Toplum Ruh Sağlığı Merkezine Kayıtlanan Hastaların Merkeze Devam Etmeme ya da Düzensiz Devam Nedenlerine Yönelik Hasta Yakınları ve Sağlık Profesyonellerinin Görüşleri

Abstract

TOPLUM RUH SAĞLIĞI MERKEZİNE KAYITLANAN HASTALARIN MERKEZE DEVAM ETMEME YA DA DÜZENSİZ DEVAM ETME NEDENLERİNE YÖNELİK HASTA YAKINLARI VE SAĞLIK PROFESYONELLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Güvenç N.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yükseklisans Tezi, Aydın, 2019.

Araştırma, toplum ruh sağlığı merkezine (TRSM) kayıtlanan hastaların merkeze devam etmeme ya da düzensiz devam etme nedenlerine yönelik hasta yakınları ve sağlık profesyonellerinin görüşlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma niteliksel olgubilim (fenomenolojik) çalışmasıdır. Çalışma grubunu, Denizli Devlet Hastanesi Toplum Ruh Sağlığı Merkezine devam etmeyen ya da düzensiz devam eden hastaların yakınları ve merkezde çalışan sağlık profesyonelleri oluşturmuştur. Çalışma grubu, maksimum çeşitlilik örneklemesine göre belirlenmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ile yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde ve modellerin oluşturulmasında MAXQDA 2018 paket programından yararlanılmıştır. Veriler betimsel analiz ile ortak/benzer temalara göre düzenlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, hasta yakınlarına göre, merkez (TRSM) ile ilgili sorunlar ve hastalık belirtilerinin etkileri en çok vurgulanan nedenler olarak sıralanmıştır. Yine sağlık profesyonellerine göre hastaların merkeze düzensiz gelme ve gelmeme nedenleri olarak merkez-sağlık profesyoneline bağlı sorunlar ve hastalığın düzeyi/şiddeti ve tedaviye uyum olarak belirtilmiştir. Hastaların demografik özelliklerine bakıldığında, hasta bakımından sorumlu olan kişilerin çoğunlukla eş olduğu ve ayrıca psikiyatri kliniğine hiç yatmayanların daha fazla sayıda olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, merkezdeki programların niteliği ve merkezdeki faaliyetlerin halka tanıtımına ilişkin sorunların, merkeze düzensiz gelme ve gelmemeye yol açabileceği ortaya çıkmıştır. TRSM’de farklı tanılı ve belirtili hastaların olması, hasta bireyin umutsuzluk, karamsarlık gibi duygular yaşamasına ve beraberinde merkeze gelmek istememesine yol açabildiği ortaya çıkmıştır. Ayrıca bilgi eksikliği, damgalama, hastalık belirtileri ve aile desteğinin yetersizliği merkeze devam etmeme nedenleri olarak tanımlanmıştır. Bunların yanı sıra, sağlık profesyonelleri ev ziyaretleri sırasında güvenlik önlemlerinin yetersiz olduğunu ve TRSM ile ilgili eğitim gereksinimlerine ihtiyaç hissettiklerini ifade etmişlerdir. Araştırma sonuçları ve literatür temelinde, TRSM'ye kayıtlanan hasta sayısını ve devamlılığı artırmak için merkezdeki etkinliklerin niteliğinin geliştirilmesine, hizmet kalitesini artırmaya yönelik sağlık çalışanlarını da kapsayan eğitim programların yapılmasına ve hasta yakınları ile iş birliğinin artırılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur. ABSTRACT

THE VIEWS OF PATIENT RELATIVES AND HEALTHCARE PROFESSIONALS ON THE REASONS FOR PATIENTS ENROLLED TO THE COMMUNITY MENTAL HEALTH CENTER TO DISCONTINUE OR IRREGULARLY CONTINUE THE CENTER

Guvenc, N.C. Aydın Adnan Menderes University Institute of Medical Sciences Department of Mental Health and Disorders Master’s Thesis, Aydin, 2019.

This study was conducted for the purpose of determining the views of patient relatives and healthcare professionals on the reasons for patients enrolled to the community mental health center (CMHC) to discontinue or irregularly continue the center. The study is a qualitative phenomenological study. The working group consisted of the relatives of patients discontinuing or irregularly continuing the Denizli State Hospital Community Mental Health Center and the healthcare professionals working in the center. The working group was determined according to the maximum variation sampling. In the study, the personal information form and semi-structured interview method were used as data collection tools. The data were analyzed and the models formed using the MAXODA 2018 package program. The data were arranged with the descriptive analysis using common/similar themes. According to the findings acquired from the study, codes related to these themes were determined. The patient relatives stressed that problems related to the center (CMHC) and effects of disease symptoms were the most common reasons. Also, the healthcare professionals indicated that the reasons for the patients to discontinue or irregularly continue the center were problems related to the center-healthcare professionals, level/severity of disease and compliance to treatment. Considering the patients’ demographic characteristics; it was revealed that patient care was usually undertaken by the partner and the number of those who had never been hospitalized in a psychiatry clinic was higher. In addition, it was determined that the quality of programs in the center and problems related to the publicity of activities in the center could cause the patients to discontinue or irregularly continue the center. It was revealed that the presence of patients with different diagnoses and symptoms in the CMHC could cause the sick individual to feel hopeless and pessimistic and also refuse to visit the center. Additionally, lack of knowledge, stigmatization, disease symptoms and insufficient family support were defined as the reasons of discontinuing the center. In addition to these, the healthcare professionals stated that more safety measures had to be taken during home visits and there was a need for trainings aimed at increasing the service quality. Evaluating the study results on the basis of the relevant literature; suggestions were offered to increase the quality of activities in the center, organize training programs to increase the effectiveness of the healthcare professionals and increase collaboration with the patient relatives, in order to enable the continuation of the patients enrolled to the CMHC.