BABALARA VERİLEN WEB TABANLI EĞİTİMİN DOĞUM SONRASI FONKSİYONEL DURUMLARINA ETKİSİ
Çitil Canbay F. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Doktora Programı Doktora Tezi, Aydın, 2020.
Araştırma; babalara verilen web tabanlı eğitimin doğum sonrası fonksiyonel durumları üzerine etkisini incelemek amacıyla ön test-son test randomize kontrol gruplu, deneysel olarak yapılan bir çalışmadır.
Araştırmanın evrenini; “Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği” ile “Sağlık Bakanlığı Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Kadın-Doğum Poliklinikleri” ne izlem için başvuran son trimesterde olan gebelerin, ilk kez babalık deneyimi yaşayacak eşleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemine dâhil edilen baba adayı sayısı; literatürde benzer çalışmaya rastlanmadığından, basit randomizasyonla belirlenen 10 çalışma ve 10 kontrol grubu olmak üzere 20 babadan ön uygulama ile elde edilen veriler doğrultusunda güç analizi ile hesaplanmıştır. Araştırmaya katılmayı kabul eden babaların “Kişisel Bilgi Formu”, “Babaların Fonksiyonel Durum Envanteri’ni (FDE-B)” ve “Çok Boyutlu Sosyal Destek Ölçeği (ÇBSDÖ)”ni doldurmaları sağlanmıştır. Çalışma grubundaki babaların araştırmacılar tarafından hazırlanan, doğum sonrası dönem ve yenidoğan bakımını içeren yapılandırılmış web tabanlı eğitimlere katılmaları sağlanmıştır. Doğum sonu dönemde her iki gruptaki babaların doğumundan 6-8 hafta sonra son test formu olan “FDE-B” ile “ÇBASDÖ”ni web sayfası üzerinden doldurmaları sağlanmıştır. Verilerin istatistiksel analizi PASW-22 programı kullanılarak bilgisayar ortamında yapılmıştır. Babalar web tabanını etkin bir şekilde kullanmıştır. Babalardan web tabanının faydalı, anlaşılır, kullanışlı ve güvenilir olduğuna ilişkin olumlu geri bildirimler alınmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre, doğum sonu dönemde, çalışma (p<0,001) ve kontrol (p<0,05) grubundaki babaların grup içi son-test FDE-B ve ÇBSDÖ düzeylerinin anlamlı şekilde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Doğum sonu dönemde, çalışma grubundaki babaların FDE-B (p<0,001) ve ÇBSDÖ (p<0,001) düzeylerinin kontrol grubundaki babalara göre anlamlı düzeyde daha yüksek bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0,001). Babaların FDE-B (p<0,05) ve ÇBSDÖ (p<0,05) arasında orta düzeyde pozitif yönde ilişkili olduğu tespit edilmiştir.
Doğum sonu dönemde her iki gruptaki babaların FDE-B ve ÇBSDÖ düzeyleri anlamlı düzeyde yükselmiştir. Babaların aldıkları web tabanlı eğitim; algılanan sosyal destek ve fonksiyonel durumlarını olumlu etkilemiştir. Ayrıca fonksiyonel durum ve algılanan sosyal destek arasında doğru orantıda bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
THE EFFECT OF WEB BASED TRAINING GIVEN TO FATHERS ON THEIR FUNCTIONAL STATUS AFTER BIRTH
Çitil Canbay F. Aydın Adnan Menderes Üniversity Health Sciences Institute Doctoral Program of Midwifery Docroral Dissertation, Aydın, 2020.
The research is experimental study which was done in pretest-posttest randomized controlled pattern and to identify the effect of the web-based training given to fathers in the postpartum period.
The research population included husbands, who would experience fatherhood for the first time, of the pregnant women who applied to “Aydın Adnan Menderes Research and Application Hospital Gynecology and Obstetrics Polyclinic” and “the Ministry of Health Aydın Maternity and Children Hospital-Delivery Policlinics” for follow-up and were in the last trimester. The number of fathers included in the research sample was calculated through g-power in line with the data gathered from the pre-study, including 20 fathers in total (10 fathers in control group and 10 fathers in study group) identified through simple randomization, because a similar study was not encountered in the literature. The participant fathers were asked to fill “Personal Information Form”, “Inventory of Functional Status-Fathers (IFS-F)” and “Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS)”. It was ensured that the fathers in the study group participated in the structured web-based trainings which were prepared by the researchers and the postpartum period and neonatal care. It was ensured that in the postpartum period the fathers in both of the groups filled the IFS-F and MSPSS on the webpage in the posttest 6-8 week later than the delivery. The statistical analysis of data was done in computer environment by using PASW-22 program. The fathers used the web base effectively. Positive feedbacks were received from them about favorableness, comprehensibility, usefulness and trustfulness of the web-base.
According to the results of the research, it was identified that the in-group posttest IFS-F and MSPSS levels of the fathers in study group (p<0.001) and control group (p<0.05) were significantly high in the postpartum period. It was identified that in the postpartum period the IFS-F (p<0.001) and MSPSS (p<0.001) levels of the fathers in study group had a significantly higher relationship in comparison with those in control group (p<0.001). A medium positive relationship between IFS-F (p<0.05) and MSPSS (p<0.05) scores of the fathers.
In the postpartum period, IFS-F and MSPSS levels of the fathers in both groups increased significantly. The functional training towards postpartum period that they received affected their perceived social support and functional conditions. There was also a directly proportional relationship between functional condition and perceived social support.
