmak isteyen araştırmacılara derginin transkripsiyonu sunulmaktadır. Ayrıca bu çalışmada rüşdiyye ve i'dâdîler için hazırlanmış olan soruların da transkripsiyonu yapılarak dönemin orta öğretim seviyesindeki aritmetik (hisâb), geometri (hendese), cebir (cebr), üçgenler (müsellesât) ve fizik (hikmet) dersleri hakkında önemli veriler sunulacaktır. "Fen" dergisi incelenirken verilerin toplanmasında doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır ve tüm sayıları eksiksiz olarak günümüz Türkçesine çevrilmiştir. Bu derginin tüm sayıları belli başlı süreli yayın koleksiyonları (İstanbul Büyükşehir Belediyesinin yayın kataloğu, Hakkı Tarık Us, Milli kütüphane …) incelenerek eksiksiz ve net bir şekilde temin edilmiştir.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	ĠÇĠNDEKĠLER KABUL VE ONAY SAYFASI ............................................................................................ iii BĠLĠMSEL ETĠK BĠLDĠRĠM SAYFASI ............................................................................. iv ÖZET ..................................................................................................................................... v ABSTRACT ......................................................................................................................... vi ÖNSÖZ ................................................................................................................................ vii EKLER DĠZĠNĠ .................................................................................................................... xi KISALTMALAR DĠZĠNĠ ................................................................................................... xii GĠRĠġ ..................................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM ............................................................................................................................. 4 1. FEN MECMUASININ ANALĠZĠ ..................................................................................... 4 1.1. ”Fen” Mecmuasının Tanıtımı ........................................................................................ 4 1.2. Mecmuanın Amacı ......................................................................................................... 5 1.3. Mecmuanın Fihrist Analizi ............................................................................................. 7 2. BÖLÜM ........................................................................................................................... 16 2. MECMUADAKĠ SORU ve CEVAPLARIN TRANSKRĠPSĠYONU ve AÇIKAMALARI ................................................................................................................. 16 2.1 Mecmuadaki Kısm-ı Ġ‟dâdî Soru ve Cevaplarının Transkripsiyonu ve Açıklamaları ........................................................................................................ 16 2.1.1. Kısm-ı Ġ‟dâdî Hisâb Soru ve Cevaplarının Transkripsiyonu Açıklamaları . 16 2.1.2. Kısm-ı Ġ‟dâdî Hendese Soruları Transkripsiyon ve Açıklamaları ............... 22 2.1.3. Kısm-ı Ġ‟dâdî Cebr Soru ve Cevaplarının Transkripsiyon ve Açıklamaları 37 2.1.4. Kısm-i Ġ‟dâdî Müsellesât Soru ve Cevaplarının Transkripsiyonu ve Açıklamaları ..................................................................................................... 44 2.1.5. Kısm-i Ġ‟dâdî Hikmet Soru ve Cevaplarının Transkripsiyonu ve Açıklamaları ..................................................................................................... 53 ix 2.2. Mecmuadaki RüĢdiyye Sorularının Transkripsiyonu ve Kısa Açıkamaları ........ 61 2.2.1. Kısm-ı RüĢdiyye Hisâb Soruları ve Cevaplarının Transkripsiyonu ve Açıklamaları ..................................................................................................... 61 2.2.2. Kısm-ı RüĢdiyye Hendese Soruları ve Cevaplarının Transkripsiyonu ve Açıklamaları ..................................................................................................... 68 3. BÖLÜM ........................................................................................................................... 73 3. MECMUADAKĠ MAKALELERĠN TRANSKRĠPSĠYONU ......................................... 73 3.1. Mehmet Ġzzet‟in Makaleri ................................................................................... 73 3.1.1. Ġlim ve Fen ................................................................................................... 73 3.1.2. Mâdde ve Tekâmülü .................................................................................... 75 3.2. Mehmed Celâleddin‟in “Câzibe-i Cüz‟ü Ferdiye ve Harekât-ı Ecsâm” Makalesi .................................................................................................................................... 88 3.3. Sâlih Zekî‟nin Makale ve Konferansları ............................................................. 89 3.3.1. Kavânîn-i Adediye ...................................................................................... 89 3.3.2. Birinci Konferans ....................................................................................... 92 3.3.3. Hikmet-i Tabî‟iye Semâvîyeden Bir Sahîfe .............................................. 101 3.4. H. Safiyyullah‟ın “Fen Şehbal-ı Medeniyyetdir” Makalesi ............................. 102 3.5. Dr. Hulusi RâĢid‟in Makaleleri ......................................................................... 104 3.5.1. Eslafın Varis-i Ġlm-ü Ġrfânı Bulunan ġübbân-ı Vatan Efendiler ............... 104 3.5.2. Medeniyet ve Umrân-ı Memâlik ............................................................... 106 3.5.3. Medeniyet ve Umrân-ı Memâlik ġerâit-i Esâsiyesi .................................. 109 3.6. Mehmed Misbah‟ın “Riyâziyât” Makalesi ........................................................ 112 3.7. Sâlih Murâd‟ın “Mesâil-i Selâse-i Hendeseye” Makalesi ................................ 115 3.8. Yusuf Nazir‟in “Muharrik Bi‟z-zât Mâkineler” Makalesi ................................ 118 3.9. Mazhar Hüsni‟nin “Arzın MenĢe‟i Hakkında Ġlerü Sürülen Efkâr (Kânt -Laplas Nazarîyesi)” Makalesi ......................................................................................... 122 x 3.10. Ġmzasız Makaleler ........................................................................................... 123 3.10.1. Mübâhas-ı Hikemiye ............................................................................... 123 3.10.2. Fen ve ġi‟ir .............................................................................................. 128 4. TARTIġMA VE SONUÇ .............................................................................................. 132 5. KAYNAKLAR .............................................................................................................. 134 6. EKLER .......................................................................................................................... 136 ÖZGEÇMĠġ ....................................................................................................................... 147	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/embargoedAccess	tr_TR
dc.subject	II. MeĢrutiyet, Bilim Mecmuası, Öğretim Yöntemi, Fen	tr_TR
dc.title	II. Meşrutiyet dönemi bilimsel dergilerinden "Fen" mecmuasının analizi	tr_TR
dc.type	masterThesis	tr_TR
dc.contributor.department	Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı	tr_TR