Özet:
HAFİF-ORTA ŞİDDETLİ İSHALLİ NEONATAL BUZAĞILARDA SODYUM
BİKARBONAT TABLET (Bİ-PİLL) UYGULAMASININ KAN ASİT-BAZ
DENGESİNE ETKİLERİ
Yurtseven T. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü İç
Hastalıkları (Veteriner) Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2019.
Bu çalışmada hafif-orta şiddette ishalli neonatal buzağılarda 95 mmol bikarbonat içeren ticari
bir sodyum bikarbonat tabletin (Bi-Pill) kan asit-baz dengesine etkilerinin belirlenmesi
amaçlandı. Çalışmada 15 sağlıklı, 20 ishalli neonatal ( 28 gün) buzağı değerlendirildi.
İshalin şiddetine göre buzağılara bir veya iki tablet Bi-Pill özel sondası ile uygulandı. Kan
örnekleri, Vena jugularis’den sağlıklı buzağılarda bir kez, ishalli buzağılardan ise uygulama
öncesi (0. saat) ve sonrası 1., 3., ve 6. saatte alındı. Kan gazları analizi, hasta başı kan gazı
cihazı (Epoc, Epocal Inc. Kanada) ile gerçekleştirildi. Sağlıklı buzağılara göre, ishalli
buzağıların 0. saat ortanca kan pH (7,244) ve HCO3 (22,30 mmol/L) düşük, ortanca baz
durumunun (BD: -5,70 mmol/L) ise yüksek olduğu belirlendi. İshalli buzağılarda uygulama
öncesine göre, Bi-Pill tablet uygulama sonrası 3. ve 6. saat pH ve HCO3 değerlerinin anlamlı
(p<0.001) düzeylerde arttığı, baz açığının ise azaldığı (p<0.001) belirlendi. Ancak uygulama
sonrası 6. saat değerlerinin sağlıklı buzağılarda belirlenen değerlere ulaşmadığı görüldü.
İshalli buzağılarda sodyum bikarbonat tablet (Bi-Pill) uygulaması kan Na+
konsantrasyonunda
artış, K
+
konsantrasyonunda ise azalmaya yol açtı. Ancak hastalarda hipernatremi veya
hipokalemiye ilgili klinik bulgulara rastlanmadı.
Sonuç olarak, hafif-orta şiddette ishalli neonatal buzağılarda 95 mmol bikarbonat içeren ticari
tabletin (Bi-Pill) metabolik asidoz sağaltımında güvenle kullanılabileceği kanısına varıldı.
