EHRLİCHİOSİSLİ KÖPEKLERDE SİSTEMİK ENFLAMATUVAR YANIT SENDROMUNUN İNSİDANSI

Abstract

Bu çalışmada, köpeklerde vektörlerle bulaşan ehrlichiosis hastalığının SIRS kriterleri açısından insidansının değerlendirilmesi ve SIRS’ nun kriterlerine uygunluk göstermesi durumunda güncel tedavi yaklaşımına ek seçeneklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın hayvan materyalini Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi İç Hastalıkları Kliniğine ve İzmir illerindeki özel veteriner kliniklerine çeşitli şikayetler ile getirilen farklı ırk, yaş ve her iki cinsiyetten önceden herhangi bir sağaltım uygulaması yapılmamış ehrlichosisli 40 köpek oluşturdu. Ehrlichiosis tanısı konulan köpekler, hastalıkla ile uyumlu klinik bulgulardan (yüksek ateş, generalize lenfadenopati, iştahsızlık, splenomegali, kas zafiyeti, peteşi, epistaksis, dispne, poliartritis veya deride ekimoz) bir ya da birkaçını gösteren olgulardan seçildi. Klinik olarak ehrlichiosis şüpheli tanısı konulan köpeklerin laboratuvar muayenesi serolojik ve hematolojik değerlendirmeler kapsamında gerçekleştirildi. Herbir hayvanda ehrlichiosis ve ko-enfeksiyonların tanısı ve lökosit sayımı için Vena cephalica antebrachii’den EDTA’lı tüplere 2,5 ml kan alındı. Ehrlichiosis ve koenfeksiyonların tanısı ELISA prensibiyle çalışan ticari hızlı test kiti (Snap 4DX plus, Idexx, USA) araştırıldı. EDTA’lı tüplere alınan kan örneklerinde lökosit (WBC) sayıları otomatik tam kan sayım cihazı ile saptandı. Ehrlichiosis tanısı konulan bütün köpekler SIRS için tanımlanan tam kan ve klinik bulgulardan en az iki veya daha fazla bulguyu gösterenler SIRS için pozitif kabul edildi. Bu çalışmada kullanılan SIRS kriterleri Silverstein (2015) tarafından önerilen kriterler temelinde belirlendi. Her bir hayvan belirtilen hastalıklar yönünden klinik muayene ve laboratuvar testleri aracılığıyla muayene edildikten sonra 40 ehrlichiosisli köpeğin 34’ünde monoenfeksiyon belirlenirken 7’sinde ise koenfeksiyon tespit edildi. Bu çalışmada, SIRS’unun kriterleri yönünden değerlendirilen ehrlichiosisli 40 köpeğin 29 (%73)’unun SIRS pozitif olduğu belirlendi. Sonuç olarak; ehrlichiosisli köpeklerde SIRS pozitif tespit edilen hayvanlarda muhtemelen miyokardial hasarın olabileceği diüşünülerek gelecekte hastalıkla ilişkili evrelendirme yapılarak miyokardiyal hasarın belirteçlerinin de araştırılabileceği ve ehrlichosisli köpeklerein SIRS’ nun kriterlerine göre değerlendirilip güncel sağaltım yaklaşımına ek seçeneklerin belirlenmesinin uygun olabileceği düşünüldü.