Özet:
Diabetes mellitus, insulin sekresyonunda ya da insulinin etkisinde veya her ikisindeki
defektler sonucu karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasında bozukluklar ile karakterize
çoklu etiyolojiye sahip bir metabolizma bozukluğudur. Uzun dönemde diyabet değişik
dokularda fonksiyon bozuklukları ve hasarlara neden olur. Egzersizin diyabetle ile ilişkili
patolojiler üzerinde faydalı etkilere sahip olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada ılımlı yüzme
egzersizinin tip-1 diyabetik sıçanlarda vasküler cevaplara olan etkilerinin değerlendirilmesi
amaçlandı. Çalışmada 36 adet erişkin Wistar Albino ırkı erkek sıçan kullanıldı. Deneydeki
gruplar; diyabet, diyabet+egzersiz, egzersiz ve kontrol olarak oluşturuldu. Tip 1 diyabeti
indüklemek için streptozotosin (50 mg/kg, periton içi) verildi. Diyabet+egzersiz ve egzersiz
grubu sıçanlar streptozotosin enjeksiyonundan sonra 4 hafta boyunca 1 saatlik yüzme
egzersizine tabi tutuldu. Kan glikoz düzeyleri başlangıçta ve sonda ve vücut ağırlığı haftalık
olarak ölçüldü. Deney sonunda in vitro torasik aort yanıtları kaydedildi. Tip-1 diyabetik
sıçanların vücut ağırlığında 1. haftadan 4. haftaya kadar azalma belirlendi (p<0,001). Kan
glikoz düzeyleri, her iki diyabetik grupta kontrol ve egzersiz grubuna göre anlamlı derecede
(p<0,001) yüksekti, ancak yüzme egzersizi diyabetik sıçanların kan glikoz seviyelerini
etkilemedi. Torasik aortun norepinefrin ve sodyum nitroprussid cevabında gruplar arasında
fark bulunmadı. Asetilkolin için en yüksek gevşeme yanıtı kontrol grubundaydı ve bu yanıtı
diyabet+egzersiz, egzersiz ve diyabet grupları izledi. Asetilkolin yanıtları 10-⁷, 10-⁶ ve 10-⁵
mmol konsantrasyonlarda anlamlıydı (sırasıyla, p<0,05, p<0,05, p<0,01). Sonuç olarak, 4
haftalık orta dereceli yüzme egzersizinin tip 1 diyabetik sıçanlarda endotel bağımlı gevşeme
yanıtlarını düzelttiği gözlendi.
