Tescile esas sarılop incir klonlarının verim ve meyve kalitesi yönünden incelenmesi

Abstract

Sarılop, Ege Bölgesi incir varlığının hemen hemen tamamını oluşturan üstün kurutmalık özelliklere sahip bir incir çeşididir. Sarılopun üstün kuru kalitesi yanında, çatlama ve güneş yanıklığına hassas, zararlı ve hastalık etmenlerinin girişine olanak tanıyan geniş ağız açıklığına sahip olması gibi olumsuz özellikleri bulunmaktadır. Sayılan olumsuzlukların giderilmesinde Sarılop incir çeşidi içindeki klonal varyasyondan yararlanmak amacıyla Ege Bölgesi Sarılop popülasyonu içinden seçilerek üstün nitelikli olan 25 klonu ile 1994 yılında Erbeyli İncir Araştırma Enstitüsü’nde (Aydın) bir parsel kurulmuştur. Çalışma bu parseldeki klonların tescile esas baz materyalin seçilmesi ve üretim amacıyla devamlılığının sağlanması amacıyla planlanmıştır. Bu amaçla 25 Sarılop klonunun morfolojik, fenolojik, pomolojik özellikleri ile verim özellikleri 2015 ve 2016 yılları itibariyle belirlenmiştir. Elde edilen veriler, varyans ve temel bileşenler analizi ile tartılı derecelendirme yöntemleri aracılığıyla değerlendirilmiştir. Temel bileşenler analizi sonucunda öne çıkan değişkenler, tartılı derecelendirme metodunda klonların sıralanmasında kriter olarak alınmıştır. Tartılı Derecelendirme sonucunda klonların yaş ve kuru meyve kaliteleri açısından farklılık göstermiş, sırasıyla en yüksek puan alan 82, 75, 83, 59, 63, 32, 66, 69, 37 ve 20 kod no’lu klonlar kuru meyve kalitesi yönünden; 34, 20, 50, 69, 32, 43, 58, 59, 74 ve 28nolu klonlar ise taze meyve kalitesi yönünden ilk on içerisinde yer almışlar ve ümit var bulunmuşlardır.

Sarılop, is the main fig variety of the Aegean Region fig population and possess high dried fruit quality. Despite its supreme dried fruit quality, it has some negative properties as susceptibility tocracking and sun-scald and large ostiole opening that allow seasy entrance of pests and diseases. In order to benefit from the variation present within the Sarılop population in the Aegean Region, a parcel was established at Erbeyli Fig Research Institute (Aydın-Turkey) with 25 Sarılop clones identified and selected as high performing in 1994. This study is designed to select the base material that will be further registered and maintained for propagation. In this regard, morphological, phenological, and pomological properties and yields of 25 Sarılop clones were evaluated in 2015 and 2016. Obtained data were evaluated through variance and principle component analysis and ‘weighed rankit’ methods. The parameters that stood up as significantin principle componenet analysis were used as the criteria torank clones by ‘weighed rankit’method. Results proved that clones that ranked as high performing in respect to fresh quality differed than those for dried fruit quality, the first ten clones selected in weighed rankit evaluation for dried fig quality were 82, 75, 83, 59, 63, 32, 66, 69, 37 and 20; and for fresh fruit quality clones 34, 20, 50, 69, 32, 43, 58, 59, 74 and 28 and these clones were found as promising.