Abstract:
Avian Hepatitis E virusu (aHEV) tavuklarda büyük karaciğer ve dalak hastalığına (Hepatit-splenomegali sendromu) neden olmaktadır. Bu enfeksiyon, kanatlı endüstrisinde yumurta üretimindeki şiddetli bir düşüş ve tavuklardaki yüksek ölüm oranları nedeniyle ciddi bir ekonomik etkiye sahiptir. Enfeksiyon 2000'li yılların başından itibaren dünyada tanınmaya ve araştırılmaya başlandığı için, hakkındaki bilgiler sınırlı kalmaktadır. Türkiye’deki kanatlı işletmelerinde de zaman zaman aHEV enfeksiyonunun benzer bulgularına rastlanmasına rağmen enfeksiyonunun varlığına veya epizootiyolojik durumuna yönelik bir rapor henüz bulunmamaktadır.
Bu çalışma, bilindiği kadarıyla, Türkiye’de kanatlı işletmelerinde aHEV enfeksiyonun varlığının ve yaygınlığının araştırılması amacıyla hazırlanan ilk bilimsel rapordur.
Bu çalışmada, Aydın, Manisa, Muğla, İzmir, Uşak ve Denizli illerindeki tavukçuluk işeltmelerinden alınan 948 broiler damızlık, 490 broiler, 20 yumurtacı damızlık ve 363 yumurtacı olmak üzere toplam 1821 adet kanatlıdan alınan serum örneği ticari BLS Enzyme Linked Immunosorbent Assay (ELISA) (The Big Liver and Spleen Disease Antibody test Kit®, BioChek, Berkshire, UK) kullanılarak anti aHEV antikorlarının varlığı yönünden test edildi.
Çalışma sonucunda tüm tavukların %7,80’inde (142/1821) seropozitiflik saptanmıştır. Seropozitiflik oranları broiler tavuklarda %5,31 (26/490), broiler damızlık tavuklarda %5,38 (51/948), yumurtacı tavuklarda %17,91 (65/363), yumurtacı damızlık tavuklarda ise %0,00 (0/20) olarak tespit edilmiştir. Kanatlı HEV enfeksiyonu her ne kadar literatürlerde broiler damızlık ve yumurtacı tavukların hastalığı olarak geçse de; bu çalışma ile Ege Bölgesi’ndeki broilerlerde de yüksek seropozitiflik saptanmıştır. Yaş artışı ile birlikte seropozitiflik oranlarının da arttığı görülmüştür.
